"Ağrı dağı Lenin'in Atatürk'e hediyesi"

FT'da Teresa Levonian Cole imzasıyla "Ermenistan ziyaretçilere açılıyor" başlıklı, Ermenistan'ın gelişen turizm sektörünü ele alan bir makale yer aldı. Makalenin dokuzuncu yüzyıldan kalma manastırı bulunan Tatev kasabasının anlatıldığı bölümünde, "Manastırın 300 metre altındaki derinlikte ağaçlık Vorotan geçidi yeralıyor. Arabayla ulaşmak için dağlara yılan gibi kıvrılan yollarla bir saatte çıkıyoruz. Tatev'e ulaşmadan önce yeniden Şeytan Köprüsü geçidine inerken, 11 asırlık kalıcı huzuru soluyabilirsiniz. Ancak başımızın üzerindeki kablolar yeni bir şafağı müjdeliyor. Ekim'in ilk günlerinde, Tatev'i aşağıdaki Halidzor kasabasıyla bağlayan dünyanın en büyük teleferiği açıldı" denildi.

Bir İsviçre-Avusturya firmasının manastır ve çevresindeki bölge 36 milyon avroluk yatırım yaptığını, yatırım kapsamında ulaşım, oteller ve diğer turizm tesisleri bulunduğunu yazan FT'de şu satırlar yer aldı:

"Bu Türkiye ve Azerbaycan, Gürcistan ve İran arasında yükseltilere sıkışmış küçük eski Sovyet Cumhuriyeti, bir zamanlar Küçük Asya ve Hazar denizi arasında uzanıyordu. 301 yılında Hristiyanlığı resmen kabul eden ilk ulus oldu ve 100 yıl sonra St. Mesrop Mashtot; kolay nüfuz edilemeyen, Lord Byron'un İncil'i çevirmek için Venedik'te öğrenmeye çalıştığı, 36 'savaşçı' harften oluşan Ermeni alfabesini icat etti. Persler, Araplar ve Türklerin akınları ve periodik katliamlar kadar önemli 1915 soykırımı karşısında bir tarih, başkent Erivan'daki bir anıtta simgeleniyor, din ve dilin iki sütunu hala ulusal kimliği savunuyor.

Khor Virap'ın yedinci yüzyıldan kalan manastırı popüler bir kartpostal, kiliseyi Nuh'un geldiği Ağrı Dağı'nın (Mount Ararat) karlı zirvesi çerçeveliyor, önünde yine Nuh'un bizzat diktiği varsayılan asmalardan oluşan bağlar bulunuyor. Şu anda Türkiye'de sınır boyunca uzanan Ermenistan'ın yüce simgesi Ağrı Dağı, Lenin'in 1921'de Atatürk'e hediyesi.

Altyapı korkunç

Akaryakıt kısıtlamaları ve korkunç altyapı kombinasyonu, başkent çevresi dışında yatırım yapmayı pratik olmaktan çıkarıyor. Erivan yakınlarındaki Geghard'da 4 ve 13'üncü yüzyıllara giden mağara kiliseleri bulunuyor. Hayvan ve efsane yaratıkları duvarlarını süslüyor. Khatchkars -Ermenistan'da çoğu yerde rastlanan dikdörtgen taş anı haçları- desen çeşitliliğinde birbirleriyle yarışıyor.

Hiç ummadığım birşeyle karşılaşıyorum. Batıda Kürdistan'dan Yezidi çobanlar; kuzeyde Fioletovo'da Rusya'dan 1840'larda sürülmüş Amishler'i anımsatan Molokan cemaati, geçtiğimiz yıllarda keşfedilen Yeghesis yakınlarında 'hiçbiryerin ortasındaki' dünyanın en eski Yahudi mezarlıklarından biri."