Bayram öncesi emekçi kıyımı

Bursa’daki, Reno, Mazda ve Tofaş’ın elektrik sistemlerini yapan Delphi Fabrikası’nda 100’ü aşkın işçi Kurban Bayramı’na sayılı günler kala işten çıkarıldı.

İşçilerin çoğu sendika yöneticisi veya üyesiydi. Atılan işçilerden, Tüm Otomotiv ve Metal İşçileri Sendikası (TOMİS) yöneticisi Yakup Tekin (36), “İşçiler bayram tatiline çıktı, arkalarından iş akitlerinin feshedildiğine dair tebligatlar gönderildi. Bayramları zehir oldu. İşveren 1 Eylül’deki toplusözleşmeden yararlanmayalım diye bayram sonunu bile beklemedi” dedi.

İşverenin işçilere gönderdiği yazıda, markalara yapılan işler azaldığı için ekonomik sebeplerle bu kararın alındığı bildirildi. İşçilerin avukatı Zeycan Balcı ise “Durum incelendiğinde örgütlü işçilerin tamamının atıldığı görülecektir” diyerek, hukuk mücadelesi başlatacaklarını söyledi.

Sermayenin, Türk Metal Sendikasıyla birlikte, 2017 toplu iş sözleşmesi öncesi, TOMİS üyelerine neşter vurduğunu söyleyen Tekin, “TOMİS, 2015’te Türk Metal Sendikası’na karşı başlayan olaylar sırasında işçilerin kendi çabalarıyla kurduğu sendikadır. TOMİS genel başkan yardımcısı, kurucu üyeleri ve üyelerinin de aralarında bulunduğu işçiler işten çıkarılmıştır. Aralarında herhangi bir sendikaya üye olmayıp sadece dayanışma aidatı ödeyen işçiler de toplu işçi kıyımının mağduru olmuşlardır diye konuştu.

Kuryeyle tebligat

Fabrikada 10 yıldır çalıştığını, tek başına yaşadığını dile getiren Tekin, şöyle devam etti: “Atılan işçilerin tümü neredeyse benim gibi eski çalışan. Arkadaşlarımın çoğu evli. Kira veriyorlar, çocuk okutuyorlar... Yazılar önceki gün elimize ulaştı. Birçok arkadaş da memleketlerine gitti. Bu durumdan haberi olmayan, tatil dönüşü işsiz kaldığını öğrenecekler de var.”

TOMİS’in hukuk danışmanı avukat Zeycan Balcı, bayram sonrası işe iade davası açacaklarını söyleyerek, fabrikada yaşanan işçi kıyımını değerlendirdi:

“Bu kıyım, 2014’teki 13 günlük büyük çaplı iş durdurma dönemine dayanıyor. İşçiler, ‘Türk Metal Sendikası, işverenin sendikası gibi hareket ediyor, işçilerin lehine hiçbir çalışma yürütmüyor. İşten çıkarmayı da Türk Metal yapıyor’ diye eylemlere başlamıştı. Zamlar da çok azdı. Kıyamet koptu. O eylemler sürerken, TOMİS’in kuruluş çalışmaları başladı. İşçiler, haklarını kendileri savunmak üzere TOMİS’i kurdular. TOMİS, en çok Delphi’de örgütlüydü. İşveren, o dönemde yeni bir eylemler zincirinin başlamasından korkarak, TOMİS üyelerini çıkaramadı. Şimdi ise önce fabrika tatile girdi. Toplu İş Sözleşmesi’ne de az bir süre kalmıştı. Öncü işçiler, az zam karşı mücadele yürütmesinler, diğer işçileri de etkilemesinler diye bu kıyım yapıldı. Bayram arifesinde, kimsenin fabrikada çalışmadığı bir günde, özel kuryelerle evlere işten çıkarma belgesi gönderdiler. Amaç sendikal örgütlülüğü yok etmek. TOMİS’i yok etmek. Çıkarılan işçiler arasında Türk Metal üyesi olan ama sendikasına karşı sesini yükselten işçiler de var. Dikensiz gül yaratmaya çalışıyorlar. Fabrika bayramdan sonra açılacak. İşten çıkarılan işçilerin sayısının 600 civarında olduğu söyleniyor. Sayı fabrika açıldığında netleşecek.”