Hızlı trende ders alan yok

İstanbul-Ankara seferinde makinistin dikkati sayesinde kaza yapmaktan kurtulan Yüksek Hızlı Tren (YHT) konusunda skandal bir gelişme yaşandı. Trenin 18 Haziran’da olası kazadan kurtulduğu menfezin, hatalı inşa edildiği Ekim 2018’de raporlanarak yetkililere bildirilmiş.

İstanbul-Ankara seferinde Arifiye’deki bir menfezde rayların altı boşalmış ve makinistlerin dikkati olası bir faciayı önlemişti. Ekim 2018’de TCDD Köprü Şefliği tarafından hazırlanan Senelik Umimi Muayene Raporu’na göre söz konusu menfez hatalı inşa edildi. Rapora göre, derenin kot farkı demiryolundan yüksek. Bu yüzden yağış sonrası derenin suyu yolu kaplayarak rayların altının boşalmasına neden oldu. Eski demiryolu hattının yanına yapılan yeni menfezde hem genişlik, hem kalınlık bakımından da hatalar bulunuyor. Raporda, H1’deki (eski yol) menfezin 3x2 metre, yani altı metre açıklığında olduğu vurgulanarak şöyle deniliyor: “Mevcut imalatın karşısına 2x2 metre prekast imalat ile geçiş yapılmıştır. Yeni hatta dubeşe (menfez genişliği) yetersiz. 2012 yılından sonra imal edilen menfezlerin duvar et kalınlıkları 35 santimetrenin altında olmaması gerekirken, yeni hattaki prekast menfezlerin tamamı 35 santimetrenin altında imal edilmiştir.”

Raporda dikkati çeken başka bir ayrıntı ise hatta bulunan köprü ve menfezlerin Devlet Su İşleri’nin 500 yıllık debi hesabına uygun olup olmadığı ile ilgili bilgi ve belge bulunmadığının belirtilmesi oldu.

Dikkate almadılar

13 Aralık 2018’de 9 kişinin öldüğü 86 kişinin yaralandığı YHT kazasından 5 gün önce TCDD’ye bağlı Araç Bakım Servis Müdürlüğü’nün Kurumsal Emniyet Yönetimi Dairesi Başkanlığı’nı manuel (elle) yapılan makas değiştirmelerde zaafiyet olduğu konusunda uyardığı ortaya çıkmıştı. Makasçı Osman Yıldırım, YHT’yi Hat 1 yolundan Hat 2’ye yöneltecek makası hareket ettirmeyi unuttuğu için Ankara Tren Garı’ndaki facia meydana geldi. TCDD, sinyalizasyon sistemi olmadığı için yaşanacak riskler konusunda uyarılmasına karşın takdir hakkını kullanarak hattı açmış, kazadan üç gün sonra seferler yeniden başlayınca ek tedbir almıştı. 

18 Haziran’da Sakarya Arifiye’de durdurulan Ankara-İstanbul YHT seferinde makinistlerin dikkati ve bölgeyi önceden bilmeleri sayesinde raylar üzerindeki su fark edilerek tren durdurulmuş büyük bir faciadan dönülmüştü.