Baz etkisi nedir? Baz etkisi nasıl hesaplanır?

Merkez Bankası (MB) Başkanı Prof. Dr. Şahap Kavcıoğlu, "Enflasyonun baz etkisi dışında da geriye geleceğini ön görüyoruz. Bu ay beklediğimiz gibi kısmi olarak gerileme oldu. Aralık, Ocak'ta da baz etkisiyle beraber önemli bir gerileme bekliyoruz, ön görüyoruz. Asgari ücretin enflasyon üzerinde, fiyatlar üzerinde çok etkisi olacağını düşünmüyorum" dedi.

BAZ ETKİSİ NEDİR?

Baz etkisi bir önceki yılın ilgili dönemindeki enflasyonla ilgilidir, eğer enflasyon oranı bir önceki yılın ilgili döneminde çok düşükse, fiyat endeksindeki daha küçük bir artış bile aritmetik olarak yüksek bir enflasyon oranı verecektir.

BAZ ETKİSİ NASIL HESAPLANIR?

İki dönem arasındaki değişim hesaplanırken, değişime referans alınan dönemde normalden önemli ölçüde düşük veya yüksek bir gerçekleşme olması durumunda değişim hesaplandığı döneme yansıyan etkiyi ifade etmektedir. Örneğin 2014 Kasım ayı yıllık enflasyonu hesaplanırken, 2014 yılı Kasım ayı tüketici endeksinin 2013 yılı Kasım ayı tüketici endeksine göre yüzde değişimi alınmaktadır. 2013 yılı Kasım ayında tüketici endeksi normal ortalamalara göre çok daha düşük bir oranda artmış ise, 2014 yılı Kasım ayında yıllık enflasyonu yükseltici bir baz etkisi görülecektir.