Aşı açıklamasına bilim insanları temkinli yaklaşıyor: 'Güven sarsılabilir'

 Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Esin Davutoğlu Şenol, en hızlı geliştirilen kabakulak aşısının 3-4 yılda geliştirildiğini anımsatarak “5 aydan daha önce doğan bir bebeğin yaşama şansı yok. Rusya’nın yaptığı açıklama bana bunu çağrıştırıyor. Bilimsel gelişmelerin politikacılar tarafından açıklanıyor olması bilim çevreleri tarafından çok kabul görmüyor. Aşıya olan inanç sarsılabilir, ciddi yan etkileri olabilir” değerlendirmesinde bulundu. 

Putin’in aşı açıklamasını Cumhuriyet’e değerlendiren Prof. Şenol, çalışmaların yıllarca sürdüğünü, bilim dünyasının daha önce böylesi hızlı bir çalışmaya tanık olmadığını söyledi. “Ebola aşı çalışmaları var mesela 5-5,5 yıl süren. En hızlı geliştirildi denilen kabakulak aşısı 3-4 yılımızı aldı” dedi. Şenol, koronavirüs aşısında bazı süreçlerin biraz daha hızlandırıldığını, emniyetli olarak hızlandırılan süreçlerle birlikte 1,5-2 yılda elimizde birden fazla aşının olmasını beklediklerini belirterek şöyle konuştu: “Bu aşıların birinci ve ikinci fazını geçtik. Bu, aşıların büyük bir güvenlik problemi olmadığını gösteriyor. Ve umut verecek düzeyde de bir koruyucuk geliştirdiğini gösteriyor. Ama bu faz 3 dediğimiz, büyük miktarda insanda yapacağımız etkililik çalışmalarının garantisi değil. Sadece ön göstergesi. Biz şimdi çok büyük insan gruplarında, farklılıkları da olan alt gruplarda etkililik çalışması yapıyoruz. Dolayısıyla bu çalışmanın sonuçlarını alabilmek için minimum 6 aylık bir süreye ihtiyaç olduğu görülüyor. Bu yüzden de şöyle bir benzetmeyi yapıyorum 9 aylık bir bebeğin 5 ayda doğduğunda artık tıp dünyası yaşatabiliyor bu bebeği ama en azından akciğerlerinin gelişmiş olması gerekiyor yaşatabilmeniz için. 5 aydan daha önce doğan bir bebeğin yaşama şansı yok. Rusya’nın yaptığı açıklama bana bunu çağrıştırıyor.”  

‘ETİK OLMAYAN DENEY DEMEK’

“Çok ciddi sıkıntılı süreçler olabilir” uyarısını yapan Şenol, özetle şunları kaydetti: “Şöyle ki etkililiğini bilmediğiniz bir aşıyı çok büyük insan kalabalıklarına verdiğiniz zaman ve henüz o insan kalabalıklarında da daha küçük alt grup çalışmaları yapılmamışken, güvenirlilik konusunda, çok önemli yan etkiler ortaya çıkabilir. Üstelik aşı da tamamen etkisiz kalabilir bu şekilde. Onun için bütün dünya açısından bunların çok sakıncalı olacağını düşünüyorum... Aslında pandemi dediğimiz şey toplumda büyük bir salgın ve büyük bir koordinasyon gerektiren süreç. Onun için elbette politikacılar ve yöneticiler işin içinde. Ama bir yandan da bütün bu bilimsel gelişmelerin sürekli politikacılar tarafından açıklanıyor olması bilim çevreleri tarafından çok kabul görmüyor. Çin ve Rusya gibi ülkeler görüyoruz ki aşıyı dayatıyor. Bilime rağmen bunu yapıyor, bunun sonuçları tehlikeli olur. Hem kendi insanları üstünde etik olmayan bir deney demektir bu. Bilim çevrelerinin onaylamadığı bir insan çalışmasıdır.”