Atanamayan öğretmen ordusu... Sayıları milyonu bulacak

Türkiye’de büyük bir işsiz öğretmen yığılması var. Öğretmen olarak atanmayı umutla bekleyenlerin sayısı bir milyonu aşıyor. Her yıl fakültelerden mezun olanlarla birlikte işsiz öğretmen sayısı katlanarak artıyor. Bu öğretmenlerin bir bölümü özel okullarda çalışmaya başlıyor. Bir bölümü de ne iş bulursa yapıyor. Çoğunluk hiç iş bulamadan atanacağı günü bekliyor umutla. Eğitim fakültelerine bugün itibariyle hiç öğrenci alınmasa bile var olan adayların atanabilmesi için uzun yıllara ihtiyaç bulunuyor.

Eğitim-Sen Genel Başkanı Feray Aytekin Aydoğan, ataması yapılmayan öğretmen sayısının yarım milyona yaklaştığını belirterek, “Ataması yapılmadığı için 45 öğretmen arkadaşımız hayatını sonlandırdı. Hem öğretmenler hem de öğrencilerimiz açısından ataması yapılmayan öğretmenlerin sorunu memleket sorunu haline gelmiş durumda. Ataması yapılacak öğretmenlerin sözleşmeli olarak atanacak olması da oldukça büyük bir sorundur’’ dedi.

1 milyonu aşıyor

Milli Eğitim Bakanlığı Öğretmen Strateji Belgesi’ndeki verilere göre, eğitim ve eğitim bilimleri fakültelerinde okuyanların sayısı 228 bin 279. Fen fakülteleri, edebiyat fakülteleri, fen edebiyat fakülteleri, insan ve toplum bilimleri fakülteleri ve ilahiyat fakültelerinde okuyan öğrenciler de dâhil edildiğinde öğretmen olmayı bekleyen 653 bin 899 lisans öğrencisi olduğu görülüyor. Öğretmenlik alanlarına kaynak teşkil eden diğer programlar ve pedagojik formasyon kurslarına devam eden mezun öğrenciler de dikkate alındığında öğretmen olarak atanmayı amaçlayanların sayısı bir milyonu aşıyor. Belgede, ‘’Bu durum, kontenjanların öğretmen ihtiyacıyla uyumlu olacak şekilde belirlenmesi konusunda düzenlemelerin yapılması gerektiğini açıkça göstermektedir’’ deniliyor.

Eğitim fakültesi sayısının son 15 yılda 63’ten 92’ye, öğrenci sayısının ise yaklaşık olarak 14 binden 228 bine çıktığı vurgulanan Strateji Belgesi’nde, bu nicel artışın, yeterli öğretim elemanının istihdamı, fiziki ve çeşitli akademik yetersizlik gibi nedenlerden kaynaklanan nitelik sorunu başta olmak üzere yeni sorun alanları doğurduğu ve mevcut öğretmen yetiştirme sistemiyle ilgili tartışmaları beraberinde getirdiği de belirtiliyor.

Eğitim Sen Genel Başkanı Feray Aytekin Aydoğan ataması yapılmayan öğretmen sayısının yarım milyona ulaştığını, sözleşmeli öğretmen sorununun büyüdüğünü belirterek, şunları söyledi:

‘’İş güvencesi olmayan, başta aile bütünlüğü hakkı olmak üzere özlük ve mesleki hak kayıplarına mahkum edilen 38 bin öğretmenin yaşadığı sorunları 20 bin öğretmen daha yaşamak zorunda kalacaktır. Bütçe görüşmelerinde MEB tarafından 109 bin öğretmen ihtiyacı olduğu açıklandı. Bu açıklamaya rağmen 20 bin öğretmenin atamasının yapılması büyük bir çelişkidir. Köy okullarının kapatılması ile iki milyonu aşkın öğrenci taşımalı eğitime,devlet yurtlarının olmadığı ve kapatıldığı yerlerde cemaat yurtlarında kalmak zorunda bırakılmaktadır. Bizler taşımalı eğitimin sonuçlarını Karaman’da Ensar, Kaimder yurtlarında, Aladağ’da, Dikili’de, Kulp’ta, Taşkent’te en acı şekilde yaşadık. Öğrencilerimizin eğitim öğretim ve yaşam hakları için köy okulları açılmalıdır. Bu okulların açılması ile birlikte değerlendirildiğinde ise öğretmen ihtiyacının 109 bin sayısından çok daha fazla olduğu son derece açıktır.’’

Her yıl katlanıyor

2022 yılında 1 milyon işsiz öğretmenin devlet kapısında iş bekleyeceğini söyleyen eğitim uzmanı Alaattin Dinçer, “Hiç yeni öğrenci alınmasa bile yılda 100 bin atama yapılsa işsiz öğretmen sorunu ancak 10 yılda biter’’ dedi.

Halen eğitim fakültelerinde ve öğretmenliğe kaynak olan diğer yükseköğretim kurumlarında toplam yaklaşık 700 bin öğrencinin öğrenim gördüğünü hatırlatan Dinçer, şöyle devam etti:

Karanlık günler

‘’Açıklamalara göre önümüzdeki yıllarda atanacak öğretmen sayısı yaklaşık 90 bindir. Gelecek üç yılda 110 bin atama yapıldığında geriye 1 milyon kişi kalmaktadır.1 milyon işsiz öğretmen demek gelecek açısından olağanüstü kaygı verici bir durumdur. Bu sorun ivedilikle bir çözüme kavuşturulmazsa gençliği gelecekte karanlık ve trajedi dolu günlerin beklediğini söylemek durumundayız. Halen atanmayı bekleyen 412 bin 15 öğretmen yükseköğretim diplomalı işsizler arasında ikinci sırayı oluşturmaktadır.’’