Kamudan havuza para akıyor

AKP iktidarında yandaş medya havuzunun en önemli reklam verenlerinden biri haline gelen, yandaş holdinglere milyonlarca TL kredi açan kamu bankaları, son 5 yılda 1 milyar 32 milyon 273 bin TL’lik reklam ve ilan harcaması yaptı.

Devlet kurumları, tirajı olmayan yandaş havuz medyasını reklamlarla desteklerken, muhalif ya da hükümetin doğrudan yanında yer almayan gazetelere hemen hiç reklam vermedi. Kamunun reklam pastası gazetelerde en fazla Sabah, Star, Yeni Şafak, Akşam, Güneş, Takvim, Yeni Akit ve Türkiye arasında dağıldı. Gazeteler gibi, hükümete yakın televizyon kanalları da kamunun reklam pastasından “aslan payını” aldı. Kamu bu alanda da Ülke Tv, TVNet, 360 TV, 24 TV, aHaber, Beyaz TV’ye reklam yağdırdı.

Kamu bankalarının reklam harcamaları Sayıştay raporlarına da konu olmuştu. Sayıştay yalnızca yandaşa akan reklamlar konusunda değil, yandaş holdinglere aktarılan kredilerle ilgili olarak da en son 2014 yılı denetim raporlarında çarpıcı saptamalar yapmıştı. Raporlarda, daha önceki yıllarda çektikleri kredileri ödememelerine ve zarar açıklamalarına rağmen milyonlarca Türk Lirası kredi kullandırıldığı ortaya konulmuştu. Bankaların reklam ve ilan harcamaları konusunda son çarpıcı bilgiyi CHP Grup Başkanvekili Levent Gök, Cumhuriyet’le paylaştı. Bankalardan bilgi edinme yoluyla son 5 yılın reklam ve ilan giderlerine ilişkin tabloları isteyen Gök, ayrıca bankaların Türkiye Bankalar Birliği’ne gönderdiği bilanço ve bağımsız denetim raporlarını inceledi. Ortaya çıkan tablo, Ziraat Bankası, Halk Bankası ve Vakıflar Bankası’nın son 5 yılda yaptığı harcama tutarının 1 milyar TL’yi aştığını gözler önüne serdi.

Halk Bankası lider

Levent Gök’ün TBB’ye gönderilen raporlar üzerinden yaptığı incelemeye göre Halk Bankası 5 yılda tam 514 milyon 547 bin TL’lik harcamayla ilk sırada yer aldı. 2011’de 55.8 milyon, 2012’de 95.9 milyon, 2013’te 144.6 milyon, 2014’te 142.5 milyon, 2015’te ise eylül ayına kadar 75.6 milyon lirayı reklam ve ilan için harcadı.

Vakıflar Bankası 5 yılda 270 milyon 487 bin TL’lik bütçeyle ikinci sıraya oturdu. Banka, 2011’de 43.7 milyon, 2012’de 44.6 milyon, 2014’te 68.6 milyon, 2014’te 88 milyon, 2015’in ilk 9 ayında da 70.8 milyon lira harcadı.

Ziraat Bankası 5 yılda 247 milyon 239 bin TL’ye ulaştı. Banka 2011’de 36.4 milyon, 2012’de 43.5 milyon, 2013’te 77.9 milyon, 2014’te 53.8 milyon, 2015’in 9 ayında da 35.5 milyon lira harcadı. Ancak banka Gök’e gönderdiği yanıtta ise 2011’de 1.1 milyon, 2012’de 14.3 milyon, 2013’te 25.4 milyon, 2014’te 13.5 milyon, 2015’te de 18 Aralık’a kadar 25.9 milyon lira hacadığını bildirdi.

Saadet zinciri kurulmuş

Levent Gök, ortaya çıkan astronomik tablonun dikkat çekici olduğunu belirterek, “Kamu bankalarının AKP iktidarına yakın medyayı ve kuruluşları desteklediği ve muhalif kesime hiçbir şekilde reklam vermediği ve bu şekilde bir saadet zincirinin kurulduğu görülüyor. Bir yandan reklam payı bir yandan açılan kredilerle AKP iktidarında yandaşlar kayırılıyor ve kamu bankaları bu işe aracılık ediyorlar. Bu aynı zamanda, saadet zincirinin nasıl kurulduğunu da göstermektedir. Bankalar, kime ne verdiklerini tek tek belirtmelidir. Demek ki bu bankaların da veremeyecekleri hesaplar var” dedi.