Başka bir Yunanistan mümkün

Yaklaşık yedi yıldır sosyal faturası oldukça ağır olan kemer sıkma politikalarından bunalmış ve çareyi sol karakterli bir partinin desteklenmesinde bulan Yunanistan’da gözler, partinin ekonomi politikalarının ne kadarının uygulanıp uygulanamayacağına çevrildi. Yedi yıldır ağır sosyal fatura ödeyen ülkede, atılacak uygulanabilir adımlarla kaynak yaratılabileceğini ve yakıcı sorunların makul bir zamanda çözümlenebileceğini dile getiren akademisyenlerin yorumları, “Başka bir Yunanistan mümkün”ü mümkün kılar nitelikte.

Kemerburgaz Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hayri Kozanoğlu’nun gazetemize yaptığı değerlendirmeler göz önüne alındığında, yalnız Yunanistan için değil, benzer ülkeler için de tercih edilir bir çözümden söz etmek mümkün.

SYRİZA’nın seçimi kazanmasını, “2. Dünya Savaşı’ndan sonra radikal Marksist kökenli bir siyasetin hükümet edecek olmasını tarihsel bir zafer” diye yorumlayan ancak Çipras’ın ekonomik politikalarını siyaseti kadar radikal bulmayan Kozanoğlu’na göre, parti tarafından önerilen ekonomik reçeteler halkın içini ısıtır nitelikte.

Borçların ödenmesi konusunda yeterince radikal bir tavır yok” diyen Kozanoğlu’nun yaptığı değerlendirme özetle şöyle:

* Parti programına bakıldığında kemer sıkma yerine alternatif polikalar ve kaynaklarına yer veriliyor. Ona bakıldığında da özellikle borçlar konusunda yeterince radikal bir durum görünmüyor. Borçların tamamen silinmesi yerine yüzde 50’sinin ödenmesi gibi bir durum söz konusu ki bunu daha önce belli çevreler hatta troyka bile dillendirmişti.

* Buna gerekçe olarak da Almanya’ya 1953 yılında yaptığı gibi öteleme ve ödememe olanağı yaratan Londra Konferansı gösteriliyor.

* Ekonomi boyutu, sosyal boyutuyla reformist bir program.

* Borçların yarısının ödenmesi çok da kabul edilemez bir durum değil; zira Yunanistan’ın borçlarının yüzde 80’i troykaya yani IMF, Avrupa Merkez Bankası (AMB) ve Avrupa Komisyonu’na...

* Bu yöntem Türkiye’nin de çok iyi hatırlayacağı 2001’de sosyal bedeli çok ağır olan faturaya benziyor.

* Şimdi komşuda yedi yıldır uygulanan kemer sıkma politikaları da sosyal faturası çok ağır bir uygulama olmakla birlikte fazla yararı da olmadı.

* Çünkü kemer sıkma modeli, bütçenin yüzde 4 faiz dışı fazla vermesi üzerine kurgulanmış bir plan. O plana göre, troyka 2010 ve 2012’de iki kez borçların ödenmesi için Mayıs 2010’da 110 milyar Avro, Şubat 2012’de 130 milyon Avro’luk fon sağladı.

* Yaklaşık 270 milyar dolar civarındaki bu fonla, uluslararası sermayenin borçları olan, ağırlıklı Almanya, Fransa ve İsviçre bankalarına olan krediler ödendi. Böylece borçlular yer değiştirdi. Bu kez borçlu konuma özel sermaye yerine IMF, AMB ve Komisyon gibi kurumsal nitelikli kuruluşlar geçti.

* Ancak bu kemer sıkma ile kamuda çalışan sayısı yüzde 25 oranında azaltıldı. Asgari ücret 750 Avro’dan 586 Avro’ya düşürüldü. Genç işsizlik yüzde 50 boyutlarına çıktı.

* Kamu harcamaları iyice kısıldı ve hastaneler, okullar hizmet veremez hale geldi. Bu kemer sıkma politikaları ile ekonomiyi hareketlendirmek ve talep yaratmak imkânsızlaştı.

İki yılda 300 bin istihdam sağlanacak

* Kemer sıkma ile refah içindeki Avrupa’ya aykırı biçimde yoksullukla karşı karşıya ciddi bir kesim oluştu. Şimdi faturasını ödeyemeyen ve gıdaya ulaşamayan 300 bin aileye yardım yapılacak.

* Araştırmalar, en yoksun kesimlere aktarılacak gelirlerin en kısa zamanda talebe dönüşeceğini gösteriyor.

* Emlak vergisinin yükünün azaltılması ve oligarklardan daha yüksek vergi alınması gibi öneriler oldukça akla yakın.

* Borç ödemesinden sağlanacak kaynakla kamu yatrımlarına aktarılacak 4 milyar Avro’nun istihdam yaratan alanlara yönlendirilmesi de uygulanabilir bir öneri.

* İlk yıl maliyeti 3 milyar Avro olan, iki yılda 300 bin istihdam sözünün tutulması da mümkün.