ABD’nin Ortadoğu’daki korkulu düşü

S-400 sadece çok ileri düzeyde bir sistem olduğu için değil, 1 milyar dolar maliyetli Patriot Pac-2’den ucuz olduğu için de alıcılar için cazip. Ortadoğu ülkelerinin çoğunun sisteme olan ilgisi, ABD ile Ortadoğulu müttefikleri arasındaki savunma ortaklığına ilişkin bağları zayıflatıyor.

Yayınlanma: 28.07.2019 - 22:23
Abone Ol google-news

Aylardır gündemimizden düşmeyen Rus S-400 füze savunma sistemi konusunda kamuoyunda bir kafa karışıklığı olduğu çok açık. S-400’ün füze olduğunu sananlar bile var. Oysa tam adıyla S-400 Triumph, Rusya’nın devlete ait savunma şirketi Almaz-Antey tarafından üretilen piyasadaki en gelişmiş füze savunma sistemi. Gelişmiş bir radar sisteminden ve bir komuta merkezinden oluşuyor. NATO ülkeleri tarafından SA-21 Growler olarak da biliniyor. Öyle bir hava savunma sistemi ki, 400 km’ye kadar olan hedefleri vurabiliyor. Kuzeybatı Rusya ve Kaliningrad’daki fırlatma noktalarından Fin ve Polonya hava sahalarını da kapsamına alıyor örneğin.

Rusya’nın uçak filosu ABD ve NATO’yla kıyaslanınca oldukça küçük ancak güçlü bir entegre hava savunma sistemine sahip. Rusya’nın ABD’nin gizli uçaklarına ve seyir füzelerine karşı koymak istemekle birlikte hava savunmasını geliştirmesinin sebeplerinden biri, büyük bir modern savaş uçağı filosuna sahip olamaması. Bu nedenle Rusya, aslında S-300’lerin bir üst modeli olan S-400 savunma istemini 80’lerin sonundan itibaren geliştirmeye başladı. Rusya 1993 Ocak ayında açıkladığı sistemin ilk testini de 12 Şubat 1999’da gerçekleştirdi. Ancak henüz hazır olmadığı 2003 yılında anlaşılan sistem 2004’te tamamlanabildi, 2007’de de onaylandı. 2007’den beri kullanılan sistem, S-300’den iki kat daha etkili.

Ne kadar etkili?
S-400, Nebo-M gibi sistemlerin de desteğiyle birçok hava savunma sistemine ciddi bir rakip. S-400 seyir füzelerine ve kısa menzilli balistik füzelere karşı kullanılabiliyor. Batı ürünü savunma sisteminde ne varsa fazlası S-400’de mevcut. Avantajları arasında gizli hedefleri bulması, yüksek izleme kapasitesine sahip olması da bulunuyor. Sistemin arzu edilen yere konuşlandırılması da bir hayli hızlı. S-400’ün modüler yapısı, sistemin en acil tehditlerle yüzleştiğinde, acilen kurulma ve kısa sürede harekete geçme konusunda adapte özelliği taşıyor.
Uzmanlar S-400 savunma sisteminin dört tip füze ile donatılabileceğini söylüyorlar. Bunlar, 40 km. menzilli 9M96; 150 km. menzilli 9M96E2; 200-250 km-menzilli 48N6 ve 400 km. menzilli 40N6. Sistem ayrıca orta menzilli balistik füzeler dahil olmak üzere füze tehditleri ile mücadele etmek için tasarlanmış.

S-400 birden fazla füze türü kullanabiliyor, S-300 sisteminin sonraki sürümleri için tasarlanmış eski radarlar dahil olmak üzere çeşitli sensör sistemleri de eklemlenebiliyor. 400 km. menzilli füzenin bir kullanımı, düşmanın komuta noktalarını, yanı sıra E-3 Sentry AWACS uçakları gibi stand-off sistemlere karşı bir hayli etkili. Öyle ki, örneğin ABD ve NATO’nun Japonya’da ve BAE’de bulunan savunma sistemleri, S-400 karşısında savunmasız. Bu, ilk olarak 1960’larda tasarlanmış olan AWACS’ların egemenliğinin sona ermesi demek. Dünyanın en büyük savaş silahları uzmanlarından Dr. Carlo Kopp, S-400’ün F-22 ve F-35 gibi modern gizli uçakları durdurmak için tasarlanan radarlarına sahip olduğunu belirtiyor. Tabii kimi dezavantajları da var: Her şeyden önce savunma uzmanlarına göre aşılamaz, geçilemez bir sistem olduğu söylenemez.

Daha ucuz
Özellikle Ortadoğu ülkelerinin gösterdiği ilgiden ötürü ABD’yi bölgede zayıf düşürecek özelliklere sahip olan S-400, sadece çok ileri düzeyde bir sistem olmasının yanı sıra 1 milyar dolar maliyetli NATO ürünü Patriot Pac-2 ile kıyaslandığında ondan daha ucuz olmasıyla da alıcılar için son derece cazip. Sadece 500 milyon dolar tutarında çünkü. Yaklaşık 13 ülke daha S-400 füze savunma sistemi ile ilgileniyor. Bunlardan öne çıkan ülkelerin bazıları şunlar:
24 Ağustos 2007’de Belarus, iki S-400 sistemi için Rusya’ya resmi talepte bulunmuştu. 2011 yılında, Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Belarus Dışişleri Bakanı Pavel Borodin’e, Rusya’nın S-400 hava savunma sistemini Belarus’a vereceğini belirtmişti. Haziran 2016’da, Belarus, Rusya’dan iki adet S-400’ü ücretsiz aldı.

2009 Eylülü’nde Suudi Arabistan ile Rusya arasında yapılan 2 milyar dolarlık silah anlaşmasında Rusya’nın niyeti S-300’leri Suudi Arabistan’a satmaktı. Ancak Suudi Arabistan daha gelişmiş S-400’leri almak istediği için söz konusu anlaşma ertelenmişti. Ekim 2017’de S-400 hava savunma sistemlerinin Suudi Arabistan’a teslimi konusunda anlaşma sağlandı. Bu, ABD ve Avrupa için tam anlamıyla bir darbe oldu. Suudi’nin S-400’ü satın alma kararı muhtemelen Mısır’ın S-300VM’yi daha önce satın alması ve S-400’ü alma isteği ile bağlantılı.

İran ilgisi
S-400’e İran da çok bilinen nedenlerle ilgi duyuyor. ABD yaptırımlarıyla yıllardır boğuşan İran’ın savunmasını güçlendirmek için Rusya’ya ihtiyacı var. Eylül 2007’de, Rusya Parlamentosu Başkan Yardımcısı Vladimir Şirinovski bu sistemin bir an önce İran’a teslim edilmesini istemişti. İki yıl önce Rus firması Rostec Corporation’ın CEO’su Sergey Hemezov, Mısır’ın da S-400’le ilgilendiğini açıklamıştı. Konuya ilişkin yapılan müzakereler Mısır’ın iç sorunları nedeniyle ertlenmişti. Irak’ın da sistemi almak istediği biliniyor. Geçen yıl Irak Dışişleri Bakanı İbrahim Caferi, S-400’ler konusunda Rusya ile görüştüklerini açıklamıştı. Rusya’yla söz konusu sistem için müzakereler yapan bir diğer ülke de Katar. Bu konudaki iddialar Ocak 2018’de ortaya atılmıştı. Her anlamda ABD’nin baskısı altında bulunan Pakistan fırsat bulabilse S-400’ü edinecek.

SEVKIYATTA İKİNCİ PERDE YAKINDA

Rusya Federal Askeri ve Teknik İşbirliği Servisi Başkanı Dmitriy Şugayev, Türkiye S-400 sevkıyatının ikinci aşamasının gelecek aylarda gerçekleşeceğini söyledi. Sevkıyatın ilk aşaması 25 Temmuz’da tamamlanmıştı. 

RUSYA'NIN KAÇ S-400’Ü VAR?

Rusya, 2018 Ağustos’tan başlayarak her biri iki taburdan oluşan 25 S-400 alayına sahip. 6 Ağustos 2007’de S-400 ile donatılan ilk alay hâlâ faaliyette. 2020’ye kadar 28 S-400 alayı daha kuracak Rusya.

KİM SATIN ALIYOR?

Türkiye’nin satın almasıyla daha çok gündeme geldi ama Hindistan ve Çin de bu sisteme sahip. Rusya ve Hindistan 5 adet S-400 sisteminin teslimi için 5.43 milyar dolarlık bir anlaşma yaptı. Satış 6 Ekim’de açıklandı. Teslimatların 2020 sonunda başlaması bekleniyor. ABD’nin bundan pek memnun olduğu söylenemez. ABD, ABD’nin Düşmanlarına Karşı Mücadele Yasası uyarınca Hindistan’ı yaptırım uygulamakla tehdit etti. Böylelikle, ABD, Hindistan’la ilişkilerini S-400 yüzünden bozarak, bu ülkeyle yapmayı düşündüğü Çin’e karşı savunma işbirliği girişimlerini riske atmayı bile göze aldı.

SURİYE'DE VAR MI?

Kasım 2015’te Suriye’de kullanıldığı yolunda iddialar ortaya atılmıştı ama Rusya bu iddiayı reddetti. Ancak Rusya, 25 Kasım 2015’te bir SU-24 savaş jetinin Türkiye tarafından düşürülmesine yanıt olarak Suriye’ye S-400 yerleştireceğini açıklamıştı, bir yıl sonra bunun gerçekleştiği anlaşıldı. İlk S-400 savunma sistemi Lazkiye’deki Hımeymim Hava Üssü’ne konuşlandırıldı. İkinci ise Hama’da yerleştirildi. Sadece ABD ve Batı karşısında etkili bir sistem olmasının yanı sıra, özellikle Ortadoğu’da dengeleri ABD aleyhine değiştirecek siyasi etkileri de var S-400 savunma sisteminin. Bölge ülkelerinin çoğunun sisteme olan ilgisi, Amerika ile Ortadoğulu müttefikleri arasındaki savunma ortaklığına ilişkin bağları zayıflatıyor.

ÇİN DE KAYITSIZ KALMADI

S-400 savunma sistemiyle ilgilenen ülkelerden biri de Çin. 2014 Martı’nda Putin’e, Çin’e S-400 sistemi satma yetkisi verildiği açıklanmıştı. 13 Nisan 2015’te de Rus devlet firması Rosoboronexport’un CEO’su, Çin’le satın almaya yönelik sözleşme yapıldığını doğruladı. Çin eğer satın alırsa Tayvan’ın tamamını kapsayacak olan S-400’ler sayesinde ABD ve Japonya’nın Tayvan hava sahasına savaş uçakları yerleştirmesi kolay olmayacak. Bu gelişme de ABD’nin tepkisine yol açtı. Çin’e yönelik kimi yaptırımlar uyguluyor.

 

 

 


Cumhuriyet Tatil Otel Rezervasyon

En Çok Okunan Haberler