‘Gidiyoruz’ korkusu

7 Haziran seçimine 2 hafta kala, partilerin oy oranlarına yönelik tahminler de hızlandı. Yapılan tahminlere göre, HDP’nin barajı aşması halinde, AKP’nin 276 sandalyelik iktidar sayısına ulaşması zor görünüyor. Bu yüzden koalisyon seçenekleri yoğun şekilde tartışılıyor.

AKP’ye yakın isimlerden Habertürk gazetesi yazarı Fehmi Koru, dün köşesine bu konuyu ayırdı ve HDP’nin barajı geçmemesi halinde, AKP’nin tek başına iktidarını pekiştirirek başkanlık dahil AKP’nin istediği pek çok konuda referanduma götürmek için 330 milletvekili sayısını yakalayacağını yazdı.

Koru, HDP’nin barajı geçmesi halindeyse AKP tabanı dahil koalisyon seçeneklerinin ciddi şekilde düşünülebileceğini belirtti. CHP, MHP ve HDP’nin koalisyon seçeneklerini ciddi şekilde düşündüğünü belirten Koru, AKP’nin de artık bu seçenek üzerinde düşünmek zorunda kaldığını belirtti. HDP’nin barajı aşmaması halinde çıkarabileceği önemli miktarda milletvekilinin çoğu yerlerini adaylarına bırakacağı için AKP’nin referandum çoğunluğuna (330) erişebileceğini belirten Koru, HDP’nin barajı geçmesi halinde ise AKP’nin oylarının da azalacağını ifade etti. Koru AKP’yi ANAP gibi düşüş sürecinin bekleyebileceğini belirterek yüzde 42’nin altına düşüşün parti tabanında koalisyon şeklinde yansımaları olacağını kaydetti.

Bir karamsar yorum da Akif Beki’den: AKP için tek başına iktidar tehlikede İktidar destekçisi bazı kalemlerin seçim sonuçlarına ilişkin ‘karamsar’ yorumlarına Hürriyet yazarı Akif Beki de katıldı. Beki, AKP’nin tek başına iktidarının tehlikede olduğunu belirtti. Beki, ‘Davutoğlu’nun liderlik referandumu’ başlıklı bugünkü yazısında, Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun, “Başarının da başarısızlığın da sorumlusu benim” yolundaki sözlerine atfen, “Bir seçimde parti genel başkanı, liderliğine iddiaya giriyorsa durum kritik demektir” diye yazdı. Anketlerin, AKP’nin seçim kampanyasının kararsız kitle üzerinde beklenen tesiri uyandırmadığını belirten Hürriyet yazarı, “Kararsızlar, karar değiştirecek ölçüde iltifat etmedi iktidarın argümanlarına. AK Parti, kafalardaki soru işaretlerini gidermekte zorlanıyor” ifadesini kullandı.

El Cezire’nin partilerin oy oranları ve olası sandalye hesaplamalarında da oy geçişkenliğinin daha çok AKP ile MHP arasında ve CHP ile HDP arasında olacağı öngörüsüyle bu partiler arasında ters orantı kurulacağı yer almıştı. El Cezire’de 2015 genel seçim sonuçları için olası senaryolar hazırlanmıştı.

1 YIL SONRA ERKEN SEÇİM OLABİLİR... Seçimlere 13 gün kala son anketini açıklayan SONAR Araştırma Şirketi Başkanı Hakan Bayrakçı, mevcut şartlarda hiçbir partinin tek başına hükümeti kurmaya yetecek çoğunluğa ulaşamadığını kaydederek, 1 yıl içerisinde erken seçim olabileceğini savundu. CNN Türk’e değerlendirmelerde bulunan Bayrakçı, “HDP barajı aşarsa 276 milletvekili sayısını bulan bir parti çıkmayacak” dedi.

SONAR Araştırma şirketi son seçim anketini açıkladı. Anket şirketi sahibi Hakan Bayrakçı, 7 Haziran Akşamı her şeyin değişeceğini açıkladı. İşte SONAR'IN Son seçim anketi...

ARAŞTIRMANIN AMACI rapor aboneleri» için ayda bir, siyasi gündemi oluşturan konularda, toplumun görüşlerinin saptandığı araştırmalar gerçekleştirilmektedir. Bu raporda, söz konusu çalışmadan alınan ‘Bugün Seçim olsa kime oy verirsiniz?’ bulgusu yer almaktadır. ARAŞTIRMANIN YAPISI Araştırma, kantitatif araştırma tekniklerinden "yüz yüze anket yöntemi" kullanılarak uygulanmıştır. Çalışma, farklı sosyo–ekonomik ve sosyo–demografik gruba mensup kişilerden, yaş, cinsiyet ve İl/ilçe/kır kotalarına göre tesadüfi yöntemle seçilmiş kişiler ile görüşülerek gerçekleştirilmiştir. Saha çalışmasından dönen anketlerin kontrolü yapıldıktan sonra, döküm ve kodlama işlemleri tamamlanmış, anketler bilgisayar analizine tabi tutulmuştur. Bilgisayar analizinden sonra elde edilen veriler tablolaştırılmış ve tabloların yorumunu içeren nihai bir rapor hazırlanmıştır.

Araştırma; 3.000 kişi ile, Türkiye İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırmasına göre (NUTS-2), 26 ilde gerçekleştirilmiştir. İstanbul, Tekirdağ, Balıkesir, İzmir, Aydın , Manisa, Bursa, Kocaeli , Ankara , Konya , Antalya , Adana , Hatay, Kırıkkale, Kayseri, Zonguldak , Kastamonu , Samsun, Trabzon, Erzurum, Ağrı, Malatya, Van, Gaziantep, Şanlıurfa, Mardin illerinde yapılan anketlerin, %10’u kır özelliği taşıyan köylerde yapılmıştır.

7 Haziran seçimleri için zaman daraldıkça partiler seçim çalışmalarına hız verirken, yapılan son anketler iktidar partisi AKP’nin güç kaybettiğini, ana muhalefet partisi CHP’nin oylarının arttığı gözleniyor. KONDA Arıştırma Şirketi’nin son anketinde Nisan’da yüzde 42,9 görünen AKP’nin oy oranı belirgin bir düşüşle yüzde 40,5’e geriliyor.

KONDA’nın son araştırmasına göre Nisan’da yüzde 26,2 seviyesinde olan CHP’nin oy oranı yüzde 28,7’e yükselmiş görünüyor. Araştırmaya göre; HDP 11,5 oy oranı ile barajı geçerken MHP yüzde 14.4 oy alıyor. Son verilerle birlikte AKP’nin oy oranındaki peryodik düşüş dikkat çekiyor. 2011 seçimlerinde yüzde 49.8 seviyesindeki AKP oyları 30 Mart 2014 yerel seçimlerinde yüzde 45,5’e gerilemişti. 2011 seçimlerinde yüzde 26 alan CHP ise 30 Mart 2014 yerel seçimlerinde oyunu yüzde 27.8 yükseltmişti.

AKP’nin düştüğü, CHP’nin ise yükselişte olduğu ankete göre, MHP ve HDP’nin oy oranında da düşüş gözleniyor. MHP yüzde 15,1’den 14,4’er gerilerken, HDP yüzde 12,1’den 11,5’e düşmüş.

KONDA’nın son anketinde AKP oylarında yaşanan düşüşün koalisyon senaryolarını gündeme getirmesinin piyasaları olumsuz etkilediği öne sürülüyor. Dolar/TL gün içinde 2,56 seviyesinden 2,59 seviyesine kadar çıkarken, borsa son 3 haftanın en sert düşüşünü yaşadı. Borsada Bankacılık Endeksi yüzde 1,96 değer kaybederken, BIST 100 endeksi günü yüzde 1,4 düşüşle kapattı. Ekonomi uzmanları piyasalardaki bu hareketlilikte KONDA anketinin etkili olduğunu savunuyor.

BloombergHT’ye konuşan TEB Stratejisti Işık Ökte, “Bir anket şirketinin piyasaya sızdırılan sonuçlarında ortaya çıkan koalisyon senaryosu ile Bankacılık endeksi yüzde 2 değer kaybetti. Buna karşın TL sepeti dünkü seviyelerden hala güçlü. Sabit getiri piyasası bozulmadı. Anketin asıl negatif etkisinin bankacılık hisselerinde olduğunu görüyoruz” ifadelerini kullandı.

Cumhurbaşkanlığı seçimleri öncesi yaptığı anketlerle muhalefetin tepkisini çeken KONDA’nın Genel Müdürü Bekir Ağırdır, raporu sadece müşterileri için yazdıklarını, kamuoyu ile paylaştıkları bir anket çalışmalarının olmadığını kaydetti. Ağırdır, “Müşterilerimizle anlaşma gereği böyle bir raporun olduğunu ya da olmadığını söyleyemem” dedi.

MetroPOLL Araştırma Şirketi de Mayıs ayı anketini dün açıkladı. Buna göre, AKP’nin oyu yüzde 42.8, CHP’nin yüzde 27, MHP’nin yüzde 17.1, HDP’nin ise yüzde 9.2. 8-11 Mayıs tarihlerinde yapılan araştırmanın sonuçlarına göre anket sonuçlarında seçimlerde alacağı oy oranı seçimlerde kilit rol oynayacak olan HDP’nin yüzde 9.2 ile seçim barajı altında kalması dikkat çekti. SP-BBP ittifakının oy oranı ise yüzde yüzde 3.1 gözüküyor.

İşte Andy-Ar'ın Mayıs'ın 10'undan sonra yaptığı araştırmanın verileri ve araştırma şirketinin sahibi Faruk Acar'ın yorumları:

YÜZDE 12'LER FALAN HİKAYE Biz araştırmayı sahada uygulayan şirketler olarak, en azından andy-ar olarak şunu söyleyebilirim; yüzde 12'ler falan hikaye, bunun bir karşılığı yok. Keşke oran yüzde 150 falan olsa da bunları herkese 10'ar, 20'şer paylaştırabilsek. Bence milli ittifak her iki parti açısından da çok doğru bir hamle, uyumlu bir birliktelik olduğunu, sahada, mitinglerde bir heyecan olduğunu görüyorum fakat bunun oya dönüşümü noktasında araştırmalarda henüz hissedilir düzeyde bir veri yok. Bir önceki seçimlerde aldıkları oy oranlarına göre belki küçük bir sürpriz olabilir ama netice itibariyle baraj var. Yüzde 5'tir, yüzde 7'dir, 10'dur demek için biraz erken.

Diğer partilerin oy oranları göz önünde bulunduruluduğunda henüz çarpı 2 diyebileceğimiz artışı gözlemlemedik. Ama seçime 15 gün var, her geçen gün değişkenlik arz eden bir durumla karşı karşıya kalıyoruz, o nedenle milli ittifak'ın bir önceki seçimlere göre başarılı bir sonuç alacaklarını söyleyebiliriz. Muhafazakar misyonu üstlenmiş olan partilerin bir arada bulunmuş olmamalarının kaybı şu; AK Parti'den kayacak olan oyların MHP'ye gitmesiyle sonuç bulacaktı. Belki milli ittifak, iktidar partisine kızgın olan seçmenlere bir güzergah olabilir ama bu yüzde kaçla ifade edilir bugün itibariyle söylemek mümkün değil.

VATAN PARTİSİ YÜZDE 2 BİLE DEĞİL Vatan Partisi için böyle bir şey söylemek mümkün değil. Doğu Perinçek'in partisi böyle bir oy oranı alırsa artık araştırma şirketleri Türkiye'de ne olur bilemiyorum. Bizim bulduğumuz verilerden yola çıkarsak biz diğer kısmındaki partiler arasında Vatan Partisi'nin varlığından söz edebiliriz. Ama bunun yüzde 1'i geçmeyecek düzeyde karşılık bulacağını söyleyebilirim. Bir önceki İşçi Partisi sonucundan daha anlamlı bir sonuç elde etmesi mümkündür fakat fugün itibariyle yüzde 2'yi bulmamıştır.

AK PARTİ'NİN OY ORANI 43-44 Ak Parti'nin almak istediği oy oranı yüzde 45'ler dolayında, peki bu orana çıkabilecek mi, onu son hafta göreceğiz. Buradaki opsiyonumuz, Tayyip Erdoğan'ın son hafta bir hamle yapacağına yönelik bir beklentimiz olmasından kaynaklanıyor. Son yaptığımız araştırmaya göre AK Parti'nin oy oranı yüzde 43-44

CHP, SEÇİME DAMGASINI VURAN PARTİ OLDU AMA... CHP, çok doğru bir hamleyle, din karşıtlığı noktasındaki algısını yıkmak isteyen, muhafazakar bir temayla seçmen karşısına çıkmak isteyen ve bununla paralel bir bağlantı kurarak daha önceki seçimlerde vitrinine muhafazakar isimleri koyan CHP bundan bir fayda sağlamadı ama bu seçimde dini bayramlarda emekliye iki maaş ikramiye verecek olması, emeklilere böyle bir ışık yakması çok olumluydu ve seçime damgasını bu projenin vurduğunu söylemek mümkün. Fakat diğer muhalefet partilerinin de benzeri beyanlarda bulunması bu vaadin inandırıcılığını yitirmesine neden oldu. AK PARTİ'NİN OY ORANI 43-44 CHP YÜZDE 25-26 MHP YÜZDE 17-18 HDP HALA SINIRDA 9-10