Diyarbakır Barosu'ndan Gülistan raporu

5 Ocak’tan bu yana kendisinden haber alınamayan Munzur Üniversitesi Çocuk Gelişimi 2. Sınıf öğrencisi Gülistan Doku (21) hâlâ bulunamadı. Diyarbakır Barosu Kadın Hakları Danışma ve Uygulama Merkezi öncülüğünde oluşan bir heyet, 17 Ocak'ta Tunceli'ye giderek Gülistan Doku'nun ailesi, tanıklar, Tunceli Barosu, Tunceli Cumhuriyet Başsavcılığı, Munzur Üniversitesi Rektörü ve Tunceli Valiği, Gülistan’ın arkadaşları ile görüştü. Baro, bu görüşmeler kapsamında Gülistan Doku’ ya ilişkin hazırladığı raporunu bugün saat 12:00'da Diyarbakır  Barosu Tahir Elçi toplantı ve konferans salonunda açıkladı.

‘TEKNİK CİHAZLARINDA ARAMA VE EL KOYMA İŞLEMİ YAPILMAMIŞ’

Soruşturma işlemlerinin, Gülistan’ın kaybolmadan önce darp edildiği ve en son görüştüğü kişi olan Zainal Abarokov’un babasının görevli olduğu Asayiş Şube tarafından yürütülüyor olmasının, etkin soruşturma yürütülmesine dair şaibelere neden olduğu belirtilen raporda, Gülistan Doku’nun bulunmasına yönelik yürütülen soruşturmaya dair heyet şu tespitlerde bulundu:

- Yürütülen soruşturma dört temel eksende birbirine paralel biçimde ilerlememektedir. Bu vakanın; intihar, kasten öldürme, intihara yönlendirme ve hürriyetinden yoksun kılma ihtimallerinin hepsi açısından birbirine denk özenle soruşturulması gerekmektedir. Oysa soruşturma şu anda yoğun biçimde intihar olasılığı üzerinden ilerlemektedir.

- Dosyanın hazırlık aşamasında, toplanması gereken delillerin toplanmamış olması ve bilgi alma tutanakları ve ifadelerde elzem olan bazı soruların hiç sorulmamış olması, soruşturmanın sağlıklı biçimde ilerlemesini engellemektedir.

- Zainal Abarokov’un telefonu ve teknik cihazlarında arama ve el koyma işlemi yapılmamış olması, aralarında geçen konuşmalara dair sadece kişinin kendi rızası ile vermiş olduğu WhatsApp yazışmalarının dosyada bulunması bu soruşturmanın esas olarak intihar ekseninde yoğunlaşmasının başat faktörüdür. Oysa intihara yönlendirme suçu açısından bir değerlendirmenin yapılabilmesi için telefon ve teknik cihazlardan elde edilebilecek deliller hayati bir öneme sahiptir.

‘DAHA ÇOK İNTİHAR EKSENİNDE SORUŞTURULUYOR’

- Soruşturma dosyasının içeriğine göre bir şahıs, Gülistan’ın zorla arabaya bindirilmeye çalıştığını gördüğünü ve emniyeti aradığını bildirmiştir. Dosya içeriğinde böyle bir emniyet kaydının olup olmadığına yönelik bilgi istenildiğine dair bir müzekkere bulunmamaktadır. Oysa böyle bir ihbar söz konusu ise vakit kaybetmeden 155 kayıtlarının istenilmesi ve belki de soruşturmanın başka bir minvalde sürdürülmesi gerekmektedir.

- Aramaların çoğunluğunun suda yapılıyor olması, olayın daha çok intihar ekseninde soruşturulduğunu göstermektedir. Kara aramalarının su aramalarına kıyasen sınırlı oluşu, her iki arama açısından da ekip ve teçhizatın eksikliği hatta bu sebeple suda aramanın sadece günde 4 saat yapılması yeterince etkili bir arama çalışmasının yapılamadığını göstermektedir.

- Gülistan’ın en son bulunduğu düşünülen alanın 1900 metrelik bir kör nokta içerisinde oluşu, Üniversitede bu alanı çok uzaktan çeken bir kameranın olduğu fakat görüntü kalitesinin çok düşük olduğu heyetimize söylenmiştir. Bu kameranın görüntü kalitesinin yükseltilmesi için alanında uzman olan kişilere bugüne kadar gönderilmemiş oluşu soruşturma işlemlerindeki bir başka eksikliktir.

‘SORUŞTURMA ASAYİŞ ŞUBE’DEN ALINMALI’

Soruşturmanın Asayiş Şube’den alınarak tarafsız ve bağımsız bir birim veya kurum tarafından yürütülmesinin sağlanması gerektiğini belirten heyet, tespit ve öneriler konusunda da raporda şu ifadelere yer verdi:

- Öncelikle soruşturmanın birincil şüphelisi konumunda olan ancak hakkında yeterli tahkikatın yürütülmediği anlaşılan Zainal Abaroko’un babasının Asayiş Şube’de görevli polis memuru olması ve soruşturmanın bu şube tarafından yürütülüyor olmasının soruşturmanın akamete uğramasına neden olacağı açıktır. Bu nedenle ivedilikle soruşturmanın Asayiş Şube’den alınarak tarafsız ve bağımsız bir birim veya kurum tarafından yürütülmesinin sağlanması gerekmektedir.

- Soruşturma dosyasının birincil şüphelisi olan Zainal Abaroko’un delilleri karartma ve kaçma ihtimaline binaen tutuklanmaya sevk edilmesi ya da hakkında yurt dışı yasağı konularak, karakola imza atma veya diğer adli kontrol hükümlerine karar verilmesi gerekmektedir. 

- Çelişkili beyanların aydınlatılması için ifadelerin yeniden alınması gerekmektedir. 

- Daha fazla vakit kaybetmeden, şüphelilerin ev ve araçlarında kan, tırnak, saç gibi biyolojik delil toplama işlemlerin yapılması gerekmektedir.

‘İNTİHAR İHTİMALİNDEN VAZGEÇİLMELİ’

- Munzur Üniversitesi’nin Sarısaltuk Viyadüğü (Dinar Köprüsü)’nü ve 1.900 metrelik kamerasız alanı gören bütün kameralarının ve kamera kayıt sisteminin 'Teknik bir bilirkişi heyeti' aracılığı ile incelenmesi ve Gülistan Doku ile Zainal Abaroko’un 05/01/2020 günü 11:00 sularında The Rooute Cafe önünde konuştuğu görülen görüntülerinin iyileştirilip, dudak okuma yöntemi ile konuşmaların çözümünün yapılması gerekmektedir. 

- Arama Kurtarma ekiplerinin insan gücü ve teknik teçhizat açısından artırılması ve arama çalışmalarının hem su hem karada paralel olarak devam etmesi gerekmektedir. 

- Savcılık tarafından müzekkere yazılarak 155 ihbar kayıtlarının istenmesi ve dosyada geçen sosyal medya paylaşımının doğruluğunun araştırılması gerekmektedir. Bu bilgi soruşturmayı bambaşka bir yöne çevirecek nitelikte olduğundan ivedilikle bu eksikliğin tamamlanması gerekmektedir.

- Gülistan’ın bulunmasına ilişkin yürütülen soruşturmanın sadece intihar ihtimali üzerinden yürütülmesi yargısından vazgeçilip, öldürülme, zorla kaybedilme, hürriyetinden yoksun bırakılmış olma ihtimallerinin de ön planda tutularak buna göre tahkikata devam edilmesi gerekmektedir. Ayrıca Gülistan’ın intihar etmiş olma ihtimalinin değerlendirilmesi halinde TCK 84’ te düzenlenen intihara yönlendirme başlıklı suçun “Başkasını intihara azmettiren, teşvik eden, başkasının intihar kararını kuvvetlendiren ya da başkasının intiharına herhangi bir şekilde yardım eden kişi, iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır” hükmü gereği bu suça ilişkin delillerin de toplanması gerekmektedir.