Osmanlı döneminde işletmesi yabancılara devredilen liman Atatürk tarafından millileştirilmişti: Alsancak Körfez yolunda

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek liderliğindeki yeni ekonomi yönetiminin fon arayışı için sık sık ziyaret ettiği Birleşik Arap Emirlikleri’nin (BAE) Türkiye’nin ilk ihracat limanlarından İzmir Alsancak Limanı’na ortak olacağı iddia edildi. 

Türkiye’ye 50 milyar dolarlık yatırım yapacağı belirtilen BAE’nin Alsancak Limanı’na talip olduğu bir süredir biliniyor. Dün Reuters’a konuşan kaynaklar, Birleşik Arap Emirlikleri’nin Türk limanından hisse satın almak için anlaşmaya yaklaştığını ileri sürdü. Konuya yakın kaynakların verdikleri bilgiye göre olası anlaşma kapsamında, Abu Dabi Emirliği kontrolündeki AD Ports Group, İzmir limanını işletmek üzere Türkiye Varlık Fonu tarafından kurulacak bir kuruluşa yatırım yapacak. 

Hissenin büyüklüğü netleşmedi ancak kaynaklardan biri anlaşmanın yaklaşık 500 milyon dolar değerinde olabileceğini söyledi. BAE ve Türkiye’nin mayıs ayında yatırımları kolaylaştırmayı amaçlayan bir serbest ticaret anlaşması imzalamasıyla satın alma işlemlerinin hızlandırıldığı iddia ediliyor.

Osmanlı döneminde İngiliz ve Fransız tüccarlara verilen Alsancak Limanı, Atatürk tarafından millileştirilmişti. Eğer satış gerçekleşirse liman 90 yıl sonra yine yabancıların eline geçmiş olacak.

SATIŞI DANIŞTAY’DAN DÖNDÜ

902 bin metrekare alana sahip İzmir Alsancak Limanı’nın özelleştirmesi yıllardır ülkenin gündeminde. Liman, 2004 yılında özelleştirme programına alınarak 2007 yılındaki ihale açılmış, ihaleyi 1 milyon 275 milyar dolar bedelle Hutchison, Global ve Ege İhracatçılar Birliği konsorsiyumu kazanmıştı. Özelleştirme ihalesi sonrasında açılan yürütmeyi durdurma ve ihalenin iptali yönündeki davalar nedeniyle ihale sürecinin uzaması sonucunda kazanan grup ihaleden vazgeçmiş, limanın özelleştirilmesi gerçekleşememişti. 

İkinci ihale ise 21 Eylül 2012’de düzenlenmiş, yeni planlamada limana yapılması düşünülen AVM’ye yerel yönetimler ve sivil toplum örgütleri tepki göstermişti. Özelleştirme Yüksek Kurulu tarafından 3’üncü kez imar revizyonu yapılarak 2016 Haziran ayında askıya çıkarılan planlamaya Konak Belediyesi itirazda bulunmuş, ancak Özelleştirme İdaresi itirazı reddetmişti. Liman, 13 Şubat 2017 tarihinde Türkiye Varlık Fonu’na devredilmişti. Son olarak Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, bu ayın başlarında Dubai’de düzenlenen COP28 BM iklim zirvesi çerçevesinde BAE Devlet Başkanı Şeyh Muhammed bin Zayid en Nahyan ile bir araya geldi. Abu Dabi liman şirketine ise Şeyh Muhammed’in kardeşi olan Ulusal Güvenlik Danışmanı Şeyh Tahnoun bin Zayid en Nahyan başkanlık ediyor.

İZMİR TEK YUMRUK OLACAK!

İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, Alsancak Limanı’nın Birleşik Arap Emirlikleri’ne satılması ile ilgili iddialara tepki gösterdi. Soyer, “İzmir Limanı İzmirlilere ve her bir Türkiye Cumhuriyeti vatandaşına aittir. İzmir halkının bilgi ve iradesi dışında İzmir Alsancak Limanı’nın satılması asla kabul edilemez. İzmir halkının tek yumruk olacağından hiç kimsenin şüphesi olmasın” dedi.

Soyer şunları söyledi: 

• Bu topraklar atalarımızın kanlarıyla sulanarak bize emanet edilmiştir. Bu yüzden İzmir Limanı’nın bulunduğu bölgeye “Al Sancak” denir. 
• İktisat Kongresi yüz yıl önce bu liman nedeniyle İzmir’de toplanmıştır. Gazi Mustafa Kemal Atatürk, bu liman burada olduğu için Fuarı kurmuştur. Bu limanın satışı, herhangi bir gayrimenkul satışına benzemez.
• Batırdığınız ekonomiyi toplamak istiyorsanız gençlerimize yatırım yapın, fabrikalar kurun.