Askeri tutuklular şikayetçi

Komisyonda kabul edilen raporda ise askeri tutuklu ve hükümlülerin şikayetleri yer aldı. Rapora göre askeri tutuklu ve hükümlüler işkence ve kötü muamele ya da herhangi bir onur kırıcı muamelenin olmadığını belirtirken, psikolojik baskının olduğunu ifade ettiler.

"Uyuyup kalırız endişesiyle doktora bile gidemiyoruz"

Raporda, askeri tutuklu ve hükümlülerin şikayetleri şöyle ifade edildi:
"Hükümlü ve tutuklular, sürekli askeri disiplinin uygulandığını, 6 defa içtima verdiklerini, içtima saatinden önce sıraya girip beklediklerini, bazen bu şekilde beklemelerinin çok uzayabildiğini, koğuş camının gün içerisinde sürekli açıldığını ve cam açıldığı zaman esas duruşa geçmek zorunda kaldıklarını belirterek, bu durumdan yakınmışlardır. Koridorlarda başları öne eğik ve elleri vücuduna yapışık vaziyette sağa sola bakmadan sadece önlerine bakarak yürümek zorunda olduklarını, bu uygulamanın kendilerini rahatsız ettiğini ifade etmişlerdir. Hükümlü ve tutuklulardan en yoğun şekilde gelen şikayet, saat 06.00'da kalkıp 21.30'da yatmak zorunda olmalarıdır. Bu saatler arasında yatakhaneye girmeleri veya başka bir yerde uyumaları kesinlikle yasaktır. Hükümlü ve tutuklular istirahat saatleri dışında koğuşa girip dinlenemediklerini, herhangi bir şekilde başlarını bir yere yasladıklarında kameralardan görüldüğü için hemen uyarıldıklarını belirtmişler, tespit edilen saatler arasında uykunun kendilerine yetmediğini, her gece nöbet tutmak zorunda olduklarını söylemişlerdir. Ayrıca uyku yetersizliği nedeniyle rahatsızlanıp da doktora gittiklerinde doktorun verdiği ilaçlar yüzünden uyuyup kalacakları endişesi ile doktora bile gitmekten korktuklarını ifade etmişlerdir."

"Dizi izleyemiyoruz"

Raporda hükümlü ve tutukluların televizyonda herhangi bir diziyi izleyememekten yakındığı da vurgulanarak, "Hükümlü ve tutuklular, televizyonda herhangi bir dizi veya film izleyemediklerini, zira 21.30'da televizyonun kapatılarak yatakhaneye geçildiğini, bu durumun da kendilerini rahatsız ettiğini belirtmişlerdir" denildi.

"Yazın bile bağcıksız bot giyiyoruz"

Rapora göre, hükümlü ve tutukluların en çok şikayetçi olduğu bir başka konunun da tek tip elbise giyme zorunluluğu olduğu kaydedildi. Tutuklu ve hükümlülerin adli işlemler için adliyeye gidildiği zamanlarda bile tek tep elbise giyilmesinden, gün boyunca ayaklarında bağcıksız bot giymek zorunda olduklarından, bunun özellikle yaz aylarında rahatsızlık verdiğinden yakındıklarına işaret edildi.

Komisyondan eleştiri ve öneriler

Raporda cezanın amaçlarından en önemlisinin infaz kurumundaki bireyi ıslah etmek olduğuna dikkat çekilerek, Eskişehir Askeri Ceza ve Tutukevindeki personelin tutum ve davranışlarının ıslah odaklı olmaktan ziyade disiplin temeline oturtulduğu vurgulandı. İnfaz kurumlarında Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun hükümlerinin uygulanması, yönetmelik ve iç işleyişin bu yasaya paralel olarak düzenlenmesi gerektiği belirtilen raporda şu görüşlere yer verildi:
"Ceza ve tutukevleri yargı tarafından verilen cezaların infaz edildiği yerlerdir. Bunun dışında idarece yeni cezaların verildiği veya bunu çağrıştıracak uygulamaların olduğu yerler olamayacağı unutulmamalıdır. Askeri infaz kurumlarında kalan tutuklu ve hükümlülerin tamamı asker kişilerden oluşmamakta, bazen siviller de işledikleri askeri suçlar sebebiyle bu kurumlarda bulunmaktadırlar. Geceleri nöbet tutma,esas duruşunu gösterme, yanaşık düzen ve talimat eğitimleri gibi münhasıran askerlere mahsus eylemlerin sivil kişilere de tatbik edilmesi ayrı bir çelişkidir.Sayılan uygulamaların tutuklu ve hükümlülerin ıslahına yönelik olumlu bir sonuç doğurmayacağı, yargı tarafından verilen hapis cezası dışında idarece cezalandırma şeklinde bir uygulama algısına neden olacağı düşünülerek yasada yeri olmayan bu tür faaliyetlere son verilmesi, infaz sisteminin amacına daha uygun olacaktır."

"Tek tip elbise zorunluluğu kaldırılmalı"

Raporda, infaz koruma görevlilerinin asker olan er ve erbaşlardan oluşturulması yerine, sınavla alınan profesyonel olarak bu işi yapan memurlar tarafından bu hizmetin yerine getirilmesi gerektiğine de işaret edildi. Yine askeri ceza infaz kurumu müdürlerinin, Silahlı Kuvvetlerde farklı birliklerde görev yapan subaylar arasından atandığını, görev sürelerinin bitiminde yeniden farklı birim ve birliklerde görevlendirildikleri ifade edilerek, "İnfaz kurumu müdürlüğü görevinin süreklilik az etmemesi, verilen eğitimin ve kazanılan tecrübelerin boşa gitmesine sebebiyet vermekte ve profesyonelleşmenin önünü kapatmaktadır" denildi. Raporda, tek tip elbise uygulamasının bir hükümlünün ıslah edilmesine katkısının tartışmalı olduğu dile getirilerek bu uygulamanın kaldırılması gerektiği belirtildi. Raporda ayrıca fiziki alanlar içerisinde havalandırma alanlarını çevreleyen duvarların kenarlarındaki dikenli tel ve demirlerin hükümlü ve tutukluların kendilerine zarar verecek şekilde olduğu, bunların yukarı kaldırılması gerektiği de vurgulandı.