Çin'de 'genetik tasarımlı bebek' soruşturması: 'Bilim insanı He Jiankui tek başına hareket etti'

Getty ImagesHe Jiankui

Çin, dünyanın ilk genetik tasarımlı bebeklerinin dünyaya gelmelerini sağlayan He Jiankui hakkında soruşturma başlattı. He Jiankui, denetimden kaçmak ile ulusal yönetmelikleri şan ve servet için ihlal etmekle suçlanıyor.

Ciddş cezalarla yüz yüze olan He Jiankui, Kasım ayında tüp bebek tedavisi yöntemiyle dünyaya gelen ikiz kız bebeklerin DNA'larını, CRISPR-Cas9 olarak bilinen bir teknolojiyle değiştirdiğini açıklamıştı.

He'nin dünyanın ilk genetiği değiştirilmiş bebeklerinin dünyaya gelmesini sağlarken etik inceleme evraklarında sahtecilik yaptığı da iddia ediliyor.

Çin'in resmi haber ajansı Xinhua, ülkenin güneyindeki Guangdong bölgesindeki sağlık komitesinin başlattığı soruşturmada, He'nin "Üreme hedefiyle genleri değiştirilmiş bebek yaratmak için bilinçli olarak denetimden kaçtığı" yönünde bulgulara ulaşıldığını duyurdu.

Yetkililer ayrıca araştırmacının, Çin'de yasadışı olan güvenlik düzeyi belli olmayan bir yöntemi insan embriyolarında kullandığını da belirtti.

He'nin faaliyetleri askıya alındı

Açıklama bu araştırmanın etik olup olmadığı ve güvenliği konusunda uluslararası tartışmalar başlatmıştı.

Getty Images

Yüzlerce Çinli ve uluslararası bilim insanı He'yi kınayarak insan embriyolarında gen değiştirme uygulamasının üreme amaçlı kullanılmasının etik olmadığını savunmuştu.

Çin hükümeti de He'nin insan genlerini değiştirmeye yönelik araştırma faaliyetlerinin geçici olarak askıya alındığını açıkladı.

He'nin uygulaması sonrasında 7 kadının tüp bebek tedavisi sırasında bazı embriyoların genetiğinin değiştirildiği ve hamilelikle sonuçlanan ilk denemede ikiz kız bebeklerin dünyaya geldiği açıklanmıştı.

He, embriyolardaki bu deneyleri, vücüda AIDS virüsü HIV'e karşı bağışıklık kazandırmak amacıyla yaptığını söyledi. Az sayıda insanın bu yeteneğe doğuştan sahip olduğu belirtiliyor.

Genetik tasarım, birçok ülkede DNA'da yapılacak değişikliklerin gelecek nesillere aktarılabileceği ve diğer genlere zarar verilebileceği endişesiyle yasak.

Bazı uzmanlar da "insan deneyi" olarak niteledikleri bu denemelerin çok riskli olduğunu söylüyor.