Erken ölümü önlemenin dokuz basit yolu

Dünya Sağlık Organizasyonu WHO, kronik hastalıklar için son durum raporunu açıkladı: En basit sağlık kurallarına dikkat etmedikleri için hâlâ çok sayıda insan erken ölüyor. Dünya nüfusunun sağlığı en çabuk ne şekilde iyileştirilebilir? Dünya Sağlık Örgütü, kronik hastalıkların dağılımıyla ilgili son raporunda, insan sağlığını etkili bir şekilde iyileştirebilecek 9 noktaya değindi.

Devletler insanları gönüllü olarak daha az alkol ve tuz kullanmaları ve daha az sigara içmeleri için özendirmeli.

Yüksek tansiyon, diyabet ve şişmanlık için daha çok şeylerin yapılması gerekiyor. Kalp enfarktüsü ve inmelerin önlenmesi için de yapılacak çok şey var.

Ayrıca kronik hastalıkların daha iyi tedavi edilmeleri gerekiyor. Erken ölümleri 2015’te yüzde 25 oranında azaltmak mümkün.

2012 yılında 38 milyon kişi yaşamını yitirdi, bu vakalarının yüzde 42’si (16 milyon) erken ölüm vakasıydı. Çoğu önlenebilir olan bu ölüm vakalarının üçte biri düşük veya orta gelirli ülkelerde meydana gelmiş.

Kronik hastalıklardan git gide daha fazla insanın ölmesi, küreselleşmenin, hızlı kentleşmenin ve toplumun yaşlanmasının bir sonucu. Bunlar için bireyler pek bir şey yapamaz ama en azından kendi sağlıklarına dikkat etmeliler.

Ve bunun gerçekleşebilmesi için de hükümetlerin yeterli aydınlatma çalışmaları yapmaları gerektiği gibi tıbbi imkânları herkese ulaşılabilir hale getirmeleri gerekiyor. Yani WHO özellikle ülkelerindeki erken ölümleri engelleyebilecek sağlık bakanlıklarına sesleniyor.

Brezilya’da hastaların ilk tanı ve tedavi olanakları iyileştirildiği için kronik hastalıklar yüzünden yılda yüzde 1,8 oranında daha az insan ölüyor.

Türkiye’de ise kamusal alanda sigara yasağı geldikten sonra 2008-2012 yılları arasında sigara içenlerin sayısı yüzde 13,4 oranında azaldı.

Macaristan’da şeker, alkol veya tuz içeren sağlıksız içeceklere yapılan vergi artışından sonra içecek üreticileri, içerikleri değiştirdikleri gibi bu tür içecek satışlarında ise yüzde 35’lik bir azalma görülmüş.

WHO bu tür girişimlerin yanında örneğin rahim ağzı kanserinin erken tanısı gibi hastalıklar için daha fazla tarama programlarının gerçekleştirilmesini de öneriyor.