Enflasyon tahmini bahane faiz yükseltmemek şahane

Bu hafta çarşamba günü yine gözler Merkez Bankası’nın Para Politikası Kurulu toplantısında olacak. Uluslararası kuruluşlar ve analistler yükselen enflasyona karşı Merkez’in faiz artırımına gitmesi gerektiği konusunda uyarıyor. Yüksek enflasyonun vatandaşa düşük gelir ve işsizlik olarak döneceği biliniyor. Ancak iki ay önce faiz adımı atmak için ABD Merkez Bankası’nı izleyeceğini belirten bankanın, Fed’in faiz artırmayacağı beklentileriyle kur ve faizlerde son dönemde yaşanan gerilemeyi de göz önüne alarak faizleri yükseltmesi beklenmiyor.

Kanunla belirlenmiş

Merkez Bankası Kanunu’nda bankanın temel görevi ‘fiyat istikrarını sağlamak’ olarak belirlenmiş. Enflasyon hedefleri ise hükümetle birlikte üçer yıllık dönemler halinde belirleniyor. Diğer yandan enflasyon beklentileri, geleceğe yönelik politikaların şekillendirilmesinde kullanılıyor. Yani Merkez Bankası enflasyon beklentilerine göre adım atmak zorunda. Burada da amaç enflasyon hedefine yaklaşmak olmalı. Buna rağmen Merkez, enflasyon beklentilerindeki artışa rağmen para politikası araçlarından faiz artırım silahını kullanmıyor.

Piyasada oluşan 5 yıllık devlet faizi ocak ayı başında yüzde 6.94 iken şimdilerde yüzde 10’un üzerinde seyrediyor. Politika faizi ise yüzde 7.5 ile piyasa faizlerinin çok altında. Merkez, kısa vadeli faizleri artırarak ya da düşürerek piyasada oluşan uzun vadeli faizlere ve dolayısıyla enflasyona etki yapma şansına sahip. Ancak bunu yapmıyor. Tabi ki enflasyon beklentileri de yükseliyor.

Bütün bunlar, hükümet ve özellikle Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın Merkez’e yönelik faiz baskısını akıllara getiriyor. Merkez hem öngörüler hem de bağımsızlık konusunda güven zedeliyor.

Erdem Başçı başkanlığındaki Merkez Bankası, bugüne kadar tahminlerini yukarı yönlü güncellerken, hedeflere ise hiç yaklaşamadı. Son iki yıldır enflasyon hedefini tutturamadığı için hükümete açık mektup göndermek zorunda kalan Başçı’nın bu yıl için de mektup göndermesi mümkün.

Hedef hiç şaşmadı

Merkez geçen hafta 2015 yıllık enflasyon beklentisini yüzde 8.25’e yükseltti. Yılın başında beklenti yüzde 6.82 idi. Yani enflasyon beklentileri yüzde 2.5’in üzerinde arttı. Yıllık enflasyon eylül verilerine göre yüzde 7.95. Hedef ise yüzde 5 olmayı sürdürüyor.

2011 yılında da yüzde 5.5’lik hedefe karşın yıl sonu enflasyonu yüzde 10.4 düzeyinde gerçekleşmişti. 2012’de hedef yüzde 5, enflasyon yüzde 6.16 oldu. 2013 ve 2014’te de yüzde 5’lik hedef kondu, ama yıl sonu gerçekleşmeleri sırasıyla yüzde 7.4 ve 8.17’ye ulaştı.