Sarımsağın faydaları nelerdir, neye iyi gelir, nasıl tüketilir?

Sarımsak (Latince ismi Allium Sativum); ana vatanı Hindistan, Çin ve Orta Asya olarak biliniyor.

Çin’de çok eski tarihlerden beri doğal ilaç yapımında kullanılırken, Mısır’da bulunan eski mezarlarda da onun izlerine rastlanıyor.

Yüzyıllardan beri ilaç olarak kullanılan sarımsak Türkiye'de özellikle savaş yıllarında tifo, dizanteri ve veba gibi hastalıkların tedavisinde kullanıldı.

Sarımsak yemenin faydaları saymakla bitmiyor, yemeklere kattığı lezzet ise ayrı bir güzelliği. Pişirilerek ya da çiğ olarak tüketilen sarımsak, mutfağımızın vazgeçilemeyen tatları arasındadır. Aynı zamanda yutarak da tüketilebileceği belirtiliyor.

A, B1 ve C vitaminlerini, selenyum ve çinko minerallerini içerdiği için çok değerli bir besin maddesi.

Sarımsakla yapılan doğal ilaçlar, sarımsağın kendisini tüketmek gibi şifalandırıcı özelliğe sahip.

SARIMSAK YUTMANIN FAYDALARI NELER?

Sarımsağın yutularak tüketilmesi yaygındır. Hatta sarımsak özü içeren kapsüller de satılmaktadır. Yutularak alınan sarımsağın faydaları İbrahim Saraçoğlu tarafından önemle desteklenir. Saraçoğlu, özellikle limon sarımsak kürünü tavsiye eden bitki uzmanlarındandır. İçeriğinde bulunan bileşenler, antioksidan ve antibiyotik özellikleri onu şifa kaynağı yapar. Sarımsağın vücuda faydaları şöyle sıralanabilir:

- Yutularak tüketilen sarımsak vücuda enerji verir. Bedenin dinç ve sağlıklı kalmasına yardım eder. Bu nedenle halsizlik ve kronik yorgunluğa karşı çok iyi gelir.

- Afrodizyak etkisi vardır. Sarımsağın yutularak tüketilmesi cinsel performansı artırır.

- Sarımsak yutmak saçlarda oluşan dökülmeyi azaltır. Sağlıklı ve parlak görünümlü saçlar için etkilidir.

- Zehirlenmelere karşı sarımsak yutmanın yararlı olduğu hakkında görüşler vardır.

- Kireçlenmeye karşı iyi gelir.

- Sarımsak yutma, vücutta oluşan iltihaplı hastalıklara karşı antibiyotik etkisi yapar.

- Kolesterolü düşürür ve idrar söktürücü özelliği ile yüksek tansiyona iyi gelir.

- Hazmı kolaylaştırır. Bağırsakların düzenli çalışmasını sağlar ve bağırsak kurtlarının düşmesine yardım eder.

- Sarımsağın yutularak tüketilmesi kanın kolayca sulanmasını sağlar.

- Gece yatmadan önce bir diş sarımsak yutulursa kabızlığa iyi gelir. Kabız olmaktan da korur.

- Kansere karşı koruyucu etkisi vardır. Oluşan kanser hücrelerinin yayılmasını engellediği yönünde görüşler bulunur.

- Doğal bir antibiyotiktir. Enfeksiyonları iyileştirir. Düzenli olarak yutulması halinde bağışıklık sistemini güçlendirerek soğuk algınlığına karşı direnç geliştirir.

- Fazla miktarda ve aç karnına sarımsak tüketmek mide sorunlarına neden olabilir. Mide hastalıkları olanların sarımsağı yutarak kullanmaları doğru olmayabilir. Çünkü mide tahrişlerine yol açabilir. Hamile olan ve emziren annelerin de sarımsak yutmaları sakıncalıdır. Doğum kontrol hapları kullanan kadınların, düzenli olarak sarımsak kürü yapmaları önerilmez. Çünkü, sarımsak doğum kontrol haplarının etkisini azaltmaktadır.

Alerjisi olanlar tarafından tüketilmesi ise istenmeyen sonuçlar doğurabilir. Sarımsak nadiren de olsa karın ağrısı, mide bulantısı, kusma gibi yan etkilere neden olabilmektedir. Bu nedenle düzenli olarak tüketmek isteyenlerin, sarımsak kürü faydaları ve olası yan etkileri hakkında doktorlarından görüş almaları çok önemlidir. Tansiyon ilaçları kullanan hastalar için de aynı durum geçerlidir.

GÜNDE KAÇ SARIMSAK YENMELİ?

Sarımsak bileşen açısından en yüksek değerlere sahip bitkidir. Tüketiminde dikkatli olunmadığı takdirde olumsuz etkiler görülebilir. Bu yüzden kişilere günden en fazla iki adet çiğ sarımsak yutması önerilir.

Sarımsağın içerdiği besinler ve vitaminler

Sarımsak yüksek miktarda manganez ve B6 ve C vitamini, bakır, selenyum, fosfor ve B1 ve kalsiyum içerir. Antioksidan ve iltihap karşıtı etkisi ile bilinen flavonoid bileşikleri ve amino asitler içermektedir. Sarımsağın pek çok yararı bir kükürt bileşiği olan Allisin (sarımsağa koku ve lezzet veren) maddesinden kaynaklanmaktadır.

Sarımsak, geçmiş çağlardan bu yana sağlığa olan faydalarıyla bilinen ve gerek sağlığın geliştirilmesi gerekse lezzet amaçlı olarak sıklıkla kullanılan besinlerden bir tanesidir.

Halk arasında doğal antibiyotik olarak da adlandırılan sarımsağın sağlık üzerindeki olumlu etkileri saymakla bitmediği gibi her geçen gün yeni bir faydası daha keşfedilmeye devam etmektedir.

Antibakteriyel özelliği sayesinde sarımsak, vücudu enfeksiyonlara karşı korur. Özellikle kış aylarında sıklıkla karşılaşılan soğuk algınlığından korunmada ve hastalıkların iyileştirilmesinde sarımsak oldukça etkilidir. Ülkemizde birçok bölgede kış aylarında soğuk algınlığına bireylerin ilaç içer gibi sarımsak yuttuğu görülür. Bu da sarımsağın geçmişten bugüne hastalıklara karşı koruyucu olarak kabul edildiğinin bir göstergesidir. Kalp ve damar hastalıkları, kanserler ve diyabet gibi pek çok hastalık üzerinde de olumlu etkileri bulunması nedeniyle sarımsak, özel bir hastalığı nedeniyle sarımsak tüketmemesi gereken hastalar haricinde yediden yetmişe tüm bireyler tarafından güvenle tüketilebilen çok değerli bir besindir.

SARIMSAĞIN FAYDALARI

Sarımsak, eski çağlardan beri çok yaygın kullanılan şifalı bir bitkidir. Özellikle anti-bakterial etkisi nedeniyle pek çok hastalığın tedavisinde kullanılır.

- Başta kalp rahatsızlıkları ve yüksek tansiyon olmak üzere pek çok hastalığı önler.

- Ayrıca antifungal ve antioksidan özelliklere sahip olun sarımsak kansere karşı koruyucu bitkilerin başında gelir.

- Kemik, cilt ve saç sağlığı için çok faydalıdır. Zengin bir vitamin ve mineral kaynağıdır.

- Bağışıklık sistemini güçlendirdiği bilimsel olarak kanıtlanmıştır. Özellikle soğuk algınlığı ve grip kaşı çok koruyucudur. Çiğ veya pişmiş olarak tüketebilir, her türlü sebze ve et yemeğine konabilir.

- Antibiyotik özellikleri bulunan bu şifalı bitki ayrıca antiviral, antifungal ve antiparazitik etkiye sahiptir. Bu nedenle başta grip, nezle, astım olmak üzere, öksürük, bronşit, bademcik, romatizma ve eklemlere iyi geldiği bilimsel çalışmalar ile kanıtlanmıştır.

- Diyabetik komplikasyonları önler.

- Kanda adiponektin (yağ hücrelerinin salgıladığı bir hormon) seviyesi azaldığında tip 2 diyabet ve kardiyovasküler problemler artış göstermektedir. Sarımsak kandaki adiponektin seviyesini arttırır ve açlık kan şekeri seviyesini düşürür.

- Ateroskleroz ve nefropati gibi diyabet komplikasyonlarını önlemeye yardım eder.

- İnsülin direncini azaltmada etkilidir.

- Sarımsak yağı diyabet hastalarının kardiyomiyopatiden korunmasına yardımcı olabilir.

- Anti-bakteriyeldir ve anti-mikrobiyaldir.

İçeriğinde bulunan sülfür bileşikleri sayesinde antimikrobiyal özelliklere sahiptir. Dialil sülfit, Campylobacter bakterisi nedeniyle oluşan bağırsak enfeksiyonlarının tedavisinde etkilidir. Sarımsak ekstraktı, yaygın olarak kullanılan antibiyotiklere karşı dirençli olan 7 patojen bakterinin gelişimini engeller. Allisin bileşiği sıtma hastalığı parazitlerine karşı etkilidir.

Mantarlar enfeksiyonlarına karşı etkilidir.

Sarımsak mantar lezyonlarının çoğalmasını engeller ve kaşıntıyı hafifletir. Özellikle tırnak altına yerleşmiş mantarlar için en etkili yöntemlerden biridir.

Ayak tırnağı mantarı tedavisinde: Mantar ılık ve nemli bölgelerde büyür. Mantardan etkilenen bölgeye ılık, nemli, temiz bir bezle kompres yapın. Bu, gözenekleri açar ve mantarı yüzeye çeker. Böylece tedavi daha etkili olur. Daha sonra iki diş ezilmiş sarımsağı ve 2 yemek kaşığı zeytinyağını karıştırın ve enfekte ayak tırnağına bu karışımı uygulayın, bir bandaj ile ayak parmağınızı kapatın. Birkaç saat bu şekilde bekleyin ve daha sonra yıkayın. Bu işlemi şikayetiniz geçene kadar tekrarlayın.

Soğuk algınlığı ve gribe karşı etkilidir.

Sarımsakta bulunan allisin gibi bileşikler soğuk algınlığı ve gribal enfeksiyonlara karşı çok etkilidir. İnsanlar üzerinde yapılan bir araştırmada bir gruba sarımsak takviyesi, diğer gruba plasebo verilmiş ve sarımsak takviyesi alanlarda daha az soğuk algınlığı ve grip gözlenmiştir. Birkaç diş sarımsağı suda kaynatıp içmek, grip hastalığının tedavisinde etkilidir. Terletici etkisi ile ateşin düşürülmesine ve öksürüğe karşı faydalıdır.

Yüksek tansiyona karşı etkilidir.

Bilimsel çalışmalara göre, sarımsak yüksek tansiyon (hipertansiyon) hastalarının %80’inden fazlasında kan basıncını düşürmeye yardımcı olmaktadır. Ayrıca bir hipertansiyon ilacı olan Atenolol kadar etkili olduğu kanıtlanmıştır. Sarımsaktaki etkin sülfür bileşiği DADS’ın tansiyonu düşürür.

Bu nedenle düşük tansiyon olan kişiler sarımsak tüketmemelidir. Ayrıca düzenli tüketmek kan damarlarının esnekliğini arttırır. İltihaplanma nedeniyle oluşan kan damarı hasarını önemli oranda azaltır.

Bilişsel sağlığı korur.

Araştırmacılar yıllanmış sarımsak ekstraktında bulunan SAC adı verilen enzimin Alzheimer ve demans hastalığını tedavi etmek için ilaç geliştirilmesinde kullanılabileceği sonucuna varmışlardır.

Saç dökülmesine karşı etkilidir.

Sarımsak jeli, saçkıran olarak bilinen alopesi areata hastalığının tedavisinde kortikosteroid (adrenal bezlerden salgılanan bir hormon) kullanan insanlar üzerinde denenmiş ve hindistancevizi yağı ile birlikte uygulanmasının faydalı olabileceği gözlenmiştir. Ayrıca saç derisine sarımsağın yağıyla masaj yapmak saç dökülmesini önleyebilir.

- Kalp dostu şifalı bir bitkidir

- Yıllanmış sarımsak ekstratı metabolik sendromu olan hastalarda koroner arter damarlarında plak oluşumunu azaltır.

- Aterosklerozun (damar sertliği) ilerlemesini yavaşlatabilir.

- Kalp hastalığının erken evrelerini tersine çevirebilir.

- Sarımsakta bulunan dialil sülfit kalbin korunmasında yardımcıdır.

- Cilt hastalıklarına iyi gelir.

- Sarımsak cildi serbest radikallerin etkisinden korur ve kolajen kaybını yavaşlatarak cilde elastikiyet kazandırır. Topikal olarak uygulandığında, akne ve egzama gibi cilt hastalıklarına karşı koruma sağlar.

- Yaşlanmayı geciktirir.

- Yapılmış olan pek çok bilimsel araştırma, sarımsağın genlerimizi etkilediğini ve DNA diziliminde hücre yıkımını önleyerek yaşlanmayı geciktirdiğini göstermiştir. Stres, üzüntü, hareketsizlik hücre yıkımını arttırken bu şifalı bitki yıkımı azaltır.

- Sarımsakta bulunan kimyasal bileşikler kan pıhtısı oluşumunu azaltır.

- Trombosit topaklanmasını (Tromboz) engelleyerek kalp krizi, koroner arter hastalığı ve yüksek tansiyon gibi sağlık sorunlarının önlenmesinde etkilidir.

- Sarımsağın içerisinde bulunan allisin bileşiğinin kardiyovasküler sisteme ve dolaşım sistemine ciddi yararları vardır.Kemik sağlığını korur

- Sarımsak, osteoblast (yeni kemik matrisi üretmeye yardımcı olan kemik hücreleri) hücrelerinin hasardan korunmasına yardımcı olur. Özellikle kadınlarda osteoartrit (kireçlenme) seviyelerini düşürür.

- Günlük 2 gram çiğ sarımsak tüketimi, menopoz döneminde kadınlarda oluşan östrojen hormonu eksikliğinin belirtilerini önemli ölçüde azaltır.

Kolesterole iyi gelir.

Yüksek kolesterol hastaları ile yapılan ve 12 ay süren bir araştırmada düzenli olarak sarımsak kullanan kişilerde, LDL (kötü) kolesterol seviyelerinde ciddi oranlarda düşme olduğu saptanmıştır. Ayrıca sarımsak kolesterol ilaçlardan daha güvenlidir.

Sarımsak vücudu toksin maddelerden temizler.

İçerdiği bir organosülfür bileşiği olan dialkil disülfitin (DADS) alkolün neden olduğu karaciğer hasarına karşı koruma sağlar.

Kükürt bileşikleri, vücudu ağır metal toksisitesi kaynaklı baş ağrısı ve kan basıncında artış gibi belirtilerden ve organ hasarından korur.

Günde 3 doz sarımsağın semptomları önlemede Penisilamin-D ilacından daha etkili olduğu bulunmuştur.

Kirli hava, sigara dumanı ve kimyasalların yarattığı vücutta biriken toksinlerin atılmasına yardımcı olur.