DİSK, salgınla başlatılan işten çıkarma yasağının tahribatı gizlediğini açıkladı

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), işgücüyle ilgili tartışmalı veriler açıklamaya devam ediyor. TÜİK’in “İşgücü İstatistikleri, Eylül 2020” raporuna göre, Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştakilerde işsiz sayısı eylülde geçen yılın aynı dönemine göre 550 bin kişi azalarak 4 milyon 16 bin kişi, işsizlik oranı da 1.1 puanlık azalışla yüzde 12.7 oldu. Tarım dışı işsizlik oranı da 1.5 puanlık düşüşle yüzde 14.9’a indi. Ancak DİSK Araştırma Merkezi, aynı dönemde geniş tanımlı işsiz sayısının 7 milyon 199 binden 9 milyon 470 bin kişiye, işsizlik oranının da yüzde 20.4’ten yüzde 26.4’e çıktığını açıkladı. DİSK-AR’ın şu vurgusu da dikkat çekti: “TÜİK açıkladığı dar tanımlı işsizlik oranı ve işsiz sayısı ile Covid19’un istihdam üzerinde yarattığı tahribatı yansıtmıyor, tersine saklıyor. Nisan 2020’den bu yana uygulanan işten çıkarma yasağı nedeniyle TÜİK’in dar tanımlı/standart işsizlik verileri işgücü piyasalarındaki gerçek tabloyu yansıtmıyor.”

YÜZDE 44’E İNDİ

DİSK-AR ayrıca, pandeminin etkilerini ortaya koymak için Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) tarafından geliştirilen yeni hesaplama modelini kullanarak Türkiye’deki “revize geniş tanımlı işsizlik ve iş kaybı sayısı”nı da açıklamaya devam ediyor. Bu sayı Eylül 2020’de 9 milyon 935 bin kişi oldu. Yine TÜİK’in verilerine göre, istihdam edilenlerin sayısı Eylül 2020’de önceki yılın aynı dönemine göre 733 bin kişi azalarak 27 milyon 707 bin kişi, istihdam oranı ise 2 puanlık azalışla yüzde 44.1 oldu. İşgücü sayısı ise 1 milyon 282 bin kişi azalarak 31 milyon 724 bin kişiye inerken, işgücüne katılma oranı da yüzde 3 puanlık azalışla yüzde 50.5 oldu.

HİZMETLER SIKINTILI

Eylül ayında, istihdamdaki gerilemeye sektörel olarak bakınca en büyük kaybın hizmetlerde olduğu görülüyor. Bu sektörde istihdam 520 bin kişi azalarak 15 milyon 319 bin kişiye indi. Ayrıca istihdam tarımda 350 bin kişi azalarak 5 milyon 132 bin, sanayide 29 bin kişi azalarak 5 milyon 517 bin ve inşaatta 166 bin kişi azalarak 1 milyon 739 bin kişiye indi.

KAYIT DIŞI ÇALIŞMA YÜZDE 32.2 OLDU

TÜİK’in verilerine göre Eylül 2020 döneminde herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna bağlı olmadan çalışanların toplam çalışanlar içindeki payını gösteren kayıt dışı çalışanların oranı, bir önceki yılın aynı dönemine göre 3.8 puan azalarak yüzde 32.2 olarak gerçekleşti. Tarım dışı sektörde kayıt dışı çalışanların oranı bir önceki yılın aynı dönemine göre 3.3 puan azalarak yüzde 20.3 oldu. Tarımda kayıtdışı oranı yüzde 84.5.

GENÇ İSTİHDAMI DİBİ GÖRDÜ

TÜİK’e göre, Eylül 2020’de geçen yılın aynı ayına kıyasla gençlerdeki (15-24 yaş) işsizlik oranı 1.8 puanlık azalışla yüzde 24.3, istihdam oranı 2.4 puan azalışla yüzde 31.6 ve işgücüne katılma oranı 4.2 puan azalışla yüzde 41.8 oldu. Bu veriler üzerinden farklı bir hesaplama yapan Genç İşsizler Platformu ise 15-34 yaş arası genç işsiz sayısının 2 milyon 429 bin kişi olduğunu, ekonomik krizle azalan geçen genç istihdamının pandemi döneminde dibi gördüğünü duyurdu. Platforma göre 15-34 yaş arasındaki yaklaşık 24.2 milyon gencin yüzde 45.1’i çalışıyor. Halen çalışan 10 milyon 902 bin genç de en az bir gencin daha ekonomik sorumluluğunu taşıyor. Finansal istikrarsızlıkla başlayan ve Nisan 2018’den itibaren etkisi belirginleşen ekonomik kriz sürecinde 15-34 yaş grubu genç çalışan sayısı 915 bin kişi azaldı.