Kredi sorunu 2. eli vurdu

İkinci el otomobil pazarı, aynı 0 km otomobil pazarı gibi hızla büyürken birçok tüketici şikâyetini beraberinde getirmişti. 0 km otomobil satışlarında 2023’ün her ayında rekor satışlara ulaşılırken talep karşılanamamıştı. Döviz kurunun baskılanması ve mevduat faizlerinin gerçek enflasyondan düşük oranlarda kalmasıyla ihtiyaç için otomobil almak isteyenlere parasının değerini korumak hatta kâr etmek isteyenler eklenmişti. Bu durum, ikinci el otomobil fiyatlarında aşırı artışa ve fırsatçı al-satçıların ortaya çıkmasına neden oldu. 

FİYATLARA FAHİŞ ARTIŞ

Ticaret Bakanlığı’nın fırsatçılığı ve karaborsacılığı önleme amacıyla uygulamaya koyduğu 6 ay/6 bin km uygulaması da bu durumu tam olarak engelleyemedi. Bireylerin bir yılda üç araçtan fazla alım satım yapamayacağına ilişkin kural da son dönemde gündeme geldi ve ceza uygulamaları yapıldığı açıklandı. Genel seçim sonrası döviz kurunda yaşanan hızlı artış, 0 km otomobil fiyatını hızla artırırken ikinci el pazarı da bu artışa uyum sağladı. Özellikle ÖTV baremi değişen otomobillerde fahiş diye tanımlanabilecek fiyat artışları yaşandı. Halen yüzde 80 altındaki ÖTV baremlerinde hiçbir otomobil bulunmuyor. 

Otoshops Genel Müdürü Melih Mutlu’nun verdiği bilgiye göre, ikinci el otomobil pazarı, 2023’ün ilk altı ayında, geçen yılın aynı dönemine göre artış gösterdi. Ocak-haziran döneminde ikinci elde toplamda 4 milyon 931 bin 459 adet araç satıldı. Diğer yandan verilere göre 2022 Haziran’da satılan 710 bin 88 adet ikinci el binek araç satışı, bu yılın aynı döneminde ikinci el araç satışlarında yüzde 18’lik bir düşüş oldu. 

(Hüsamettin Yalçın)

Cardata Genel Müdürü Hüsamettin Yalçın da genel seçim sonrası ikinci el otomobil satışlarının yavaşlama eğilimine girdiğini temmuz ve ağustosta çok daha hissedilir hale geldiğini söylüyor. 0 km araç bulunurluğunun gittikçe artmasıyla ikinci el fiyatlarında normalleşme beklediğini söyleyen Yalçın, kur korumalı mevduatla (KKM) ilgili son gelişmenin otomobil pazarına yansımasının ne ölçüde olacağının önemine dikkat çekiyor. KKM’den TL’yle çıkacak mudilerin ellerindeki parayı otomobile yönlendirebileceğini söyleyen Yalçın, yılın son çeyreğinde ikinci el otomobil pazarının canlanacağını, ikinci el fiyatlarının da 0 km ile birlikte artacağını kaydetti.

(Melih Mutlu)

‘HİSSEDİLİR ORANDA YAVAŞLADI’ 

Melih Mutlu, “Yılın ilk altı ayını gerek talep gerekse de fiyat artışı anlamında hızlı geçiren ikinci el pazarı, temmuz ayı itibarıyla hissedilir oranda yavaşladı” dedi. 

Yavaşlamadaki önemli etkenleri, araç fiyatının artışına karşın güncellenmeyen kredi kullanma oranı ve taksit sayısı olduğuna dikkat çeken Mutlu, şunları söyledi:

“Kredi erişimi sorunu nedeniyle pazardaki hareketin büyük çoğunluğu takaslı işlemlerle yapılıyor. Talebin azalmasıyla ikinci el pazarı uzun bir aradan sonra sıfır araçlara gelen fiyat artışını aynı oranda fiyatlamadı. Pandemi ile birlikte başlayan ve çok konuşulan ikinci el ile sıfır araç fiyatları arasındaki makasın darlığı geçtiğimiz ayın başından itibaren olması gereken oranlara gelmiş oldu. Kısmen de olsa sıfır araç bulunurluğu arttı.”

Mutlu, “Son dönemde KDV oranı değişikliği, kurumsal satıcılarda vergi artışları, araçlara yansıtılan ilave MTV’ler maliyetleri oldukça artırmış durumda. Buna bir de enflasyon etkisi eklenince fiyat artışları kaçınılmaz olacaktır” ifadelerini kullandı.