9 yılda ekonomi nereden nereye...

CHP, AKP iktidarı dönemindeki ekonomik verilere ilişkin raporlarına devam ediyor.
Geçtiğimiz yıl "8 yılda Nereden Nereye" başlıklı bir rapor hazırlayan CHP, bu kez de, AKP iktidarının 9 yıllık dönemindeki ekonomik verileri karşılaştırmalı olarak bir kitapçıkta topladı.

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu "Nereden Nereye" başlıklı 100 sayfalık kitapçıktaki verileri değerlendirirken, AKP'nin elindeki 'büyük medya gücü ve desteğinin etkisiyle' ekonomide sürekli pembe bir tablo çizdiğini ifade etti. AKP'nin "makyajı bol" bu tabloya da tüm milletin inanmasını istediğini belirten Kılıçdaroğlu, oysa sokaktaki vatandaşın günlük hayatında yaşadığı sıkıntıların AKP'nin çizdiği bu tablodan çok farklı olduğunu kaydetti. Kılıçdaroğlu, "AKP Türkiye'nin en önemli zenginliği olan insan ve üretim potansiyelini, iktidarında yeterince değerlendirememiştir. AKP'nin, 9 yıldır vatandaşımızın yaygın iş ve aş beklentisine cevap verememiş, izlediği yanlış politikalarla ülkemizin rekabet gücünü hızla aşındırmıştır" dedi.

AKP döneminde ithalata yaslanan ve rekor dış açıklar yaratan büyümenin ise vatandaşın evinde hissedilmediğini belirten Kılıçdaroğlu, "Vatandaşımızın gelirleri ile umutları arasında her gün giderek daha da açılan makas ise vatandaşın borca batması pahasına kapatılmıştır" dedi. Kılıçdaroğlu, AKP'nin anlattığı tüm ekonomik başarı hikayelerine rağmen TÜİK'in Yaşam Koşulları Çalışmasına göre Türkiye'de nüfusun yüzde 87.5'inin yani 62 milyon kişinin evinden uzakta bir hafta tatile çıkamadığını, yüzde 81.7'sinin (58.3 milyon kişi) evinde eskiyen masa, sandalyesini değiştiremediğini kaydetti. Vatandaşların yüzde 63.3'ünün (45.2 milyon kişi) iki günde bir et, tavuk ve ya balık içeren bir kap yemek yiyemediğini belirten Kılıçdaroğlu, yüzde 37.2'sinin eskiyen kıyafetlerini yenisi ile değiştirmediğini, yüzde 57.9'nun ise borç ve taksit ödemeleri altında ezildiğini ifade etti. Kılıçdaroğlu, kitapçığın hem vatandaşların dokuz yılda yaşadığı gerçekleri rakamlara dökmek hem de AKP iktidarında ekonominin nereden nereye geldiğini gözler önüne sermek için hazırlandığını ifade ederek, "Tüm CHP'lilere bu ekonomik tabloyu düzeltmek amacıyla yaptığımız iktidar mücadelemizde başarırla diliyorum" dedi.

Kitapçıkta yer alan bazı dikkat çekici verilere göre, AKP hükümeti 2003-2011 yılları arasında vergi, diğer bütçe geliri ve özelleştirme geliri olarak toplam 1 milyar 396.8 milyon dolarlık kamu kaynağı kullandı. Bu kaynağın 962.2 milyar doları ise vatandaştan vergi olarak alındı.

Kamunun, iç ve dış borçlarından oluşan brüt borç stoku AKP iktidarında önceki 80 yılın sonunda 242.6 milyar TL olarak gerçekleşmişti. Devlet son 9 yılda 276 milyar TL borç biriktirdi. Son 9 yıllık dönemde kamu brüt borç stokunda yüzde 113,6 oranında büyüme kaydedildi. Önceki 80 yılın sonunda 3 bin 676 TL olan kişi başına düşen ortalama kamu borcu ise son dokuz yılda 3 bin 260 TL artarak 6 bin 936 TL'ye kadar yükseldi.
2003-2011 yıllarını kapsayan son 9 yıllık dönemde bütçeden yapılan faiz ödemeleri ise 450 milyar TL'yi buldu, yani Türkiye 80 yılın üç katı düzeyinde faiz ödemesi yapmış oldu. Yine son dokuz yılda önceki 80 yıldan daha fazla dış borç biriktirildi. 80 yılda 44 milyar dolar cari açık veren Türkiye son 9 yılda 294 milyar dolar açık verdi. Yine dış ticaret açığı da önceki 80 yılda 246 milyar dolarken, AKP döneminde 502 milyar doları buldu.

"Gerçek işsiz sayısı 4.6 milyon"

CHP'nin kitapçığına göre, Türkiye'deki gerçek işsizlik ise oranı verilen rakamlardan çok daha yüksek. İş bulamayacağına inandığı için iş aramayan ve dolayısıyla işsiz sayılmayan büyük bir kitlenin bulunduğuna dikkat çekilen raporda, bu durumda olan ve sayıları 2011 yılında 2 milyonu bulan 'işsiz sayılmayan işsizler' de dikkate alındığında işsizliğin gerçek boyutu yüzde 16'yı geçiyor. Gerçek işsiz sayısı da 4.6 milyon civarında seyrediyor.
Şubat 2012 itibariyle 224.6 milyar TL'ye ulaşan vatandaşların bankalara olan tüketici kredisi ve kredi kartı borcu 2002 yılındaki düzeyinin 34 katına çıktı. Eylül 2011 itibariyle ise vatandaşın borcu gelirlerinin yüzde 44.7'sine ulaştı.

"1 Lira olan kilo ekmek 2,31 Liraya yükseldi"

2011 sonu itibariyle tüketici kredisi ve kredi kartı borcunu zamanında ödeyemediği için kara listeye alınan isim sayısı 2 milyon 238 bin olarak gerçekleşti. Ocak 2003-Ocak 2012 döneminde birçok temel ürünün fiyatı yükseldi. Cep telefonu görüşme ücretleri yüzde 575, sakatat fiyatların yüzde 245, alkollü içki fiyatların yüzde 242, okul kitaplarının fiyatların yüzde 229, konut kiraların yüzde 208 oranında artış gösterdi. Metro, belediye otobüsü, şehirlerarası tren gibi toplu taşıma araçlarına da enflasyondan daha yüksek oranda zamlar yapıldı. 2002 yılı sonunda Türkiye genelinde ortalama 1 TL olan kilo ekmeğin fiyatı Ocak 2012 itibariyle 2,31 TL olarak gerçekleşti.

Benzin fiyatları TL bazında yüzde 166,9 oranında artış kaydetti. 2002 sonunda 1,66 olan TL olan benzin fiyatı 4,43 TL'ye kadar çıktı. Motorin de dolar bazında, 79 sentten 2,22 dolara yükseldi.

Verilere göre, işçi emeklilerine ödenen 782 TL'lik en düşük aylık, 25 günlük beslenmeye güçlükle yetiyor. İşçi emekli aylığı Aralık 2011 için 3 bin 63 TL olarak hesaplanan yoksulluk sınırının ise ancak yüzde 25'ini karşılıyor, memur emekli aylığı da dört kişilik bir ailenin yoksulluk sınırının sadece yüzde 31'ini karşılayabiliyor. Yine asgari ücret, yoksulluk sınırının yüzde 22'sini karşılamaya yetiyor.

Boşanan çift sayısı tırmanıyor

CHP'nin "Nereden Nereye" kitapçığına göre, bu olumsuz gelişmeler ışığında; Türkiye'de özellikle 2000 yılından sonra boşanmalarda rekor kırıldı. 2000 yılında ve ondan önceki yıllarda 30 binlerde olan boşanan çift sayısı 2001 yılında 92 bine, 2002 yılında 95 bine çıktı. İzleyen yıllarda da artış eğilimini sürdüren 2010 yılında 119 bine yaklaşarak rekor kırdı.

Buna göre, 2004 yılında binde 1.28 olan boşanma hızı, 2009 yılında binde 1.59 düzeyine tırmandı. Boşanma oranı 2010 yılında ise binde 1.62 olarak gerçekleşti.