Atların ölüm maratonu

Yaz aylarında turist akınına uğrayan ve 16 bin kişilik nüfusu günübirlikçilerle 200 bine kadar çıkan Büyükada’nın bütün yükü atların sırtında. Büyükada’da son 3 ayda haftada 8 at yanlış beslenmekten, yorgunluktan, kazadan ya da bir at hastalığı olan bulaşıcı ruamdan öldü. Adalılar atların ölüm sebebinin başında fayton kullananların eğitimsizliğini gösterirken çözümün faytonların tamamen kaldırılması olmadığını söylüyor. Faytonun adanın bir sembolü olduğuna dikkat çeken Adalılar faytonların kaldırılması halinde motorlu taşıtların adaya getirileceği endişesini taşıyorlar.

Hayvanseverler de 3 ayda toplam 100 atın ölmesi üzerine harekete geçerek “faytona binmeme” çağrısı yapmaya başladılar. Zor koşullarda çalıştırılan atlar için 30 Ağustos’ta Büyükada İskelesi önünde eylem yapılacak.

Atların çalışma koşullarına tanıklık etmek ve sorunu anlayabilmek için Büyükada’ya gittik. Hafta içi olmasına karşın adaya iner inmez uzun fayton kuyrukları bizi karşılıyor.

Adanın bütün yükünü taşımalarına karşın atların sağlığı kimsenin umrunda değil burada sürekli bir veteriner bile bulunmuyor.

Faytoncular eğitimsiz...

İstanbul Adalar Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Derneği üyesi Şahika Savran, Adalar’da toplam 226 fayton ve bin 200 civarında atın bulunduğu anlatıyor. Savran atların ölüm sebebinin daha çok faytoncuların eğitimsizliğinden kaynaklandığını ifade ederek 7/24’te bir veterinerin olması gerektiğini söylüyor.

Savran adada atlarla ilgili herhangi bir denetimin de olmadığına dikkat çekiyor. Faytonların ulaşım amaçlı kullanılmasının UKOME’ye (Ulaşım Koordinasyon Merkezine) bağlı olduğunu belirterek Savran “İmar problemi var. Faytonların kalkmasını motorlu araçların sokulmasını istiyorlar. Ulaşımla ilgili bizim yönetmelik taslağımız var. Faytoncular Odası, İBB, UKOME ve Adalar Belediyesi daha sonra bir araya gelip konuşacağız. Yönetmelik çerçevesinde güzergâh, arabalar, atlar ve faytoncular olarak yönetmelik hazırlanıyoruz” diyor.

Faytona binmeme çağrısı

Hayvanseverler ise atların ardı ardına ölmeye başlaması üzerine “Faytona binme atlar ölüyor” sloganıyla 30 Ağustos’ta 17.00’de Büyükada İskelesi önünde buluşarak eylem yapma kararı aldı. Yeryüzüne Özgürlük Derneği’nden veteriner Burak Özgüner, fayton turlarının atları öldürdüğünü ifade ederek hayvanların para için sömürü aracı olarak kullanıldığını dile getiriyor. Özgüner, “Fayton hizmetinin tamamen kaldırılması için ilgili kurumlara defalarca başvuru yapsak da bugüne kadar hiçbir sonuç alamadık. Olumsuz durumlar sadece 400 lira gibi idari para cezalarıyla geçiştiriliyor. Hayvanlara mal muamelesi yapılıyor. Sırf insanlar nostalji yaşasın diye atlar ölüyor” diye konuştu.

'Eylem engellensin'

Faytoncular Odası başkanı Hasan Ünal faytoncular hakkındaki iddiaları kabul etmiyor. Ünal, 30 Ağustos’ta yapılması planlanan eyleme de oldukça tepkili. Eylemin engellenmesi için Adalar Kaymakamlığı’na başvuran Ünal, dilekçesinde “30 Ağustos’ta çıkabilecek olaylardan sorumlu değiliz. Faytonculara karşı yapılacak eylem engellensin” talebinde bulunmaktan da çekinmiyor.

Hastalık kol geziyor

Adalar Vakfı Başkanı Halim Bulutoğlu ise hayvan haklarının hafife alınmaması gerektiğini belirterek “Bu hayvanlar çok kötü çalıştırılıyor. Yoğun günlerde daha çok çalıştırıyorlar. Hastalık kol geziyor” diyor. Adalar’daki temel ulaşım aracının fayton olduğunu belirten Bulutoğlu faytonun ve faytoncuların tarihi bir sorun olduğundan bahsediyor. Adada İBB ve Adalar Belediyesi olmak üzere birden fazla yetkili olduğu için sorun yaşandığını söyleyen Bulutoğlu sözlerine şöyle devam ediyor: “Yetki savaşından faydalanıp bütünüyle çığırdan çıkan faytoncular var. Faytonların kalkmasını istemiyoruz. Motorlu araçların adaya gelmesini doğru bulmuyoruz. Zaten var olan imar tehdidinin yolunu motorlu taşıtlar açabilir. Faytonların sayısı indirilmeli. Atlara yapılan muamele son bulmalı. Faytoncu sorunu çözülmeli.”