Barış aktivisti, faşist, şair, akıl hastası! Ezra Pound’a yakın plan

Konfüçyüs hayranı barış aktivisti, vatan haini, faşist ve şair... Yoksa akıl hastası mı?

Modernizmin en etkili şairlerinden Ezra Pound’un tartışmalı kişiliğine kayıtsız kalmak olanaksız. Cömert editoryal katkılarıyla desteklediği şair ve yazarlar arasında Joyce ve Eliot gibi dev isimler vardır. Pound olmasaydı modernizm edebiyatta bunca etkili olmayabilirdi.

“Şairler şiirleriyle düşünürler; şiir aynı zamanda tarih ve dünya hakkında düşünmenin biçimidir” diyen Alec Marsh, Yapı Kredi Yayınları’ndan çıkan “Ezra Pound” kitabında, Pound’un yazılarını, mektuplarını, şiirlerini ve başyapıtı Kantolar’ı bu düşünme biçiminin örnekleri olarak ele alıyor. Pound’un yer yer karanlık yapıtını olduğu kadar çoğu kez öfke uyandıran görüşlerini, siyasi tavrını ve kişiliğini de okurlar için anlaşılır kılıyor.

“Zaman Pound’un siyasetini mahkûm etti ve onunla birlikte şiirin çoğu da gitti. Bunun başlıca nedeni şiirinin başarısız olması değil, okurların Pound’u anlamaya daha az hevesli olmalarıdır, çünkü ne bulacaklarından korkmaktadırlar.”

KANTOLAR

Ezra Pound’un, Yapı Kredi Yayınları tarafından Efe Murad’ın çevirisiyle yayımlanan Kantolar’ına gelince… Pound, ağırlıklı olarak 1915-1962 yılları arasında kaleme aldığı, 116 bölümden oluşan, tarih, siyaset, ekonomi ve coğrafyaya yapılan sayısız gönderme, tarih kitaplarından ve mektuplardan doğrudan aktarılan parçalarla Kantolar’ı dünya kültürüne ait kolajlardan oluşan görkemli bir epik olarak kurgulamıştı.

Bu dev şiir tamamlanamamış olmasına ve şairin, özellikle İkinci Dünya Savaşı sırasındaki tartışmalı politik tutumuna ve kullandığı deneysel tekniğe rağmen modernist şiirin yapıtaşlarından biri olarak kabul ediliyor.

Okuma parçası için: https://www.yapikrediyayinlari.com.tr/dosyalar/2020/01/Kantolar-Ezra-Pound-PDF-tadimlik.pdf

EZRA LOOMIS POUND (30 Ekim 1885 - 1 Kasım 1972)

Idaho’nun küçük bir kasabasında doğan Ezra Pound, 20. yüzyıl sanat ve kültür dünyasının en etkili ve tartışmalı isimlerinden. Kendi şiir ve denemelerinin yanı sıra Yeats, Joyce, Eliot, Hemingway, Frost gibi ünlü isimlerin yapıtlarının oluşumuna ve yayımlanmasına katkıda bulunarak İngiliz ve Amerikan edebiyatlarında modernist akımın yerleşmesini sağladı.

Pennsylvania Üniversitesi’nde okuduğu Latince, Yunanca, Eski İngilizce gibi klasik dillere ve “troubadour” şiirlerine duyduğu ilgi onu Avrupa’ya çekti. 1908’de Londra’ya yerleşen şair, Amerika’da göremediği ilgiyi, başta, hayran olduğu Yeats olmak üzere buradaki sanat çevrelerinden fazlasıyla gördü, ilk İmgeci Manifesto’yu yayımladı.

1921’de Paris’e, 1924’te ise Rapallo’ya yerleşen Pound, 1929’da başlayan Büyük Buhran’dan sonra ekonomi ve tarih alanlarına iyice gömüldü. Paranın uluslararası bankerlerce ve bankalarca manipülasyonuna ve canavar ilan ettiği “tefe”ye karşıydı.

ABD ve İtalya’nın savaş halinde olduğu 1941-1943 arasında Roma Radyosu’nda programlar yaptı. Bu yayınlardaki açık Mussolini hayranlığı ve ABD’nin savaşa girmesine aldığı muhalif tavır yüzünden 1945’te Amerikan askerlerince tutuklanarak vatan hainliğiyle yargılandı.

Şair ve yazar arkadaşlarının oluşturduğu kamuoyu sayesinde cezai ehliyetinin olmadığı gerekçesiyle idamdan kurtuldu ve hakkındaki suçlamaların düşürüldüğü 1958 yılına kadar akıl hastanesinde tutuldu. Buradan salıverilince İtalya’ya döndü ve Venedik’te öldü.