Britanya'da facianın 50. yıldönümü

Her yıl Celtic ve Rangers arasında oynanan Old Firm derbileri farklı hikayelere sahne olur. Bugün oynanacak maçta da Rangers’ın alacağı galibiyet ezeli rakibi ile olan puan farkını 19’a çıkaracak ve Rangersyıllardır Celtic’in kurduğu hegemonyayı büyük bir ölçüde kırmış olacak. Ancak aynı zamanda bugün Rangers’ın evi Ibrox’da yaşanan tribün faciasının da yıl dönümü ve maçın hikayesinin yanında facianın 50. yıldönümü de bugünün bir parçası olacak.

Tribünlerde yaşanmış en acı olaylar düşünüldüğünde akla gelen ilk olaylar Heysel ya da Hillsborough facialarıdır. Her iki tribün faciasında da birçok insan hayatını kaybederken yüzlerce insan yaralanmıştı. Ancak yaşanan en büyük facialardan ilki bunlar değildi. Rangers’ın 2 Ocak 1971’de Celtic’i ağırladığı maçta çıkış merdivenlerinde yaşanan izdiham sonucu 66 kişi hayatını kaybetti. Ibrox’da yaşananlar Hillsborough’ya kadar yaşanmış en büyük tribün felaketiydi.

5 Nisan 1902’de İskoçya’nın Ibrox’da İngiltere’yi ağırladığı maçta yaşanan tribün çökmesi sonucu 25 kişini hayatını kaybetmişti. 1899’da açılan ve sadece 3 yıl sonra bir bölümü çöken stadyumda yaşanan felaket sonrasında Ibrox’un çöken bölümleri sağlamlaştırıldı. Aradan geçen yıllarda tribünler sağlamlığını korudu ancak bundan 50 yıl önce, 2 Ocak 1971’de Ibrox yine başka bir felakete sahne oldu.

2 Ocak 1971’de oynanan Old Firm derbisinde, maçın 90. Dakikasına 0-0 eşitlikle girildi. Maçın son dakikalarına kadar gol sesi çıkmazken her şey maçın bitmesine kısa bir süre kala yaşandı. 90. dakikada Celtic’in forveti Jimmy Johnstone takımını 1-0 önde geçiren golü attı. Celtic’in golünden sonra Rangers’ın maçı kaybettiğini düşünen taraftarlar tribünleri terk ederken maçın son anında Rangers’ın skoru eşitleyen golünden sonra tribünlerden gelen sesleri duyup tribüne dönmeye çalışınca İskoçya futbol tarihinin en acı olaylardan birisi yaşandı.

Ibrox’un 13 numaralı merdivenin altından metro hattı geçiyordu ve yetkililer tarafından sağlam değil raporu verilmişti. Rangers yönetiminin bu uyarıyı dinlememesi felakete zemin hazırladı.

Rangers’ın golünden sonra binlerce insanın o merdivenlerden tribüne dönmeye çalışınca merdiven çöktü ve bu ihmal 66 kişinin hayatını kaybetmesine yol açtı. Olaydan sonra Birleşik Krallık hükümeti yapılan soruşturma sonrasında Spor Alanlarında Güvenlik Rehberi isimli bir genelge yayınlayarak alınan önlemleri açıkladı. Yaşanan olaylar sonrasında 3 yıl süren stadyum yenileme çalışmalarında Ibrox’un kapasitesi büyük ölçüde düşürüldü. Çöken kısma ek olarak diğer bölümlerde sağlamlaştırıldı ve yeni bir felaketin yaşanmaması için tüm tedbirler alındı. O dönemden sonra İskoçya’da büyük bir felaket yaşanmadı ancak 1971’de Ibrox’ta yaşananlardan 18 yıl sonra ada futbolunun en büyük tribün faciası Hillsborough’da yaşanacaktı.