5 Haziran Dünya Çevre Günü (DÇG) ve GOKAD

Eylül’de 3.Uluslararası GOKAD Konferansı düzenlenecek ve iklim değişikliklerinin etkisiyle yükselen okyanus seviyelerinin GOKAD için risklerinin aciliyeti ve onlara nasıl yardım edilebileceği gündeme getirilecek.

Uluslararası İklim Değişikliği Paneli’nin (IPCC) çalışmalarına göre, küresel ısınma, okyanus düzeylerinin giderek artan oranda yükselmesine yol açıyor. Isı arttıkça, buzların erimesi hızlandıkça da daha fazla yer, sular altında kalıyor. Kıyıları olan ülkelerde bu kıyılarda yaşayan topluluklar tehdit altında bulunuyorlar. Ada devletlerinin yok olma sakıncasıyla karşı karşıya olan yalnızca toprakları değil, aynı zamanda çok özgün ve dünya kalıtı niteliğindeki ekinleri de. 62 milyonu aşkın insanın yaşadığı bu bu 52 ada devletlerinin bir kısmı da uluslararası turizm açısından ödül almış; birçoğunda da dirimbilimsel çeşitlilik ve gezegenimizin bitki ve hayvan varlığı açısından çok önemli doğal ve ender varlıklar mevcut.

Bu adaların, bu özelliklerine karşın, çok önemli sıkıntıları var. Emperyalist mantığa dayalı tedarik zincirlerinden dezavantajlı yararlanıyorlar ve çeşitli yaşamsal üretim girdilerinin maliyetleri çok yüksek. Örneğin, enerji gereksinmelerinin yüzde 90’ı petrol dışalımı ile karşılanıyor, enerji maliyetleri ise bazen ABD’ye göreli yüzde 500 pahalı oluyor.

İklim değişikliğine neden olan sera gazları çıkarılmasına katkılarının yüzdesi küresel rakamın yüzde 1’i bile değil. Yani BMÇİ yöneticisi Achim Steiner’a göre, ‘eşitsiz bir etkilenme söz konusu’. Örneğin, dünyada ortalama deniz seviyesi yükselmesi ortalaması yılda 3,2 mm. iken, ada devletlerinde bu miktar yılda 10 mm. hatta 12 mm.’ye bile çıkabilmektedir.

Bu yılki DÇG uluslararası kutlamaları Karayipler’de bir GOKAD olan Barbados’ta yapıldı. Yapılan basın açıklamasına göre, son yirmi yılda 34 milyon hektar mercan kayalığı yitirilmiş, bunun dünya ekonomisine maliyeti 11,9 trilyon ABD doları imiş, elbette ki, bunun esas yükü de GOKAD’lara tabii!

Raporlar

UNEP, iki rapor yayınladı: SIDS Foresight Report ve The Barbados Green Economy Scoping Study.

İlk rapor, bütün GOKAD’ları kucaklarken; ikinci rapor ise Barbados adası’ndaki uygulamalara odaklı. Her iki raporda da acil sorunların yanısıra kimi çözüm önerileri de sıralanmış.

İlk raporda yaklaşık 20 önemli tehditin içinden küresel ısınma ve bununla ilişkili deniz seviyesi yükselmesi ön plana çıkarılmış. Olumsuz etkilenecek kesimler arasında ise, turizm, tarım ve balıkçılık, enerji, sağlık ve altyapı vb. sayılmış, tabii yeni yaklaşımlar ve siyasalar uygulanmadıkça! Turizm, bu adaların toplam mal ve hizmet dışsatımının yüzde 30’u düzeyinde! GOKAD’ın milli geliri içinde yüzde 12’yi bulan balıkçılık kesimi, örneğin Pasifik adalarındaki halkın hayvansal protein gereksinmelerinin yüzde 90’ı karşıladıkları kaynak. Bu raporda BM Ekonomik ve Sosyal İşler Birimi (UN-DESA) tarafından yapılan daha büyük bir çalışmadan alıntıyla Okyanus Temelli Yeşil Ekonomi kavramı ortaya atılmış. Raporda iklim değişikliği, yoksulluk, doğal kaynak tahribatı, insan sağlığı ve yaşam kalitesini göz önüne alan uygun göstergeler geliştirilmesine olan gereksinim de vurgulanıyor. Raporda milli gelir temelli göstergelerin küçük ve sınırlı ekonomilerin birçok özelliğini yansıtamadığını vurgulanıyor, yeni göstergelerin kullanımı öneriliyor. Örneğin, BMÇİ ve BM Üniversitesi’nce ortak geliştirilmiş, yaygın kullanımda olmasa da, açıkça iktisadî büyümenin doğal kaynak tahribatı maliyetini gösteren ‘Kapsamlı Servet İndeksi (Inclusive Wealth Index)’ gibi. Raporda GOKAD’lara bu tür çalışmaların içinde olması çağrısı yapılıyor.

Sonsöz

Haydi bre, sesimizi biraz daha yükseltelim!