Yurttaş ‘atık yağdan mazot’ arayışında: Evde akaryakıt üretimi

Son bir yılda yüzde 250’nin üzerinde zamlanarak, litre fiyatı 26 TL’ye ulaşan mazot, kullanım alanının genişliği nedeniyle iğneden ipliğe tüm tüketim ürünlerindeki zamları da tetikliyor.

2021’in sonbaharında “otomatiğe bağlanan” zamlar sırasında akaryakıt istasyonlarında uzun kuyruklar oluşturan taşıt sahipleri, artık pompaya yanaşamaz hale geldi. Bir deponun dolum gideri 1000 TL’yi aşarken, kontağı açık tutabilmek için çare arayan yurttaş umudunu “evde akaryakıt üretimine” bağladı. Video paylaşım platformu YouTube’da son dönemde yayımlanan “evde biyodizel üretimi” başlıklı videoların sayısı artış gösterdi. “Ben de üretebilir miyim?” diyerek, söz konusu videoları izleyenlerin sayısındaki artış ise dikkat çekiyor. Son birkaç ay içerisinde yayımlanıp, yarım milyon izlenmeyi deviren videolar var.

AYRINTILI ANLATIM

Yüz binlerce kişi tarafından izlenen videolarda atık bitkisel yağ ve bazı ek maddeler kullanılarak “nasıl biyodizel yakıt üretilebileceği” tüm ayrıntılarıyla anlatılıyor. Söz konusu videolara göre, “Ev ya da restoran mutfaklarından çıkan atık yağlar önce çok küçük delikli filtrelerden geçirilerek, içindeki artıklardan arındırılıyor. Yüksek ısı verilerek içindeki su kalıntıları uzaklaştırılan atık yağ olabildiğince berrak hale getiriliyor. Sonrasında içerisine ısıtıcı yerleştirilerek yaklaşık 60 derecelik ısıya ulaştırılan yağa belirli oranda etil ya da metil alkol ve ‘lavabo açıcı’ ile karıştırılıyor. Bir süre dinlendirilen karışımın dibine çöken ‘gliserin’ kısmı ayrılıyor. Üst tarafında kalan bölüm ise biyodizel yakıt oluyor”. Videolarda, “elde edilen yakıtın depoya konulması sonrası araç motorunu çalıştırdığı” da gösteriliyor. 

Söz konusu videoları paylaşan yayıncılar, yapılan “kimyasal işlemin ve kullanılan malzemenin tehlikesine” dikkat çekerken, elde edilen biyodizel yakıtın özellikle “yeni nesil araç motorlarına zarar verebileceği” uyarısını da yapıyor. Videolarda yer verilen bilgilere göre “söz konusu işlem sırasında kullanılan “metil alkol ve lavabo açıcıya çıplak elle dokunulmaması” gerekiyor. Yüksek ısılara çıkan atık yağın insan bedeniyle teması halinde “ciddi yaralanmaya yol açabileceği” vurgulanıyor. Elde edilen yakıtın gliserinden ayrıştırılmaması durumunda “aracın motoruna zarar verebileceği” ve “yüksek onarım bedelli arızalara yol açabileceği” uyarıları yapılıyor. Ancak söz konusu yakıtın “traktörler ve ‘kara düzen’ adıyla bilinen eski tip dizel motorlarda kullanımının bir soruna neden olmayacağı” kaydediliyor. Videolarda “biyodizel üretmenin yasak olmadığı” ancak elde edilen yakıtın ticarete konu olması durumunda “akaryakıt kaçakçılığı” suçlamasına konu olabileceğine dikkat çekiliyor. 

ALKOL VE TÜTÜN MERDİVEN ALTINDA

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan alkol ve sigaradaki yüksek vergileri işaret ederek, “Devamlı artırıyoruz. Fakat hayret aç, sefil geziyor ama onu almaktan geri durmuyor” ifadelerini kullanmıştı. İktidarın söz konusu ürünlere yıllardır uyguladığı yüksek vergiler, bu alandaki üretimi “merdiven altına ittiği” değerlendiriliyor. Öte yandan düşük fiyatları nedeniyle rağbet gören kaçak, alkollü içecekler de çok sayıda yurttaşın görme yetisini ya da yaşamını yitirmesine sebep oluyor.