İşte Suriye'nin askeri gücü

Olası bir askeri operasyonda, bir Irak ya da Libya olmadığı konusunda yaygın bir kanı olan Suriye’nin ordusuna ilişkin görüşlerde de ciddi bir belirsizlik var. Özellikle asker sayısının ne olduğu konusunda çeştili kaynaklarda dile getirilen bilgiler bir hayli çelişkili. Ancak emin olunan konu Suriye ordusunun, saf değiştiren yüzünden bir moral bozukluğu yaşasa da, kolay pes etmeyeceği. Suriye ordusunun bölge ülkelerinden farklı olarak, ülkenin sınırlarını korumak, topraklarını savunmak gibi “en temel” görevi dışında, İsrail işgali altındaki Golan tepelerini yeniden ele geçirmek de var. Ordunun neredeyse önündeki “tek milli görev” olan bu konu aynı zamanda bir onur meselesi. İsrail’le 1973 ve 1982 yıllarında yaptığı savaşlarda Suriye’nin kara gücünün eksikliği büyük sorun olmuştu. O tarihten sonra hep güçlü ordu kurma çabasında oldu bu ülke. İşe yeni bir Muharebe düzeni oluşturmakla başladı.

Fransız manda yönetimi altında gönüllü güçler tarafından 1920 yılında kuruldu Suriye “ordusu”. Arap ulusçuluğunun, emperyal güçler için tehdit sayıldığı bir döneme denk düşüyor yani. Bu “ordu”nun yetkilileri Fransızdı haliyle. İlk Suriye modern ordusu kabul ediliyor bu ordu. Fransız manda yönetiminin kırsal bölgelerde oluşturduğu jandarma birimleri sadece suçla mücadelede değil, manda yönetiminin karşıtlarına karşı da kullanıldı. Ancak asıl profesyonel özellik gösteren yapı ise 1925’de kurulan Levanten Özel Güçler adlı birim. Bu birim, 1930’larda yine Fransızlar tarafından kurulan Humus Askeri Akademisi’nden gelen Suriyeli memurlarla dolduruldu. 1938 de Özel Güçler’e mensup asker sayısı 10 bin kişiye ulaştı. Bu güçlerde 88’i yüksek düzeyde Fransız olan 306 memur görev almıştı. 1946’da son Fransız yetkilinin Suriye’yi terk etmesinden sonra Levanten Özel Güçler, bağımsız bir ülkenin düzenli ordusuna dönüştüler. İlk Arap-İsrail savaşı sırasında sayıları 12 bine çıktı.

İnsan gücüne dayalı

Suriye ordusunu kırsal kökenli Alevi, Dürzi, Kürd ve Çerkesler oluşturuyor. Suriye, Şam, Kuzey, Doğu, Güney, Güneybatı, Sahil ve Merkez olmak üzere tam yedi askeri bölgeye bölünmüş bir ülke Suriye. Her bölgenin bölgesel bir de komutanı var. Suriye ordusu, büyük bir insan gücüne sahip. Tüm servislerin yaklaşık yüzde 80’i insan gücüne dayanıyor. İnsan gücü açısından iyi durumda olan Suriye’nin bu gücü askerliğin zorunlu oluşundan da kaynaklanıyor. Küçük bir Yahudi topluluğun dışında askerlik Suriye’de 1946 yılından beri zorunlu. Kadınlar askere alınmıyor ama askeri kurumlarda başta halkla ilişkiler olmak üzere önemli işlevleri var. Ancak analistler Suriye’nin bu büyük insangücünü yönetmede  zayıf olduğunu ileri sürüyorlar. Tatbikat, destek ve lojistik levazımat eksikliği var ordunun. 1985 yılında düzenli ordu 396 bin asli, 300 bin de yedekten oluşuyordu. Ama 2012 yılında bu sayı yaklaşık 215 bin olarak açıklanmıştı. Bu sayının acemiler dahil tahminen 300 bin olduğunu belirten İsrailli uzmanlar, yedeklerle beraber 600 bin kişilik bir ordu olduğunu söylüyorlar Suriye’nin. Suriye yıllarca çoğu 2. Kolordu’dan gelen birliklerden oluşan bir gücü de Kuzey Lübnan’da barındırdı. 2003 yılında yaklaşık 20 bin kişilik bir güçtü bu. Bu birlikler Beyrut, Metn, Bekaa Vadisi, Turablus, Batrum ve Kafr Kalous’da konuşlandırılmışlardı. Bu arada Suriye’de üslenmiş olan Filistin Kurtuluş Ordusu iki tugaydan oluşuyor ve Suriye ordusunun kontrolünde. FKÖ’nün bazı unsurları Lübnan’daaki Bekaa vadisine ve Kuzey Lüban’daki Trablus’a aktarıldı yolunda raporlar var. Suriyeli elemanları ve danışmanları olan FKÖ’nün 4500 kişiden oluştuğu söyleniyor.

Tankı var ama

Suriye dikkate değer sayıda, yaklaşık 2 bin kadar T-54/T-55’lerden oluşmuş ana muharebe tankıyla, çok sayıda zırhlı araça sahip ama. Ne varki bunların çoğu démode olmuş durumda. Oysa bir zamanlar sahip olduğu hızı arttırılmıs, manevra kabiliyeti yüksek  T-72 tanklarıyla Golan tepelerınde İsrail’i çok zorlayan saldırılar gerçekleştirmişti. 1990’ların başında da 4 bin sovyet yapımı tankı vardı ülkenin. 2012’de ise bu sayı 4 bin 700’e ulaştı.  90’lar biterken Rusya’dan T-80 tankı aldığı yolunda, onaylanmamış bir bilgi de var. Suriye  anti tank savaş kapasitesini de geliştirdi. 1990’ların sonunda 1000 adet AT-14 Kornet anti tank füzesi satın aldı. Suriye 1500 parçadan oluşan kapsamlı çekili topçu silahına da sahip. 80’ler boyunca durmadan  ve dikkate değer biçinde mekanize piyade güçlerinin düzeyini  yükseltti Suriye ancak bunların çoğunun ekipmanı düşük kaliteliydi.  

Hava ve deniz gücü

Suriye’nin çok güçlü hava savunma sistemi olduğu kabul ediliyor. Çok sayıda uçaksavar silahı ve topları var. Hava savunma siteminde SA-5 uzun menzilli SAM füzelerine sahip. Bu füzeler Şam ve Halep civarında. SA-8 mobil birimleri de Lübnan sınırına ve Doğu Lübnan’a kaydırıldı. 1987’de de 500 km menzilli 500 yeni sovyet SS-23 balistik füzesi aldı. Hava savunma kontrolü, yaklaşık 60 bin kişilik  hava kuvvetleri personelinden oluşuyor.  20 hava savunma tugayına dağılmış durumda bunlar. AT-3 antitank güdümlü füze ve yerden havaya atılan  Strela-2 füzesi de var Suriye’nin.  Deniz savunma tugayları da denizden gelecek tehditlerde görevli. SS-C-1BS ve SSC-3 karadan karaya füzelerle donatılış durumda. Karadan karaya füze sistemlerine sahip tugayın sayısı üç.  Suriye’nin karadan karaya füze fırlatıcısının toplam envanteri 18 FROG-7, 18 SS-21, ve 26 Scud Bs and Cs’den oluşuyor.

Organize olma çabası

Yeniden düzenlenmiş 1. ve 2. birlikler Suriye ordusunun en gözde ve en önemli birlikleri olarak kabul ediliyor. 3. birlik ise çok yakınlarda, aralarında yedek güçlerin de bulunduğu bölümlerin derlenmesiyle oluşturuldu. 2012’de Suriye üç kolordu kurdu. Bunlar yedi zırhlı tümen, üç mekanize tümen, bir özel güç tümeni ve Cumhuriyet Muhafızları Birliği’nden oluşuyor. Cumhuriyet Muhafızları da üç zırhlı tugay ve bir topcu alayından oluşturuldu. Ülkenin, 1800’e yakın sınır muhafızı var. Bunlar bazen Çöl Muhafızı ya da Sınır Gücü olarak da adlandırılıyor. Özellikle Golan tepelerini olası bir savaşta ele geçirme görevini üstlenmiş olan birinci kolordunun karargahı Şam’da ve İsrail’e ve Ürdün’e yönlendirilecek biçimde konumlanmış olduğu söyleniyor. Birinci kolordu dört zırhlı tümeni kontrol ediyor. İkinci kolordunun merkezi de Lübnan sınırındaki Zabadani’de. Üç zırhlı tümen ve iki mekanize tümenden oluştuğu sanılıyor. İkinci kolordunun görevi başkenti korumak. Bunun için 3. ve 4. zırhlı tümenler var.3. zırhlı tümenin komnutanlığını uzun yıllar Hafız esad’ın kıuzeni olan Şefik Feyyad yapıyordu. Bu tümen 80’li yılların ilk yarısında Halep’deki İslamcıların bastırılmasında önemli bir rol oynamıştı. Üçüncü kolordu ise yeni formüle edildi. Karargahı Halep’de. Ülkenin Türkiye ve Irak’la olan sınırlarını korumakla görevli. Bu kolordu Hama’dan da sorumlu.