Dindar kadın boykotta

Martta erken seçimlere hazırlanan İsrail’de kadın siyasilere geçit vermeyen ultra-ortodoks cepheye başkaldırı yine kadınlardan geldi. İsrail meclisi Knesset’teki “erkek egemenliğine” yönelik tartışmalar sürerken “kadınların yeri evidir” söylemini tutturan aşırı muhafazakâr siyasi oluşumlara karşı yeni bir kadın hareketi doğdu. Kadınlara siyasette, aday listelerinde yer vermeyen ultra-ortodoks partilere boykot çağrısı yapılıyor, cinsiyet ayrımcılığına tepki gösteriylior.

‘Dinde yasak yok’

The Independent gazetesine konuşan “Ses yoksa oy da yok” hareketinin lideri Esty Şuşan, ultra- ortodoks cemaatlerin kadınları sadece ailelerine bakmakla yükümlü gördüğünü anlattı. Ultraortodoks toplumundan olmasına rağmen hem dört çocuğu olan hem de reklam şirketi yöneten 37 yaşındaki Şuşan “Bu tabu günümüzde gerçekliği olmayan temellere dayanıyor. Kadının evinde oturduğu dönem sona erdi” dedi. “Evi geçindiren, çocuklara bakan kadınlar, ama hâlâ sesleri yok. Bizi mecliste temsil eden yok, erkekler olaylara bizden farklı bakıyor” diye isyan eden Şuşan, son yıllarda ultra-ortadoks kadınların profesyonel iş hayatına girip avukatlık yaptıklarını, bazısının yardım derneklerinde çalıştığını söylerken tüm bu gelişmelerin siyaset arenasında kadının yer almasına uzanması gerektiğini belirtti.

“Ses yoksa oy da yok”un Facebook sayfası şimdlik 5 binden fazla destek aldı. Ultra-ortodoks toplumundaki yaygın inanışa karşın kadınlara siyaset yasağı olmadığını, bunu bir hahama
tasdik ettirdiklerini belirten Şuşan, çoğu kadının toplum baskısı yüzünden kendilerini desteklemekten
korktuğunu söyledi. Bazı kadınların “size desteğim ortaya çıkarsa çocuğumu okuldan atarlar” dediğini aktardı.

İsrail nüfusunun yüzde 10’unu oluşturan ultra-ortodokslar Yahudi şeriatına tabi. Seçimde kime
oy verileceği konusunda bile söz hahamlarda. Erkeklerin çoğunluğu kendilerini yeşiva adlı okullarda dini eğitime adıyor. Evin geçimini genelde düşük ücret alan kadın sağlıyor. Kamusal alanda harem-selamlık uygulanıyor. Erkekler dini inanç gerekçesiyle zorunlu askerlik ve işgücüne katılmaktan muaf. Şas ve Birleşik Tevrat Yahudiliği gibi dinci partiler hükümet anahtarını elinde tutuyor.