Halk, 'güneş enerjisi'ni keşfetti

Orta Anadolu'nun tarım ve hayvancılığın yanında ormancılık faaliyetlerinin de yapıldığı Yozgat'ta, orman köylerinin ormanlık alanlardaki baskısını azaltmak amacıyla 2006 yılında pilot köy ilan edilen 4 köydeki 16 haneye güneş enerjisi kuruldu. Güneş enerjisiyle çalışan su ısıtma sisteminden köylülerin memnun kalması ise bu konudaki talebi artırdı. Yozgat İl Çevre ve Orman Müdürlüğü, Or-Köy kapsamında 2006-2009 yılları arasında il genelinde 31 köydeki 805 haneye güneş enerjili ısıtma sistemi kurdururken bu yıl 16 köyde 462 konuta daha güneş enerjili su ısıtma tesisinin kurulmasını planladı.

Orman köylerindeki bu gelişme diğer köyleri de harekete geçirdi. İl genelindeki köylerin tamamına yakınında güneş enerjili ısıtma sistemi kullanılmaya başlanırken, Sorgun ilçesinin Küçük Köhne Köyü Muhtarı Osman Arslan AA muhabirine yaptığı açıklamada, sistemin çok rahat ve kullanışlı olduğunu bildirdi. Arslan, ''24 saat suyumuz akıyor, köyümüzdeki tüm evlerde sistem kurulu. Daha önce sıcak su ihtiyacımızı karşılamak üzere ocaklar kurup, odun yakıyorduk, şimdi öyle bir derdimiz yok. Musluğu açıyoruz, sıcak suyu isteğimiz kadar kullanıyoruz, diğer durumdan daha ekonomik ve zahmetsiz'' dedi.

''Güneş enerjili ocak"

Yozgat kırsalında güneş enerjisi sadece su ısıtma sisteminde kullanılmıyor. Bozok Üniversitesi öğrencileri tarafından yapılan ve İzmir'de yarışmaya katılan güneş enerjisiyle çalışan otomobili geliştirme çalışmalarının yanı sıra, güneş enerjisinden yararlanılarak sulama, okulun elektrik enerjisini karşılama gibi sistemlere yönelik çalışmalarda yürütülüyor.

Tarihte kayıp şehir Pteria Antik Kenti'nin izlerinin bulunduğu Kerkenes Dağı eteklerindeki Sorgun ilçesinin Şahmuratlı köyünde, 2008 yılında Birleşmiş Milletler (BM) fonundan 35 bin dolar kaynak sağlanarak, kullanılmayan televizyon çanak antenlerinden yararlanılarak yapılan ''Güneş Ocakları'' geliştirilerek, daha kullanışlı hale getirilmeye çalışılıyor. Kerkenes dağındaki kazı çalışmalarını yürüten ekip üyelerinden mimar Françoise Summers'in girişimleri sonucunda Özge Gökçe tarafından geliştirilen proje ile yapılan ''Güneş Ocakları'' köyde kullanılıyor, güneş enerjisinden yararlanılarak, her türlü yemek pişirilebiliyor.

Güneş ışınlarını tek bir noktada toplayıp yüksek ısı elde edilmesi esasına göre çalışabilen sistem sayesinde güneş ışığından başka hiçbir kaynağa gerek duymaksızın, ocağın odağına yerleştirilen tencere, 130-140 dereceye kadar ısıtılabiliyor. Şuan güneşin yönüne göre el yordamı ile yönü ayarlanılabilen güneş ocaklarının daha kullanışlı hale getirilmesi için çalışmalar yürütülüyor. Sistemin, insan gücüne ihtiyaç duyulmaksızın, depolayacağı güneş enerjisinin yardımı ile güneşin yönüne göre hareket etmesi yönünde çalışmalar yapıldığı öğrenildi.