ABD'yi şaşırtan siyasetçi

ABD’de siyaset hayatının en güçlü ikinci koltuğu sayılan Temsilciler Meclisi başkanlığına aday olan Cumhuriyetçi politikacı Paul Ryan, bu görev için parti liderleriyle pazarlık ederken en önemli şartını böyle açıkladı. Kadınların sık sık aileleri için koltuklarından vazgeçtiği ya da buna mecbur bırakıldığı bir sistemde ilk kez bir erkek politikacı ailesinin önceliklerini siyasi kariyerinin önüne koyuyordu. Ryan’ın açıklamaları haklı olarak ülkede haftanın konusu oldu.

Genç siyasetçinin ailesi uğruna vazgeçmeye hazır olduğu koltuk öyle ufak tefek değil. Temsilciler Meclisi başkanlığına çoğunluk oyuyla seçilen başkan, kendi partisinin lideri konumuna geliyor. Meclis gündemine alınacak yasa tasarılarını o belirliyor. Yani Temsilciler Meclisi’nin Beyaz Saray’ın yanında ya da karşısında yer alması, Ermeni soykırımının tanınması gibi sembolik fakat hayli siyasi tasarıların oylanıp oylanmaması, bütçenin geçip geçmemesi gibi konularda özgül ağırlığı var. Anayasaya göre ABD Başkanı’nın görevini yerine getirememesi halinde yerine geçecekler listesinde, başkan yardımcısından sonra ikinci sırada geliyor. Paul Ryan tüm bunlara hazır olduğunu söylüyor, haftasonları ailesinin yanında geçirebilmesi şartıyla...

Halen Temsilciler Meclisi üyesi olan Paul Ryan’ı (45) dünya 2012 yılında Mitt Romney’nin başkan yardımcısı adayı olduğunda tanımıştı. İkili başkanlık yarışını kaybetti. Fakat arka arkaya meclisin en önemli kurumlarından sayılan bütçe ve mali tedbirler komitelerinin başkanlığını yapan Ryan, parti içindeki gücünü korudu. Bu yüzden 2011 yılından beri meclis başkanlığı görevini yürüten John Boehner, koltuğu bırakacağını açıkladığında partinin tüm kanatlarını birleştirebilecek isim olarak öne çıktı.

Ailesiyle ilgili çok tartışılan açıklamayı da hafta boyunca Cumhuriyetçi Parti’nin önde gelenleriyle yaptığı pazarlıklar sırasında sarf etti. Ryan meclis başkanından beklendiği gibi davetlerde, bağış toplantılarında vakit geçiremeyeceğini, evde çocuklarıyla birlikte olmak istediğini ama bunu başka yollarla telafi edeceğini söyledi.

Aslında Washington’da “Aileme vakit ayırımak istiyorum” sözleri genellikle ya “İstifaya zorlanıyorum” ya da “Ben bu işi o kadar da istemiyorum” anlamına geliyor. Nitekim Ryan da birçokları tarafından ailesini bahane etmekle suçlandı. Ancak 3 çocuk babası politikacı gerçekten de her haftasonu ve meclis her tatile girdiğinde koşa koşa evine dönmesiyle tanınıyor. Kongre’nin diğer üyeleri Washington’da kulis yaparken o çocuklarıyla vakit geçiriyor. Mesela New York Times gazetesi geçen hafta meclis tatildeyken tüm politikacılar bağış toplantılarına, yerel ticaret odası toplantılarına katılırken Ryan’ın çocuklarıyla birlikte evinin bahçesine Cadılar Bayramı dekorasyonları astığını yazıyor.

İkiyüzlülükle suçlayanlar da var

Tabii Ryan’ı ikiyüzlülükle suçlayanlar da var. Paul Ryan, tüm Amerikalılara ücretli doğum izni hakkı tanıyacak bir yasa tasarısına imzasını koymamıştı. Bu nedenle ailesi ile vakit geçirmeyi şart koşmasını “Kendi çıkarını savunuyor ama halkı umursamıyor” diye eleştirenler oldu. Ancak Ryan’ın basın sözcüsü daha önce bu konu hakkında “Kendisi ücretli doğum iznini savunuyor. Kendi çalışanlarına bu imkânı veriyor. Ancak bunun hükümetin değil işverenlerin kararı olması gerektiğini düşünüyor” demişti. Sözcünün savunması Cumhuriyetçilerin ve Ryan’ın dünya görüşüyle tutarlıydı. Paul Ryan’ın talebine siyasetçilerden de itirazlar geldi. Bir politikacı “Hayatımda hem daha çok güç, hem de daha az sorumluluk istendiğini hiç görmedim” derken bir başkası “Temsilciler Meclisi başkanlığı haftada 40 saatlik bir iş değil. Bu talep kabul edilmez” yorumunu yaptı. “Ailesiyle oturmak istiyorduysa neden başkan yardımcılığına aday oldu” diyenler de vardı.

Ancak Paul Ryan partinin çoğunluğunu ikna etmiş olmalı ki perşembe akşamı meclis başkanlığı için adaylığını resmen açıkladı. 29 Ekim’de yapılacak yarışı kolaylıkla kazanması beklenen politikacının meclis başkanlığı kürsüsünden aileler için neler yapacağını ise zaman gösterecek.