Kapalıçarşı, 550 yıldır İstanbul'a hayat veriyor

Kapalı Çarşı Esnafları Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Hasan Fırat, İstanbul'a gelen turistlerin Sultanahmet Camisi ve Ayasofya Müzesi'nden sonra üçüncü uğrak yeri olan tarihi çarşıyı, yaz aylarında günde ortalama 400 bini yabancı olmak üzere 500 bin kişinin ziyaret ettiğini söyledi. Kapalı Çarşı'nın tarihi, kültürel ve ticari bir merkez olma özelliğinden dolayı kente gelen turistlerin yüzde 70'inin uğrak yeri olduğunu bildiren Fırat, çarşıda, halıdan deriye, gümüş, altın, tekstil ürünlerinden, hediyelik eşyaya, mermer, çanta, kilim ve kumaş'a kadar 97 iş koluna ait ürünlerin satışının yapıldığını kaydetti.

Kış aylarında ziyaretçi sayısının 250 binlere düştüğünü, düğün sezonu ve okulların açıldığı dönemde çarşıdaki yerli ziyaretçi sayısında artış görüldüğünü ve ağırlıklı olarak ziynet eşyalarının satın alındığını belirten Fırat, kentte AVM'lerin hızla artması ve ulaşım problemleri nedeniyle çarşıdaki yerli ziyaretçi sayısının günden günü düştüğünü ifade etti. Yabancı ziyaretçilerin alışveriş alışkanlıklarının ise mevsime göre değişkenlik gösterdiğini anlatan Fırat, Paskalya tatili ile birlikte nisan ve mayıs aylarında çarşı sezonunun açıldığını ve gelenlerin ağırlıklı olarak pırlanta, turistik eşya ve halı tercihleriyle çarşı esnafının yüzünü güldürdüğünü kaydetti. Yılın temmuz, ağustos ve eylül aylarında ise gemilerle gelen turistlerin çarşıda alışveriş yaptığını belirten Fırat, ziyaretçilerin ağırlıklı olarak turistik eşya, bakır, çini ve tekstil ürünleri aldığını söyledi.

Nuruosmaniye, Mercan ve Beyazıt arasında yer alan 64 cadde ve sokağı, iki bedesteni, 16 hanı, 22 kapısı bulunan 45 bin metrekare kapalı alan üzerine kurulu Kapalıçarşı'da 1000 kuyumcu, 500 halıcı, 200 derici, 250 tekstil, 110 yiyecek-içecek dükkanı ile çok sayıda hediyelik eşya iş yerinin faaliyette bulunduğu bilgisini veren Fırat, çarşıyı ziyarete gelenin bir gününü rahatlıkla burada geçirebileceğini ifade etti. Fırat, Kapalıçarşı'nın geçmişte birçok sokağında bulunan dükkanların zamanla fonksiyonlarını kaybetmeleri üzerine Akikçiler, Altıncılar, Kavaflar, Basmacılar, Kalpakçılar, Kuyumcular, Aynacılar, Fesçiler, Yağlıkçılar, Püskülcüler, Keseciler, Örücüler, Varakçılar, Terziler, Tekkeciler, Yorgancılar, Yağlıkçılar, Sahaflar, Zenneciler ve Okçular gibi meslek guruplarının, günümüze sadece cadde ve sokak isimleri olarak kaldığını kaydetti.
 

Dünyanın en eski bankası ve en büyük alışveriş merkezi

Kapalıçarşı'nın, ticari canlılığının yanı sıra dünyanın en eski bankası, en büyük ve eski alışveriş merkezi olma özelliği taşıdığını vurgulayan Fırat, eski yıllarda çarşı esnafına duyulan yüksek güven duygusu nedeniyle bir çeşit banka görevini de yerine getirdiğini, vatandaşların birikmiş paralarını esnaflara vererek işlettiklerini, ayrıca, eski zengin ve tacirlerin mücevherleri, kıymetli altın, gümüş eşyaları bedestendeki kasalarda küçük bir ücret karşılığında saklandığını söyledi.
 

Dünyadaki altının yüzde 60'ı Kapalıçarşı'da işleniyor

Kapalıçarşı'nın ekonomideki belirleyici gücünün günümüzde de kendini gösterdiğini, Dünya Serbest Altın Borsası (ayaklı borsa) ve serbest piyasanın Kapalıçarşı'da doğduğunu ve kendi adıyla özdeşleştiğini belirten Fırat, '''Türkiye'nin dünyaya ihraç ettiği altının yüzde 60'ı, yaklaşık 250 ton altın Kapalıçarşı'da işlendikten sonra dışarı çıkıyor. Her gün Anadolu'dan çantalarla 2 ton hurda altın işlenmesi için çarşıya geliyor. Bu eskiden günde 200 kilogram kadardı. Vatandaşların altınlarını yastık altından çıkarması ve bozdurmasıyla bu 2 tona kadar çıktı'' şeklinde konuştu.

Dünyada altın fiyatlarının artmasının çarşı esnafına yansımasının olumsuz olduğunu, ana caddedeki kuyumcu dükkanlarının ilk defa kiraya verildiğini anlatan Fırat, 2 yıl içinde yaklaşık 100 kuyumcu dükkanının kapandığını, yerine tekstil ve gümüşçülerin geldiğine dikkati çekti. Kapalıçarşı'nın tanıtımı için yurt dışındaki turizm fuarlarına katıldıklarını ve hazırlattıkları 2 belgeselin İngilizce'ye çevrilerek yurt dışında gösterildiğini bildiren Fırat, bunun yanı sıra kapalı devre yayın yapan ve internetten de takip edilebilen Kapalıçarşı TV'nin çarşı içinde 50 noktaya yerleştirilen plazma televizyonlardan izlenebildiğini, Türkçe ve İngilizce alt yazılı olan yayınlarında Türkiye ve Kapalıçarşı'yı tanıtıcı filmlerin gösterildiğini, borsa ve döviz kuru fiyatları bilgisinin verildiğini söyledi.

''Kapalıçarşı'' isimli televizyon dizisinin Dubai'ye satılması ve dizinin gösterime girmesiyle çarşıya gelen Arap turistlerin sayısında da bir artışın dikkati çektiğini kaydeden Fırat, ayrıca, Kanuni Sultan Süleyman döneminin anlatıldığı ''Muhteşem Yüzyıl'' dizisinden etkilenen esnafın vitrinlerini buna göre dizayn ettiğini belirtti. Kapalıçarşı'nın yurt dışındaki televizyon kuruluşlarının da ilgisini çektiğini anlatan Fırat, yıl içinde çoğunluğu Uzak Doğu ülkelerinden olmak üzere yaklaşık 15 televizyon kanalının çarşıda çekim yaptığını söyledi.

Fırat, İstanbul'a gelen yabancı devlet adamları başta olmak üzere ünlü sinema, ses sanatçıları ve sporcuların büyük bir bölümünün Kapalıçarşı'yı gezdiklerini ve alış veriş yaptıklarını bunun da çarşının tanıtımına büyük katkısı olduğunu dile getirdi. Kapalıçarşı'nın asayiş yönünden son derece güvenli bir alış veriş merkezi olduğunu vurgulayan Fırat, 43 özel güvenlik görevlisinin yanı sıra çarşıda bir polis noktası bulunduğunu, ayrıca emniyetin bütün birimlerinin sivil ekiplerinin de çarşıda görev yaptığını, gece görüşü bulunan kapalı devre kamera sisteminin de 24 saat kayıtta olduğunu belirtti.

Fırat, alışveriş yapan ziyaretçilerin güvenliğini çarşının 150 metre dışına kadar sağlayabildiklerini sözlerine ekledi. Hafta içi ve cumartesi günü 08.30-19.00 arasında açık bulunan çarşı, pazar günleri ile Kurban ve Şeker bayramlarında hizmete kapalı bulunuyor.