İlhan Usmanbaş'la birlikte

Kitaba, yeni söyleşilerin, 2000 sonrası Usmanbaş yaşamının ve yepyeni bir CD’nin eklendi. İstanbul Kültür Sanat Vakfı(İKSV) - FEST organizasyonu olarak 25 Mayıs Çarşamba günü saat 19.00’da Deniz Palas’ta düzenlenecek toplantıda İlhan hoca öğrencileri ve hayranlarıyla bir kez daha birlikte olacak. Mükemmel Türkçesi, eşsiz birikimi, nezaketi, ışıltısıyla dinleyenleri aydınlatacak.

 
Evin İlyasoğlu’nun “İlhan Usmanbaş - Ölümsüz Deniz Taşlarıydı” kitabı

Yapı Kredi Yayınları(YKY), Evin İlyasoğlu’nun İlhan Usmanbaş - Ölümsüz Deniz Taşlarıydı adlı kitabını yayımladı. İlk baskısı 2000 yılında yine Yapı Kredi Yayınları tarafından yayımlanan kitabın bu yeni baskısında metne bazı ekler yapıldı.

Kitabın son bölümünde Usmanbaş’ın en yakın dört dost/öğrencisinin onunla ilgili değerlendirmelerini içeren yazı ve söyleşiler yer alıyor: Özkan Manav onun filozof yönünü anlattı. Mehmet Nemutlu Usmanbaş yazısındaki “Açıklığı” irdeledi. Evin İlyasoğlu’nun Hasan Uçarsu ile yaptığı söyleşi yaşamın içinden Usmanbaş’a bakarken, Aykut Köksal ile söyleşi de yaşadığı çağın içinden Usmanbaş’ı irdeliyor.

Kitabın yeni baskısına, 2000 sonrası yaşamından önemli çizgilerle, yapıt listelerinde ve diskografisindeki yenilikler de eklendi.

2000 yılında yayımlanan ilk kitabın arkasına 2 CD bulunuyordu. Bu CD’lerde bestecinin kendi sesinden bir söyleşiyle değişik dönem yapıtlarından örnekler yer alıyordu. Bu kez kitaba ekli bir CD’de Usmanbaş’ın daha önce hemen hiç çalınmamış, kaydedilmemiş dört yapıtı yer alıyor: Yeni Kayıtlarıyla İlhan Usmanbaş. Betin Güneş yönetiminde Köln’de Köln Filarmoniker ile çalınan İşte Sevgili Viyolonsellerimiz; İnci Özdil yönetimindeki Orkestra@Modern ile, piyanist Türev Berki’nin solistliğinde Solo Piyano ile 12 Çalgı İçin Oda Konçertosu; ünlü İngiliz kemancı Peter Sheppard-Skaerved’in seslendirdiği... ki yalnızdırlar adlı solo keman yapıtı (bir kez Gönül Gökdoğan 1988’de İstanbul Radyosu stüdyosunda seslendirmiş) ve Esen Kıvrak, Olgu Kızılay, Öykü Koçoğlu, Çağ Erçağ’ın çaldığı Yaylı Dördül için Müzik-96 başlıklı kuartet.
 

Prof. İlhan Usmanbaş:

1921’de İstanbul’da doğmuş, çocukluğu Ayvalık’ta ve müziksever bir aile ortamında geçmiştir. Müziğe 12 yaşında, viyolonselle başlar. 1936-1941 yılları arasında Galatasaray Lisesi’nde okurken Sezai Asal ile viyolonsel çalışır. İstanbul Belediye Konservatuvarı’nda Cemal Reşit Rey’in; Ankara Devlet Konservatuvarı’nda David Zirkin (viyolonsel), Lico Amar (oda müziği), Ulvi Cemal Erkin, Hasan Ferit Alnar, Ahmed Adnan Saygun ve Necil Kâzım Akses’in öğrencileri olur. İlk bestelerini 1944 yılında ortaya çıkartır. Konservatuvar’dan mezun olduğu yıl, opera sanatçısı Atıfet Üçkök ile evlenir. Yurtdışında ilk kez Yaylı Dördül ‘47 adlı yapıtı New Music Quartet tarafından ABD’nin pek çok kentinde seslendirilir ve Epic Records tarafından plağa alınır. 1957-58 yıllarını Rockefeller Bursu ile New York’ta geçirir.

Ödül ve payeleri: Yaylı Dördül ‘47 (1955, ABD’de FROMM müzik ödülü); Şiirli Müzik (1958, Tanglewood, Koussewitzky); Boşluğa Atlayış (1968, Wieniawsky); Bale için Müzik (1969, Cenevre Bale Müziği). T.C. Devlet Sanatçısı (1971) ve Sevda Cenap And Müzik Vakfı’nın Altın Onur Madalyası (1994), Boğaziçi Üniversitesi Fahri Doktorası (2000), İKSV Ömür Boyu Başarı ve Onur Ödülü (2004).

Prof. İlhan Usmanbaş çağdaş Türk kültürüne çok yönlü hizmeti geçmiş bir sanat adamıdır. Besteciliği ve eğitimciliğinin yanı sıra konservatuvar müdürlükleri gibi yönetici görevlerde bulunmuş, radyo programcılığı yapmış ve müzikbilimsel kitaplarla incelemeler yayınlamıştır. ABD’den Japonya’ya birçok müzik kongresine katılmış ve bu gezilerde Dallapiccola, Berio, Babbitt, Cowell, Persichetti, Carter, Feldman, Copland ve Xenakis gibi çağdaş müziğin öncüleriyle tanışıp çağdaş sanatın yeniliklerini yakından izleme olanağı bulmuştur.

1950’den bu yana dünyanın ileri merkezlerinde müzik hangi yöntemleri denediyse, Usmanbaş’ın yapıtlarında da o yenilikler yer alır. Yazı yöntemi çok yönlü deneyimlerin, derin bir kültür birikiminin ve seçmeciliğin ürünüdür. Yeni-Klasik biçimden, rastlamsallığa, 12-ton’dan diziselliğe, salkım-blok seslerden minimal düzene kadar geniş alanlara yayılır. Bu yapıtlarda önemli olan melodik çizginin akışından çok, ses yoğunluğunun kendi içinde bir derinlik kazanması; belli kalıplardan çok özgür biçimlerin seçilmesidir.

Çağdaş Türk besteciliğinde Bülent Arel ve İlhan Mimaroğlu gibi bestecilerle ikinci kuşağı oluşturan Usmanbaş’ın yapıtlarının sayısı bugün 100’ü aşar. Usmanbaş için Evin İlyasoğlu tarafından iki kitap yazılmıştır: Usmanbaş’a Armağan (Sevda Cenap And Vakfı, 1995) ve İlhan Usmanbaş - Ölümsüz Deniz Taşlarıydı, (Yapı Kredi Yayınları, 2000, 2. basım 2011). Halen İstanbul Bilgi Üniversitesi’nde Çağdaş Sanat ve Düşünce Akımları üstüne verdiği derslerini sürdürmektedir.