Anayasa değişikliğinde 2. tur

Genel Kurul'da gizli oylamaya 409 milletvekili katıldı. Oylamada 338 kabul, 71 ret oyu kullanıldı.

Teklifin 6. maddesi ile Anayasanın 53. maddesinin kenar başlığı ''Toplu İş Sözleşmesi ve Toplu Sözleşme'' şeklinde değiştiriliyor. Buna göre, memurlar ve diğer kamu görevlileri toplu sözleşme hakkına sahip olacak.

Birinci turda, 6. maddenin gizli oylamasına 408 milletvekili katılmış; oylamada 336 kabul, 70 ret oyu kullanılmış; 1 milletvekili çekimser kalmış ve 1 oy da boş çıkmıştı.

Bu arada, Genel Kurulda teklifin 6. maddesine ilişkin oylamaya geçildiğinde, TBMM Başkanı Mehmet Ali Şahin, 24.00'de bitmesi öngörülen çalışma süresinin 6. maddenin oylamasının sonuçlanmasına kadar uzatılmasını oya sundu.

Şahin, 6. maddeye ilişkin gizli oylama sonuçlarını açıkladıktan sonra, bugün saat 12.00'de toplanmak üzere Genel Kurul birleşimini kapattı. Anayasa değişikliği görüşmelerinin 2. turuna teklifin 7. maddesiyle devam edilecek.

5. maddeye kabul

Genel Kurul'da teklifin 5. maddesi üzerindeki gizli oylamaya 409 milletvekili katıldı.  Oylamada 335 evet oyuna karşı, 70 ret oyu çıktı. Oylamada, 1 çekimser, 2 boş ve 1 tane de geçersiz oy kullanıldı.

Aynı madde birinci tur oylamada, 333 oyla kabul edilmişti.

Aynı iş kolunda, birden fazla sendikaya üye olabilecek

MADDE (5): Anayasa'nın "Sendika Kurma Hakkı" başlıklı 51. maddesinin
son fıkrası yürürlükten kaldırılıyor. Böylece, bir kişinin aynı zamanda ve aynı
iş kolunda birden fazla sendikaya üye olmasının yolu açılıyor.

4. madde kabul edildi

TBMM Genel Kurulu'nda, Anayasa değişikliğinin 2. turunda, teklifin 4. maddesi 69 ret oyuna karşı 338 oyla kabul edildi.

Genel Kurul'da gizli oylamaya 408 milletvekili katıldı. Oylamada 338 kabul, 69 ret oyu kullanıldı; 1 oy da boş çıktı.

Teklifin 4. maddesiyle, Anayasanın ''Ailenin Korunması'' başlıklı 41. maddesinde değişiklik yapıyor. Başlığı, ''Ailenin Korunması ve Çocuk Hakları'' şeklinde değiştirilen maddeye çocukların korunması konusunda hüküm ekleniyor. Maddeye eklenen hüküm şöyle:
''Her çocuk, korunma ve bakımdan yararlanma, yüksek yararına açıkça aykırı olmadıkça ana ve babası ile kişisel ve doğrudan ilişki kurma ve sürdürme hakkına sahiptir. Devlet, her türlü istismara karşı, çocukları koruyucu tedbirleri alır.''

Birinci turda, 4. maddenin gizli oylamasına 408 milletvekili katılmış; oylamada 336 kabul, 69 ret oyu kullanılmış; 2 milletvekili çekimser kalmış ve 1 oy da geçersiz sayılmıştı.

Değişiklik önergeleri kabul edilmedi

TBMM Genel Kurulu'nda, Anayasa değişikliğinin 2. turunda, 4. maddeye ilişkin değişiklik önergeleri kabul edilmedi.

CHP İzmir Milletvekili Canan Arıtman, teklifin 4. maddesi üzerinde verdiği değişiklik önergesi üzerinde yaptığı konuşmada, bu Anayasa değişiklik teklifinin ''sivil dikta Anayasa değişikliği olarak tarihe geçeceğini'' söyledi.

Arıtman, ''Savaş meydanlarında ülkesini düşman işgalinden kurtarmış, çok partili rejime geçerek bu ülkeye demokrasiyi getirmiş, ülkemizin ikinci Cumhurbaşkanına, ikinci genel başkanımız Sayın İsmet İnönü'yü, çok haksız bir şekilde, Hitler'e benzetmek hiç kimsenin haddi değildir'' diye konuştu.

MHP İzmir Milletvekil Şenol Bal da önergesi üzerinde yaptığı konuşmada ''Anayasa değişiklik teklifinin demokrasiye ve parlamenter rejimin özüne aykırı olduğunu'' belirtti.

Bal, yeni düzenlemeyle ''yasama, yürütme ve yargı arasındaki dengenin ortadan kalkacağını'' söyledi.

3. madde kabul edildi

TBMM Genel Kurulu'nda, Anayasa değişikliğinin 2. turunda, teklifin 3. maddesi 71 ret oyuna karşı 335 oyla kabul edildi.

Genel Kurul'da gizli oylamaya 407 milletvekili katıldı. Oylamada 335 kabul, 71 ret oyu kullanıldı; 1 oy da boş çıktı.

Madde, Anayasanın ''Seyahat Hürriyeti'' başlıklı 23. maddesinde değişiklik yapılıyor. Buna göre, ''vatandaşın yurt dışına çıkma hürriyeti, ancak suç soruşturması veya kovuşturması sebebiyle hakim kararına bağlı olarak sınırlanabilecek.''

Birinci turda, 3. maddenin gizli oylamasına 408 milletvekili katılmış; oylamada 337 kabul, 71 ret oyu kullanılmıştı.

TBMM Başkanı Mehmet Ali Şahin, gizli oylama sonuçlarının açıklanmasından sonra birleşime 40 dakika ara verdi.

2. madde kabul edildi

TBMM Genel Kurulu'nda, Anayasa değişikliği teklifinin 2. Maddesi 334 oyla kabul edildi. Gizli oylamaya 408 milletvekili katılırken, 334 oya karşı, 72 ret oyu çıktı. 2 oy da çekimser kullanıldı. Aynı madde birinci tur oylamada, 337 oy almıştı.

MADDE (2): Anayasa'nın, "Özel Hayatın Gizliliği" başlıklı 20. maddesinde öngörülen değişiklik şöyle: Maddeye, "Herkes kendisi ile ilgili kişisel verilerin korunmasını isteme hakkına sahiptir. Bu hak, kişinin kendisi ile ilgili kişisel veriler hakkında bilgilendirme, bu verilere erişme, bunların düzeltilmesini veya silinmesini talep etme ve amaçları doğrultusunda kullanılıp kullanılmadığını öğrenmeyi de kapsar. Kişisel veriler, ancak kanunda öngörülen hallerde veya kişinin açık rızası ile işlenebilir" hükmü ekleniyor.

1. madde

Anayasa değişikliğinin 2. turunda, teklifin 1. maddesi 332 oyla kabul edildi. Oylamaya 408 milletvekili katılırken, 332 evet oyuna karşı 75 ret, bir tane de çekimser oy çıktı. Birinci tur oylamada, aynı madde 336 oyla kabul edilmişti.

MADDE (1): Anayasanın "Kanun Önünde Eşitlik" başlıklı 10. maddesinde değişiklik yapılıyor. Maddenin, "Kadınlar ve erkekler eşit haklara sahiptir. Devlet, bu eşitliğin yaşama geçmesini sağlamakla yükümlüdür" şeklindeki 2. fıkrasına, "Bu maksatla alınacak tedbirler, eşitlik ilkesine aykırı olarak yorumlanamaz. Çocuklar, yaşlılar ve özürlüler ile harp ve vazife şehitlerinin dul ve yetimleri ile malul ve gaziler için alınacak tedbirler eşitlik ilkesine aykırı sayılmaz" ibaresi ekleniyor

2. tur gergin başladı

TBMM Genel Kurulu'nda, Anayasa değişikliği teklifinin ikinci tur oylamalarının görüşmeleri sürüyor. Oturumu yöneten Meclis Başkanı Mehmet Ali Şahin, muhalefet partileri sözcüleri tarafından, "oturumun adil yönetilmesi" konusunda sık sık uyarılıyor.

MHP, Anayasa değişikliği teklifinin ikinci oymalarında, Meclis Başkanı'nın, oturumu yönetmemesi gerektiğine ilişkin "usul" tartışması başlattı. Zaman zaman iktidar ve muhalefet partileri arasında sözlü tartışmalar yaşanırken, muhalefet birinci turda olduğu gibi, maddeler üzeride verdiği önergelerle, çalışmaları kilitleme yoluna gidiyor.

İktidar ve muhalefet partileri ikinci tur oylamaları tam kadro izlerken, birinci turda olduğu gibi BDP'den temsili 5 milletvekili de Genel Kurul çalışmalarına katılıyor.

CHP, DSP ve BDP oylamalara katılmazken, MHP birinci turda olduğu gibi ikinci turda da oylamalara katılarak, "hayır" oyu kullanacak.

Birinci tur görüşmelerini kesintisiz izleyen MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli ikinci tur oylamalarında da Genel Kurul'da. CHP Genel Başkanı Deniz Baykal da ikinci tur oylamalarında Genel Kurul'da olmayı tercih etti. Bu arada AKP yöneticileri, milletvekili sıraları gezerek, milletvekillerine oy kullanılan kabinlere tek başlarına girmeleri yönünde uyarıda bulundular.

Bu hafta Meclis yoğun

Meclis, ''Anayasa'' mesaisi nedeniyle yoğun bir haftaya giriyor.

Anayasanın bazı maddelerinde değişiklik içeren teklifin önce Anayasa Komisyonu'nda, ardından Genel Kurul'da süren görüşmelerinde 2. tur oylamayla sona erecek.

TBMM Genel Kurulu, Anayasa değişikliği teklifinin 2. tur oylamalarını bu hafta tamamlayacak. Genel Kurul, teklif için hafta boyunca çalışacak. Görüşmelerin Perşembe günü tamamlanması planlanıyor, ancak tamamlanmaması halinde Genel Kurul cuma, cumartesi ve pazar günü de çalışacak.

Genel Kurul'da, 2. turda, maddeler üzerinde konuşma olmayacak. Ancak, maddeler üzerinde verilen değişiklik önergeleriyle ilgili konuşma yapılabilecek. İkinci turda, maddelerin yanı sıra teklifin tümüyle birlikte 31 gizli oylama yapılacak.

Muhalefetin vereceği grup önerileri, teklif üzerindeki değişiklik önergeleri üzerinde yapılacak konuşmalar ve oylamalarla birlikte Meclisi 2. turda da yoğun bir çalışma programı bekliyor.

Kabul edilen çalışma programına göre; Genel Kurul yarın, 5 Mayıs Çarşamba, 6 Mayıs Perşembe, 7 Mayıs Cuma, 8 Mayıs Cumartesi ve 9 Mayıs Pazar günleri 12.00-24.00, 4 Mayıs Salı günü ise 15.00-24.00 saatleri arasında çalışacak. 4 Mayıs Salı günü sözlü sorular ve diğer denetim konuları ele alınmayacak.

Teklifin kabulü, bu turda yapılacak oylamalarda, Meclisin üye tam sayısının beşte üç çoğunluğu (330) ile mümkün olacak.

Genel Kurul'un yoğun programı nedeniyle ihtisas ve araştırma komisyonlarının herhangi bir çalışma programı bulunmuyor.

Teklif ne içeriyor?

Anayasa değişikliği teklifi biri geçici 3 maddeyi içeren 27 maddeden oluşuyor. Teklifle, Anayasa Mahkemesi ile Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu (HSYK) yeniden yapılandırılıyor. Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru hakkı tanınıyor. Parti kapatma durumunda milletvekilliği düşmeyecek. Siyasi partiler ile ilgili kapatma davası açılması TBMM'de kurulacak komisyonun iznine bağlı olacak.

Meclis Başkanı, Genelkurmay Başkanı, kuvvet komutanları ve Jandarma Genel Komutanı da görevleriyle ilgili suçlardan dolayı Yüce Divanda yargılanacak. Askeri mahkemelerin görev alanı yeniden düzenleniyor.

Yüksek Askeri Şura'nın terfi işlemleri ile kadrosuzluk nedeniyle emekliye ayırma hariç, her türlü ilişik kesme kararlarına karşı yargı yolu açılıyor. Yargı yetkisi, idari eylem ve işlemlerin hukuka uygunluğunun denetimi ile sınırlı olacak, hiçbir surette yerindelik denetimi şeklinde kullanılamayacak.

Memurlara toplu sözleşme hakkı veriliyor. Toplu sözleşme hükümleri emeklilere yansıtılacak. Genel grev yasağı kaldırılıyor.

Teklifle, Kamu denetçiliği kurumu (Ombudsman) oluşturuluyor. Ayrıca, Anayasanın Geçici 15. maddenin yürürlükten kaldırılmasıyla 12 Eylül'e yargı yolu açılıyor. Teklif, halkoyuna sunulması halinde tümüyle oylanacak.

GERGİN BAŞLADI SAKİN GEÇTİ