Asbestli gemi direnişi

Brezilya donanmasında 21 yıl hizmet veren ve içerisinde 600 ton asbest barındırdığı iddia edilen uçak gemisi NAe Sao Paulo’nun Aliağa’ya getirilip sökülecek olmasına çevre örgütleri ve STK’ler tepki gösterdi. İzmir Çevre Mühendisleri Odası Başkanı Helil İnay Kınay, geminin ne tür tehlikeli maddeler içerdiğinin açıklanmasının şart olduğunu, Türkiye’nin atık çöplüğü haline getirilmesinin kabul edilemez olduğunu açıkladı. Asbest Söküm Uzmanları Derneği Başkanı Mehmet Şeyhmus Ensari ise Avrupa Birliği kriterlerinde söküm yapan 43 tesis var. Bunların 8’i Aliağa’da. Neden Avrupa’da değil Aliağa’da sökülüyor. Bizim endişemiz işçiler ve o bölgenin halkı. Denetleyen yok. Şimdi 10 yaşında olan çocuk 30 yaşında kanser ile karşı karşıya kalacak. O gemi Aliağa’da sökülmemeli” dedi. İzmir Tabip Odası’da geminin Türkiye'ye gelmemesi için hukuki mücadele başlatacaklarını açıkladı.

1 MİLYAR 880 BİN DOLAR

1963’te Fransız donanmasında Foch adıyla görevine başlayan ve 2000 yılında Brezilya’ya satılarak NAe Sao Paulo ismini alan uçak gemisi 21 yıl ülkenin amiral gemisi olarak dünya denizlerini dolaştı. Hurdaya ayrılan uçak gemisini geridönüşüm için İzmir’de Aliağa’da faaliyet gösteren üç firma ihaleye girdi. Uçak gemisini bir milyar 880 bin ABD doları karşılığında SÖK Denizcilik adına Rio de Janeiro’da faaliyet gösteren Cormack Marítima satın aldı. Firma, geminin haziran ayında sökülmek üzere Aliağa’ya gönderileceğini belirtti. Asbestin yanısıra birçok zehirli madde barındıran gemi ile ilgili İzmir Çevre Mühendisleri Odası, Tabipler Odası ve Asbest Söküm Uzmanları Derneği Cumhuriyet’e neden geminin gelişinin engellenmesi gerektiğini anlattı

ATIK ÇÖPLÜĞÜ OLMASIN

İzmir Çevre Mühendisleri Odası Başkanı Helilİnay Kınay: Geminin yapım yılı da göz önünde bulundurulduğunda, asbest ve radyoaktivite dahil olmak üzere önemli miktarda tehlikeli ve zararlı atık içerdiği,söz konusu geminin savaş gemisi olması itibariyle nükleer denemelerde kullanıldığı iddia edilmektedir. Yüksek miktarda tehlikeli ve zararlı atık içeren bu gemi ile ilgili iddiaların doğru olması halinde, çevreye ve canlı yaşamına telafisi mümkün olmayan zararlar vereceği bilinen bir gerçektir. Ülkemizin atık ithalatısürecinde Avrupa’nın ürettiği ancak kendi topraklarında bertaraf etmediği, başka ülkelerin kabul etmediği atıkların gönderildiği bir çöplük haline getirilmesi kabul edilemez. Gemi hakkındaki iddialar ile ilgili olarak sorularımıza ilgili kurum, kuruluş ve kişiler tarafından belgelerle birlikte cevap verilmeden, kamuoyu bilgilendirilmeden geminin ülkemiz karasularına girişine izin verilmemeli, söküm işlemi gerçekleştirilmemelidir. Gemisöküm tesislerinde tehlikeli kimyasallar ve asbest ile iç içe çalışan personelin sağlık riskleri ile birlikte sadece Aliağa değil İzmir’in de çevre ve halk sağlığına yönelik olumsuz etkileri bulunmaktadır. Yaşanan olumsuzlukların tekrarlanmaması için gemisöküm tesislerinin işletilmesindeki ihmallerin nereden kaynaklandığı belirlenmeli ve hem gemisöküm tesislerinin hem de tüm Aliağa’da bulunan ağırsanayi tesislerinin işletim koşullarının denetlenmesi artırılmalıdır. Aliağa ilçesinde Nemrut körfezinde yaklaşık 380 bin metrekare arazi üzerinde 22 adet gemisöküm tesisinde yılda yaklaşık 900 bin ton hurda gemisökülmekte, parçalanarak özellikle demir-çelik sektörü için hammadde girdisi sağlanmakla birlikte, gemisökümünün yarattığı çevre kirliliği ve işçisağlığına yönelik oluşturduğu riskler bölge için ciddi birsorun olmaya devam etmektedir.

ESNDİŞELİYİZ

Asbest Söküm Uzmanları Derneği Başkanı Mehmet Şeyhmus Ensari: Gemi 32 bin 800 ton ağırlığında. İçerisinde yaklaşık 600 ton asbest bulunduğu tahmin ediliyor. Üstelik geminin yapıldığı yıllar çılgınca asbestin kullanıldığı yıllar. Avrupa Birliği kriterlerinde söküm yapan 43 tesis var. Bunların 8’i Aliağa’da. Neden Avrupa’da değil Aliağa’da sökülüyor. Bizim endişemiz işçiler ve o bölgenin halkı. Şimdi 10 yaşında olan çocuk 30 yaşında kanser ile karşı karşıya kalacak. Bizler, gönüllü olarak ve hiçbir ücret almadan denetim yapmak istiyoruz. Nasılsöküldüğünü, işçilerin sağlık durumunu çevreye verdiği zararı inceleyelim. Asbestsöküm uzmanlarının denetimine açsınlar. Ne kadar asbest çıkarıldı açıklansın. Bunlar kâğıt üzerinde denetim yapıyorlar, göstermelik rakamlar açıklanıyor. Türkiye asbest ve radyoaktif madde çöplüğü değildir! Bu sinsi toz çok tehlikeli. Kesinlikle Aliağa’ya gelmemeli. Bu işin uzmanları olarak endişeliyiz.

İZMİR ÇÖPTLÜK DEĞİL

İzmir Tabip Odası Başkanı Dr. Lütfi Çamlı: Artan gemisöküm trafiği Aliağa ve İzmir için büyük bir çevre kirliliği kaynağı oluşturmakta, bu tesislerin çevresinde yaşayanlar ve çalışan işçilerin sağlığı için büyük bir tehdit oluşturmaktadır. Aliağalılar bu sökümlerin yapıldığı, tehlikeli maddelerin çevresel ortama yayıldığı kumsalların birkaç yüz metre ötesinde denizde yüzmekte ve bu bölgeden avlanan deniz ürünlerini tüketmektedir. Ülkemiz yıldan yıla artan atık ithalatı ile dünyanın atık çöplüğü olma politikası yürütmektedir. Uluslararasısözleşmeler ve ulusal mevzuatı dikkate almadan yapılan gemisökümü ticaretiyle içeriğinde sağlığa ve çevreye zararlı maddeler ve atık içeren gemiler bir kısım yollar ile karasularımıza getirilmekte ve bu atık ticaretini gözlerden kaçırmak için büyük bir hızla bu tehlikeli atık dolu gemilersöküme alınmaktadır. Ülkemizin ve kentimizin dünyanın tehlikeli atık çöplüğü haline getirilmesine hukuksal girişimler ile mücadelesinisürdürecektir.