Cenevre Sözleşmesi'nin 60. yıldönümü

Uluslararası Kızılhaç Komitesi, 12 Ağustos 1949 tarihinde imzalanan sözleşmelerin 60. yıldönümü nedeniyle yaptığı açıklamada, devletlere ve silahlı gruplara, sözleşmelere uyarak insan haklarını geliştirme çağrısında bulundu.

Sözleşmelere ve ek protokollerine 194 ülkenin taraf olmasının bu sözleşmeleri evrensel kıldığına dikkati çeken Kızılhaç, devletleri ve silahlı grupları, sözleşmelere taraf olarak gösterdikleri siyasi iradeleri uygulamaya da dökmeye davet etti.

Uluslararası Kızılhaç Komitesi Başkanı Jakob Kellenberger "Uluslararası savaş hukuku açısından uygulamada kitlelerin toplu halde yerlerinden edilmesi ve savaş mahkumlarına kötü muamele gibi çeşitli ihlaller gözlemlemekteyiz" diyerek, savaşların dahi sınırları olması gerektiğini ve mevcut kurallara uyulması durumunda silahlı çatışmalar sonucu doğan mağduriyetlerin en aza indirgenebileceğini kaydetti.

Uluslararası savaş hukukunun geçerliliğinin, son dönemde, silahlı çatışmaların giderek artan karmaşıklığı, savaşan taraflarla sivilleri birbirinden ayırma güçlüğü, terörizm ve asimetrik savaş durumu gibi nedenlerle tartışmaya açıldığını hatırlatan Kellenberger, bugünün silahlı çatışmalarında bazı anahtar kavramların netleştirilmesi, bazı yetersiz kuralların ise güçlendirilmesi gereğine işaret etti.

Cenevre Sözleşmeleri, 12 Nisan 1949-12 Ağustos 1949 tarihleri arasında Cenevre'de toplanan uluslararası konferansta imzalanan ve uluslararası savaş hukukunun temelini oluşturan dört sözleşmeden oluşuyor. Bu sözleşmeler şöyle sıralanıyor:

1- Kara savaşında yaralıların ve hastaların durumlarını iyileştirme hakkında sözleşme,

2- Deniz savaşında yaralıların ve hastaların durumlarını iyileştirme sözleşmesi,

3- Savaş tutsaklarına yapılacak işlemlere ilişkin sözleşme,

4- Savaş zamanında sivil halkın korunmasına ilişkin sözleşme.

Cenevre sözleşmeleri, uluslararası hukukta insan hakları üzerine yapılmış önemli sözleşmelerden görülürken, birçok yerde standartları belirliyor.