Din hanesi çıkacak mı?

TÜBİTAK tarafından geliştirilen ve yakın bir zaman içerisinde hayata geçmesi beklenen yeni kimlik kartına ilişkin pilot uygulamada yer alan “din hanesinin”, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) kararı üzerine çıkarılıp çıkarılmaması tartışma yarattı. Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç, kimlik kartlarının dizaynı ile hangi hanelere yer verilip verilmeyeceğinin ilerleyen süreçte belli olacağını belirterek bu konuda net bir yanıt vermekten kaçındı.

TÜBİTAK tarafından geliştirilen ve üzerinde yonga bulunan “Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Kartı” projesi kapsamında 2008 yılından beri devam eden pilot uygulamada kart üzerinde din hanesi de bulunuyor. Yeni kimlik kartlarının bu yıldan itibaren 3 yıl içerisinde kademeli olarak vatandaşlara dağıtılması hedeflenirken, pilot uygulama kapsamında Bolu’da dağıtılan kimlik kartlarında “din hanesi” yer alıyor.

AİHM’nin ihlal olarak değerlendirerek kimliklerden din hanesinin çıkarılaması gerektiği yönünde kararı bulunuyor. Bu karara karşın Bolu’da devam eden pilot uygulama kapsamında dağıtılan kimlik kartlarının arka yüzünde din hanesinin yer alması üzerine CHP Bursa Milletvekili Aykan Erdemir bir soru önergesiyle hükümetten bilgi istedi. CHP’li Erdemir, Sinan Işık adlı vatandaşın başvurusu üzerine AİHM’nin nüfus cüzdanında “din hanesinin” yer almasının Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin düşünce, vicdan ve din özgürlüğünü düzenleyen maddesini ihlal ettiğine ilişkin kararını anımsattı. 2010 yılında AİHM tarafından verilen karara karşın nüfus cüzdanlarında din hanesine yer verilmeye devam edildiğini belirten Erdemir, yeni kimlik kartlarında din hanesine yer verilip verilmeyeceğini sordu. Erdemir, “Kimlik kartlarının hayatın pek çok alanında (eğitim, sağlık, askerlik, çalışma hayatı, kolluk kuvvetleri tarafından yapılan kimlik kontrolleri) sıklıkla kullanıldığı göz önünde bulundurulduğunda, kimliklerde din hanesinin yer almasının bireyleri ayrımcılığa maruz kalmalarına ve ayrımcılık riskine veya algısına maruz bıraktığına ilişkin kaygıları gidermek için bugüne kadar hangi somut önlemleri hayata geçirdiniz” sorusunu yöneltti.

‘İlerleyen süreçte belirlenecek’

Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç verdiği yanıtta, konunun muhatabı olan kamu kuruluşundan aldığı bilgiye göre yeni kimlik kartlarıyla ilgili proje çalışmalarına devam edildiğini belirtti. Arınç, bu kapsamda kimlik kartlarının dizaynı ile hangi hanelere yer verilip hangi hanelere yer verilmeyeceğinin ilerleyen süreçte belli olacağını ifade ederek din hanesinin kaldırılıp kaldırılmayacağı konusunda net bir yanıt vermekten kaçındı.

‘Boş bırakma seçeneği yıllardır bekliyor’

Vatandaşların kullandığı mevcut nüfus cüzdanları üzerinde de din haneleri bulunurken, yıllardır çıkarılmayan Kişisel Verilerin Korunması Hakkındaki Yasa Tasarı’nda dileyen vatandaşların din hanesini boş bırakmasına ilişkin düzenleme bulunuyor.