Bol keseden revizyon bol inşaat... Az büyüme
Son 9 çeyrekteki rakamlar değiştirildi. KGF ile 250 milyar dolar kullandırıldı. Vergi affı ve indirimleri yapıldı ama büyüme yine beklentilerin altında geldi. KGF’ler de yatırıma değil, inşaata akınca; ekonomistlerin yüzde 5.3, Erdoğan’ın yüzde 7’yi bulur dediği 2017 yılı ikinci çeyrek büyümesi yüzde 5.1’de kaldı.
Türkiye ekonomisi yılın ikinci çeyreğinde Kredi Garanti Fonu (KGF) başta olmak üzere hükümetin teşvik ve desteklerine karşın yüzde 5.1 ile beklentilerin altında büyüdü. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı verilere göre üretim yöntemiyle gayrisafi yurtiçi hasıla (GSYH) 2017 yılının ikinci çeyreğinde cari fiyatlarla yüzde 16.3 artarak 734 milyar TL olurken, dolar cinsinde ise yüzde 6 düşüşle 205 milyar dolara geriledi. Büyümeye en büyük katkının geçen yılların aksine sabit sermaye oluşumundan geldiği görüldü.
Yatırımlar yüzde 5.1’lik büyümeye 2.9 puan katkı yaptı. Bu kalemi 1.9 katkı ile hanehalkı tüketimi ve 1.7 puan ile net ihracat izledi. Devletin tüketim harcaması 0.6, stok değişimleri ise büyümeyi 0.8 puan aşağı çekti.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan önceki hafta yaptığı bir konuşmada öncü rakamların büyümede ikinci çeyrekte yüzde 7 civarında bir performansa işaret ettiğini söylerken, piyasa analistlerinin ve ekonomistlerin beklentisi yüzde 5.3 idi.
Makinesiz yatırım!
Referandum öncesi rekor kıran kamu harcamaları, ikinci çeyrekte hız kesti. Bu yılın ikinci çeyreğinde devletin nihai tüketim harcamaları yüzde 4.3 azalırken, yatırımları ölçen gayrisafi sabit sermaye oluşumu 250 milyar TL’yi bulan KGF kredilerinin desteğiyle yüzde 9.5 arttı. Yatırımlar içerisinde inşaatın payının önemine dikkat çeken Koç Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Selva Demiralp, bu durumun KGF kredilerinin inşaat sektörüne yönelmiş olabileceğine işaret ettiğinin altını çizdi. Açıklanan verilere göre 2013’ün ilk çeyreğinden bu yana en hızlı artışını kaydeden inşaat yatırımları ikinci çeyrekte yıllık olarak yüzde 25 arttı. Ancak buna karşın yılın ilk çeyreğinde yüzde 12 gerileyen makine ve teçhizat yatırımları, ikinci çeyrekte de yüzde 8.6 azaldı.
2015, 2016, 2017 sil baştan TÜİK ikinci çeyrek GSYH verileriyle birlikte “Yıllık GSYH 2016” verilerini de açıkladı. 2015 ve 2016 yıllarına ilişkin tüm çeyreklerde ve 2017 yılı ilk çeyrek verilerinde revizyona giden TÜİK, 2016 büyümesini yüzde 2.9’dan yüzde 3.2’ye, 2017 ilk çeyrek büyümesini de yüzde 5’ten yüzde 5.2’ye revize etti. 2016’da ekonominin cari fiyatlarla büyüklüğü 2 trilyon 608 milyar 526 milyon TL olarak ölçüldü. Yapılan revizyonlar sonrası 2016 yılı için TL cinsinden kişi başına milli gelir yüzde 10 artışla 32 bin 904 TL’ye çıktı. Ancak dolar cinsinden kişi başına gelir ise 11 bin 19 dolardan 10 bin 883 dolara düştü. Bu rakam ile Türkiye’de kişi başına milli gelir 2010 yılından sonraki en düşük seviyesine gerilemiş oldu. |
Özgür Altuğ (BGC Partners Başekonomisti): KGF EtKİSİ
“Geçen yıl üçüncü çeyrekteki darbe girişiminin ardından 2016’nın son çeyreğinde ekonomi toparlandı. Bu yılın birinci ve ikinci çeyreklerinde ise toparlanma daha da hızlandı. Hükümetin ekonomik aktiviteyi canlandırmak için attığı adımlar büyüme üzerinde etkisini gösterdi. Bizce buradaki en büyük etki de Kredi Garanti Fonu’ndan geldi. Bunun yanı sıra büyümeye turizm sektörünün de pozitif katkısını görüyoruz.”
Nihat Zeybekci (Ekonomi Bakanı): Yüzde 7’yi aşar
“İkinci çeyrekte büyümenin 1.68 puanı net ihracat kaleminden geldi; böylece yılın ilk yarısında görülen yüzde 5.1’lik büyümenin 1.98’inin net ihracattan geldiğini görüyoruz. Üçüncü çeyrekte yüzde 7’nin üzerinde bir büyüme göreceğimizi düşünüyorum. Yıllık yüzde 4.4 olarak belirlenen OVP hedefine rahatlıkla ulaşacağımızı, hatta yüzde 5.5’lik seviyeyi dahi yılsonunda aşacağımızı tahmin ediyorum.”
Tarkan Kadooğlu (TÜRKONFED Başkanı): Yatırım şart
“Yatırımlar içinde inşaattaki büyüme yüzde 25 iken, makine ve teçhizat yatırımlarında yüzde 9 daralma gözleniyor. Büyüme potansiyelini, yatırımların kalitesinden etkilenecek olan faktör verimlilikleri belirleyecek. Bu da makine ve teçhizat alanına, insan kaynaklarına yatırım yapmadan hızlanamaz. Dolayısıyla önümüzdeki dönemde de KOBİ’lerin darboğazlarına yönelik çözümler üretilmesini bekliyoruz.”
En Çok Okunan Haberler
- Son anket: AKP eridi, fark kapanıyor
- Adliyede silahlı saldırı: Ölü ve yaralılar var!
- Ayşenur Arslan’ın Colani ile ilişkisi
- Serdar Ortaç: 'Ölmek istiyorum'
- Hatay’da yaşayan Alevi yurttaşlar kaygılı
- Köfteci Yusuf'tan gıda skandalı sonrası yeni hamle
- NATO Genel Sekreteri'nden tedirgin eden açıklama
- İBB'den 'Pınar Aydınlar' açıklaması: Tasvip etmiyoruz
- İmamoğlu'ndan 'Suriyeliler' açıklaması
- Edirne'de korkunç kaza