Kriz sahafları da vurdu: Temel ihtiyaç giderleri arttı, kitap alımı azaldı

Sahaflar ekonomik kriz karşısında yaşadıkları zorlukları Cumhuriyet’e anlattı. Beyoğlu Aslıhan Pasajı’nda sahaf dükkanı olan Halil Bingöl, “Eskiye ilgisi olan herkes bize gelir. Son dönemdeki krizle dengeler yerinden oynadı. Ticari faaliyetlerimiz biraz düştü” dedi. Bingöl, “Öğrencilerden bazen kitap parası almıyoruz. Çünkü öğrenciler kitap almakta zorlanıyorlar” diye konuştu. 

Halil Bingöl (Sağda)

"GELİRİMİZ DÜŞTÜ"

Sahaflar Derneği Başkanı Ümit Nar ise “Herkesin geliri düştü. Bu durum kitaplara çok yansıdı. Türkiye’de ihtiyaç sıralamasında kitap son sıralarda. Kitap okuyan belli bir kesim var bu kesimin de gelir düzeyi zaten düşük” ifadelerini kullandı. Yurttaşların kitap almakta zorlandıklarını dile getiren Nar, “İnsanlar artık ikinci el kitap almakta da zorlanıyorlar. Çünkü temel ihtiyaç giderleri çok arttı. Dolayısıyla insanlar hayatta kalmaya çalışıyorlar. Fiyatlar yükseltmemeye çalışıyoruz ancak bizim kitap aldığımız yerlerde fiyatlarlar yükselmiş durumda. Kitaplarını satmaya kalkan insanlar daha yüksek beklenti içine giryorlar. Biz bu anlamda kalıyoruz. Son dönemde birçok insan geçinebilmek için evindeki kitapları satarak geçinmeye çalışıyor” dedi. 

Ümit Nar

"KRİZ DERİNLEŞTİ"

Kadıköy Akmar Pasajı’nda sahaf dükkanı olan sahaf Güngör Günyel, “Yılbaşından beri ekonomik kriz derinleşmeye başladı. Tüm sektörleri etkilediğini gibi bizim sektörü de etkiledi. Türkiye’de basım maliyetleri kağıt bulunamamasından ve pahalılaşmasından kaynaklı  çok yükseldi. Kitap fiyatları astronomik rakamlara geldi, bu kadar artacağını bilmiyorduk” dedi. Kitap fiyatlarının yükselmesinin ikinci el kitap satanlara olumlu yansıması gerektiğini ancak bunun gerçekleşmediğini söyleyen Günyel, “Çünkü kriz dönemlerinde insanlar, temel ihtiyaç malzemelerinden vazgeçemezler ama lüks olarak görülen malzemelerden vazgeçiyorlar. Türkiye’de yapılan bir araştırmada kitap ihtiyaç sıralamasında 235’inci sıradaydı. İlk vazgeçilenlerden biriyiz” diye konuştu.

Güngör Günyel 

Ekonomik kaygıları olduğunu vurgulayan Günyel, “Ayakta kalabilmek için eldekini satmaya devam etmek gerekiyor. Kriz bizi çok vurdu çünkü okur bizden vazgeçti. Kitap okumaktan vazgeçti. Toplum kültürel faaliyetlerden uzaklaşmak durumunda kaldı. İnsanlar barınmayı bile bu kiralarla karşılayamıyor. Eğitim kitaplarının fiyatları da çok arttı. Bir emekçi aldığı maaşla çocuğuna üç test kitabı almak için ekmeğinden vazgeçecek bu gidişle. Bu şartlarda kimse bir roman okuyayımdiyemiyor. Bu, lüks hale geldi” diye konuştu. Günyel sözlerini şöyle tamamladı: 

“İnsanlar 150 liralılık kitabı ikinci el olarak 50 liraya alayım demektense kitap okumayayım demeye başladılar. Koleksiyonerler gelirdi onlar da azaldı. Çünkü onların aradıkları pahalı ve nadir ürün. Geçen sene 30 liraya sattığım kitabı hala 30 liraya satmaya çalışıyorum. Zam yapamıyorum çünkü 30 liraya almaya gelen bile yok.”

"DÜKKAN KAPATANLAR VAR"

Kadıköy’de sahaf olan Suat Köknel ise “Sahaflar herkes gibi esnaf olarak ciddi sıkıntıda. Sahaflıkta altın dönem yaşanmamıştır. Sahaf buna razı olan bir insandır. Ancak son dönemlerde bu krizde ciddi sıkıntılar oldu. İşletme giderlerinin karşılanması bayağı bizleri yoruyor. Her bakımdan bir belirsizlik var. Memlekette ne olacağına dair işaret yok. Birçok sahaf depolara çekildi. Depolardan internet üzerinden satış yapmaya başladılar. Bazı sahaflar dükkanlarını kapadı” diye konuştu.

Suat Köknel