Diplomalı göçmenler

Beyin göçü son dönemlerde giderek hayatımıza yerleşen bir kavram. Hepimiz, herhangi bir olayda şu yakınmayı daha sık duyar olduk: “Bu ülkeden gideceğim!” Nitekim, bu artık bir yakınmadan ibaret değil, çok sayıda genç Türkiye’yi terk etti ve etmeyi de sürdürüyor.

REKOR SEVİYEDE

Gençlerin neden gittiği konusunda işsizlik rakamları bize bir şeyler söylüyor. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Eylül 2019 itibarıyla ülkedeki işsiz sayısı 4 milyon 566 bin. 15-24 yaş grubuna giren çalışabilir nüfus için işsizlik oranı oldukça yüksek. Genç nüfustaki işsizlik yüzde 4.5’lik artışla yüzde 26.1 olarak kaydedildi. Yine TÜİK’in 2018 göç istatistiklerine göre, Türkiye’den göç eden kişi sayısı bir önceki yıla göre yüzde 27.7 artarak 323 bin 918 oldu. Türkiye’den en fazla 25-29 yaş grubundaki nüfus göç etti. Bunu sırasıyla yüzde 13.2 ile 20-24 ve 30-34 yaş grubu izledi.

Biz de ülkeden gitme kararı alan gençlerle kararların nedenlerini konuştuk. Konuştuğumuz gençler ülkeye dönmek istediklerini söylese de bunun ne zaman olacağınına ilişkin net bir fikirleri yok.

‘KESTİREMİYORUM...’

Gençler için işsizliğin yanında bir değer sorun da kendi niteliklerine uygun bir iş bulamıyor oluşları. Türkiye’de bitirdiği lisans eğitiminin ardından yüksek lisansa başlamak üzere Almanya’ya giden ve şu an orada  büyük bir havacılık şirketinde, inovasyon alanında çalışan makine mühendisi Uygar bu gençlerden biri. 26 yaşındaki Uygar, “İşsizlik kaygısı taşımıyordum ama bulacağım işin beni ne kadar tatmin edeceği konusunda büyük şüphelerim vardı” diyor. “Politik nedenlerden dolayı gitme kararı aldığımı söylemek pek doğru olmaz” diyen Uygar, “Daha önceden de gitmek istiyordum ama politik durumlar geri dönüş tarihimi ertelememe sebep oluyor. Ülke için geleceğe dair fikirlerim, daha çok temenniden oluşuyor ve ne yazık ki geleceği kestiremiyorum” ifadelerini kullanıyor. Uygar, “Dönmeyi istiyorum ancak bunun ne zaman olacağını bilmiyorum” diye de ekliyor.

GELECEKSİZLİK...

Kanada’ya giden Sezen (29) ve Barış (32) çifti de ülkeden ayrılmak durumunda kalan gençlerden. Sezen, Kanada’da felsefe doktorasının ilk yılında, Türkiye’de iş güvenliği uzmanlığı yapan Barış ise Kanada’da sertifika sürecine takıldığı için aşçı olarak başladığı bir restoranda yönetici pozisyonunda. 

Kendileri için yurtdışına çıkma fikrinin en başından beri eğitim odaklı olduğunu ifade eden çift, ülkeden ayrılmalarında artan işsizlik ve geleceksizlik kaygısının da etkili olduğuna dikkat çekiyor: “Türkiye’nin durumu insanların ülkeden ayrılışımızı olumlamasına neden oldu, artan işsizlik ve enflasyon oranı, liyakatsız göreve getirilmeler, ekonomik ve sosyal eşitsizlik, temel hak ve özgürlüklerin ihlali ve geleceksizlik gibi.”

SIFIRDAN HAYAT KURMAK

Çift, Kanada’daki yaşamlarına ilişkin ise “Kanada’ya gelince tam da istediğimiz hayatı mı yaşamaya başladık? Elbette hayır. Otuzlu yaşlarda bir kere daha sıfırdan hayat kurmak kolay değil” diyor. “Ülkeye dönmeyi düşünüyor musunuz” sorusunu yönelttiğimiz çift, “Sevdiklerimizle beraber yaşamak istiyoruz” diyerek dönmeyi istediklerini ama bunun ne zaman olacağını bilmediklerini söylüyorlar. 

KAYIP: 220 MİLYAR DOLAR

CHP Bilim Platformu tarafından geçen yıl hazırlanan “AKP’nin yol açtığı büyük beyin göçü” başlıklı araştırmasına göre, Türkiye’de yurtdışına göç eden yurttaşların sayısı bir yılda yüzde 63 arttı. Araştırmaya göre, göç edenlerin yaş aralığı 20 - 34 iken göç eden nitelikli insan gücü ve iş insanı nedeniyle Türkiye’nin yaşadığı kayıp 220 milyar doların üzerinde.