J. K. Rowling'ten 'Harry Potter ve Sırlar Odası'

İngiltere'deki ilk basımı 1998’de yapılan, Yapı Kredi Yayınları’nın 2001'de Türkçeye kazandırdığı eseri Sevin Okyay’ın çevirisi ile okumak bana sevinç vermişti. Özel baskıda da Okyay’ın imzasını görmek ustalıklı, eğlenceli, su gibi akıp giden bir dilin muştusunu almak anlamına geliyor.
Buraya bir parantez açıp neden sert kapaklı, büyük boy özel baskı çalışıldığı üzerinde kısaca duralım. Yayıncılar, günümüz okurunun klasikleşmiş yapıtlar için böyle koleksiyon kitaplarını yeğlediği gerçeğinden yola çıkmış olmalı. Harry Potter serisinin iki yüzden fazla ülkede altmışa yakın dile çevrildiğini düşünürsek, böyle bir baskı ve resimlemeyi çoktan hak ettiğini itiraf etmeliyiz. Türkiye’de Rowling’in metinlerine dayalı filmlerin gördüğü ilgi, kitapların hızla yeni baskılar yapması, bu çok özel çalışmaya Türkiye’deki okurun da sahip çıkacağını gösteriyor. 2015’te ilk kitap özel baskısı ile yayımlanmıştı. Koleksiyonerlerin de ilgi göstereceklerini düşündüğüm resimli özel baskılar, Harry Potter’in diğer kitapları için de devam edecek gibi görünüyor.
 
SIRLAR ODASI
Rowling “Yetişkin dünyasının kalıplarından kaçıp gerçek veya hayali bir yerde güçlü olan çocuk” fikriyle Harry Potter karakterini yarattığını söylüyor. Serinin ikinci kitabında, Harry Potter Hogwarts’taki ikinci yılına başlar. Fakat okulda sırasıyla taşlaşan öğrenciler yüzünden günah keçisi olmuştur. Aslında yaz tatilinde kendisine görünen ev cini Dobby’nin yaptıkları ve söyledikleri onu etkilemiştir. Çünkü Dobby, Harry Potter’ın büyük bir tehlike ile karşı karşıya kaldığını söylemiştir. Dobby Harry ve arkadaşı Ron’un Okul trenine binmesini bile engellemiştir. Onların okula dönmesini istemez.  Dobby yüzünden Harry, odasına kilitlenir. Harry’yi uçan arabalarıyla gelen, onu alıp evlerine götüren Weasley kardeşler kurtarır. Harry ve Ron, Hogwarts trenine yetişemeyince yine okula gitmek için büyülü arabayı ödünç alır. Harry okuldaki Quidditch takımının değişmez arayıcısı olmuştur. Zaman ilerledikçe en yakın arkadaşlarından olan Hermione’nin taşlaşması ve Ron’un kızkardeşi Ginny’nin kaçırılması onu tuvalet hayaleti Mızmız Myrtle’a yönlendirmiştir. Fakat bundan önce Harry’nin eline geçen gizemli günlük olayların büyümesine yol açar. Günlüğün sahibiyle günlükte esrarengiz konuşmalara imza atan Harry, kendisini Hagrid’in yıllar önce açmış olduğu sanılan Sırlar Odası’nda bulur. Sırlar Odası’nı son açan Tom Marvolo Riddle ismiyle okul kayıtlarına geçen Lord Voldemort’tur. Harry, Ankakuşu yardımıyla Sırlar Odası’ndan Ginny ile beraber çıkar, Gilderoy Lockhart’ın belleğini yitirmesi nedeniyle okulda Karanlık Sanatlara Karşı Savunma dersleri iptal edilmiştir.
Harry Potter'ın okuldaki ikinci yılını anlatan Harry Potter ve Sırlar Odası'nda J.K. Rowling, bildik öğrenci sorunlarını -kıskançlıklar, rekabetler, çekingenlikler- yer yer ürkütücü, yer yer komik düşsel öğelerle ustaca aktarmış.
 
FANTASTİK TÜR OKUDUĞU İÇİN AZAR YİYENLER
Çocuk okurların bana ve çocuklar için edebi yapıtlar üreten yazar arkadaşlarıma sıklıkla sordukları bir sorudur: “Harry Potter kitaplarını seviyor musunuz, okuyor musunuz?”  Bunu soranlar, çoğunlukla yetişkinlerden, içinde sihir ve büyü olan kitaplar okudukları için epey eleştiri almış olanlardır. Söyleşi için buluştuğum bir grup öğrencinin “Fantastik Tür Okuduğu İçin Azar Yiyenler Kulübü” kurma hazırlığında olduğunun tanığıyım.
Kimi yetişkinler, masal ya da efsane okumamışçasına eleştirip durur fantastik kitapları. Harry Potter romanlarının ve diğer yan ürünlerinin endüstriyel birer ürün olduğu savunanlar ilk kitabın yazılış öyküsünü bir kez daha okumalı! Sonrasında (özellikle yan ürünlerin) endüstriyel ürün olarak global pazara çıktığı gerçeğini kimse yadsıyamaz ancak bir başka gerçeği de görmek gerekir. Harry Potter kitapları mükemmel bir kurgu, olağanüstü hayal gücü, sağlam oturtulmuş ana ve yan karakterler ile çocukların ilgisini çekmeyi başarmış, onlara okuma heyecanı vermiştir. Çocukları televizyon başından, şiddet içerikli bilgisayar oyunlarından, telefon ekranından koparıp okumaya çağıracaksınız, hem de beş yüz sayfalık kitaplarla… Bu, büyük bir başarıdır. Kimse bana Harry Potter’ın kültürel kodlarından söz etmesin. Bir kitap ki çocuğa okuma sevinci verir, o kitabın yetişkin kalıpları içinde değerlendirilmesi boşa kürek çekmektir. Bu özel baskıdaki görsel öğelerin imgesel düşünmeye kattıklarına da dikkatinize sunarım. Resimlere her bakışınızda başka bir ayrıntı fark ediyorsunuz. Ben kitabı yeniden okuyup yazıyı hazırlayana değin Harry Potter hayranları özel baskıyı kitaplıklarına çoktan koymuşlardır belki de…
 
Harry Potter ve Sırlar Odası (Resimli özel baskı) / J.K.Rowling / Resimleyen: Jim Kay / Çeviren: Sevin Okyay / YKY / 260 s ./ 2016 / 10+