"Amerika'nın akıl hocası İngiltere'dir"

Prof. Dr. İlber Ortaylı, İngiltere'nin başkenti Londra'da, "Turkish Forum UK" tarafından düzenlenen toplantıda, "Tarih Boyunca Türk-İngiliz İlişkileri" konulu bir konuşma yaptı.
Tarih boyunca Türkiye ile İngiltere arasındaki ilişkileri anlatan Ortaylı, şöyle konuştu:

"İki tane Avrupa var, biri İtalya'dır, biri İngiltere'dir. İtalya, klasik kültürü ve Avrupa'nın bütün klasik kurumlarını yaratan ülkedir ve asıl Avrupa burasıdır. Bunu öğrenmek lazım. Maalesef Türk dünyasında İngiltere demek, İngiliz filolojisi diye birkaç kürsü vardır üniversitelerde, işte oralarda daha çok klasik İngiliz edebiyatı üzerinde birtakım tezler incelenir. Fakat İngiltere'yi bilmek, öğrenmek lazım."

ABD'nin dünya politikasını yürütenlerin Amerikalı olmadığını söyleyen Ortaylı, Amerika'nın akıl hocasının İngiltere olduğunu belirtti. Washington'da önemli kararların hepsinin İngilizlerin katılımıyla alındığını kaydeden Ortaylı, "İngiliz politikası bilgisi olmadan, Amerikalıların doğru adım atması mümkün değildir" görüşünü ifade etti.

Konuşmasının ardından soruları yanıtlayan Ortaylı, bir dinleyicinin, "Son zamanlarda Ulu Önder Atatürk'ün Yahudi ve İngiliz ajanı olduğuyla ilgili bazı internet sitelerinde iddiaların yer aldığını" söylemesi üzerine, "Atatürk'ün ne olduğu belli. Atatürk köylüdür. O karga hikayesinin üzerinde onun için çok dururlar. Köylüler Yahudi olmaz" ifadelerini kullandı.
İlber Ortaylı, Türkiye'nin dış politikasıyla ilgili bir soruya, "Ben Dışişleri Bakanı'nın (Ahmet Davutoğlu) neo-osmanlıcı hayalinin olduğunu zannetmiyorum" karşılığını verdi.

"Eksen kayması" tartışmalarına da değinen Ortaylı, Türkiye'nin eksen değiştirip değiştirmediği konusundaki samimi kanaatinin "belirsiz" olduğunu söyledi. Ortaylı, "Çünkü ifade edilen her şeyin doğru olduğunu söyleyemem. Bunun üzerinde durmak gerekir. Eksen değiştirmek çok ciddi bir olaydır. Çok kolay bir olay değildir. Sabahtan akşama mümkün olacağını zannetmiyorum" diye konuştu.

Batı Avrupa kültüründe, diplomasi çevrelerinde eksen değiştirmeden kolayca bahsedildiğini ifade eden Ortaylı, "Bilhassa matbuatında öyle. Bu bir enformasyon eksikliğidir. Diplomasi çevrelerinde bunun çok ciddi olarak tekrarlandığı kanısında değilim" dedi.