Ankara'nın eli zayıfladı... İpler artık Rusya’da

Rusya’nın Ankara Büyükelçisi Andrey Karlov’a düzenlenen suikastın ardından gözler Rus-Türk ilişkilerinin geleceğine çevrildi. Her iki ülke de bu suikastla ilişkilerin bozulmayacağı mesajını verse de ilişkilerdeki denge bundan sonra çok daha fazla Rusya’nın lehine olacak.

Türkiye, 24 Kasım 2015’te sınır ihlali yaptığı için Rusya uçağını düşürdüğünde Rus Devlet Başkanı Vladimir Putin, “Sırtımızdan bıçaklandık” demişti. Oysa önceki gün Rusya’nın Ankara Büyükelçisi Andrey Karlov, Ankara’nın göbeğinde öldürüldü. Uçak krizinde Putin’i en rahatsız eden Türkiye’nin NATO müttefiklerinden destek aramasıydı. Tepkisini de açıkça söylemişti: “Bir problemle karşılaşıldığında insanlar normalde birbiriyle iletişim kurup açıklama yaparlar. Ancak uçağımızı düşürdükten sonra Türkiye, bunun yerine NATO’nun arkasına saklandı.”

15 Temmuz sonrasında Türkiye, uçağın FETÖ tarafından düşürüldüğünü savundu. Ama Putin’in eleştirileri, suikastin ardından Ankara’nın tepkilerini de şekillendirdi. Karlov suikastinin uzun dönemde Türk dış politikasında kalıcı bir Rusya etkisi bırakması bekleniyor. Bunun ilk adımını dün Rus uzmanlara sonuna kadar açılan kapılar oluşturdu.

Her talep kabul edildi

Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Putin arasındaki telefon görüşmesinde, Rusya’ya Türkiye’de kapılan sonuna kadar açıldı. Ankara, Moskova’nın isteyebileceği her adımı talep gelmeden gerçekleştirdi. Yazılı açıklamalar, canlı yayınlar ve mesajlar peş peşe sıralandı. Ortak soruşturma isteyen ve Karlov’un naaşının Rus uçağıyla taşınmasını isteyen Putin’in talebiyle 18 kişilik Rus heyet Ankara’ya geldi. Önce otopsi Türk ve Rus uzmanlar tarafından yapıldı. Rus heyet Karlov’un yanı sıra saldırganın cesedinde de inceleme yaptı. Suikastin yapıldığı Çağdaş Sanat Merkezi ise gün boyunca Rus istihbaratından uzmanların incelemeleri için kapalı tutuldu. Büyükelçinin naaşını almak için Ankara’ya gelen 18 kişilik Rus heyeti olay yeri incelemelerinin veda töreninden 1 saat önce tamamladı. Ama Rus heyetinden bir grup Emniyet’te görüşmelere devam etti.

ABD’ye izin verilmedi

Şimdi sıra Putin’in isteğiyle kurulan soruşturma komisyonunun bundan sonra atacağı adımlara geldi. Oysa 2013’te ABD Büyükelçiliği önünde saldırı olduğunda NATO müttefiki olan ABD’li uzmanlara Türkiye, sadece istediği bilgileri vermişti. ABD’nin derinlemesine soruşturma talebi yanıtsız bırakılmıştı. O zaman sakınılan Türkiye’nin egemenlik hakları dün sonuna kadar açıldı.

Suikast, Türk dış politikasına kalıcı izler bırakacak. Bunun işareti ise BM’den geldi. Konuyu BM Güvenlik Konseyi’ne hızla taşıyan Rusya’nın talebiyle yapılan basın açıklamasında da Türkiye’nin bu sorumluluğuna işaret edildi ve evsahibi ülkenin “diplomatik ve konsüler temsilcilere yönelik her türlü saldırıyı önleme görevi” anımsatıldı.

Rusya’nın bir sonraki Ankara Büyükelçisinin kim olacağı kadar, ne zaman atanacağı da önümüzdeki aylarda önem taşıyacak.