Meditasyon bazen kaygı ve depresyonu artırır

Farkındalık, kişinin kendi düşüncelerine yoğunlaşmasıdır. Farkındalık yaratma alıştırmaları ve kimi başka meditasyon türleri genelde gerginliği yatıştırıcı basit çözümler olarak değerlendirilseler de bu gibi uygulamalar kimi zaman sorunu daha da içinden çıkılmaz duruma getirebilirler. Bu konuyla ilgili verilerin ilk kez gözden geçirildiği bir araştırmaya göre, meditasyon yapmayı deneyen yaklaşık her 12 kişiden biri çoğunlukla depresyon ya da kaygının iyiden iyiye depreşmesi ya da bu gibi durumların ilk kez ortaya çıkması türünde istenmeyen birtakım olumsuz etkiler yaşıyor. Söz konusu çalışmayı yürütenlerden biri olan Coventry Üniversitesi ruhbilim uzmanlarından Miguel Farias, “Pek çok insan için bu tür zihinsel egzersizler fayda sağlasa da yararlarının biraz abartıldığı da bir gerçek” diyor.

MEDITASYON ALTERNATIF OLUR MU?

Meditasyonun çok çeşitli türleri olmasına karşın en çok bilinen ve yeğlenen türü insanların içinde bulundukları anla ilgilendikleri ya kendi düşünce ve duygularına, ya da dışarıda olup bitenlere odaklandıkları “farkındalık meditasyonu” adıyla bilinen türü. Farkındalık meditasyonu, çeşitli ülkelerin ulusal sağlık hizmetleri kurumları tarafından zaman zaman depresyona giren kişilere önerilen bir depresyon yatıştırma yöntemi.

Son dönemlerde meditasyona gösterilen yoğun ilgi, kısmen insanların antidepresan ilaçların yarattığı yan etkilerin ayırdına varmalarının ve bu ilaçları almaya başladıktan sonra bırakmaya çalışırlarken çok zorlanmalarının bir sonucu olabilir. Bu tür ilaçları almaya başladıktan sonra kimi insanların kendilerini daha da kötü hissettikleri yönünde birtakım bulgular olmakla birlikte, bu gibi durumların ne sıklıkla yaşandığı konusunda kesin bir bilgimiz yoktu. Farias ve arkadaşları tıp dergilerini taramadan geçirerek bu konuyla ilişkili 55 araştırmaya tanık oldular. Bu tür araştırmalarda sıklıkla başvurulan bir yöntem olarak, 55 çalışma arasından özellikle meditasyonun olumsuz etkilerine odaklanan çalışmaları ayıran araştırmacılar, bunların her birinde olumsuz etkiler yaşayan insanların yaygınlık oranını belirlediler ve ardından da bu değerleri örneklem büyüklüğüne uyarlamak suretiyle ortalamasını hesapladılar. Meditasyon yapanların yaklaşık yüzde 8’inin istenmeyen bir etki yaşadıklarını belirten Farias ve arkadaşları, bu insanların kaygı artışından panik ataklara uzanan çok çeşitli olumsuz etkiler yaşadıklarına, kimi zaman psikoz durumlarına ve intihar düşüncelerine bile tanık olunduğuna dikkat çektiler. Meditasyonla ilgili araştırmaların çoğunda yalnızca ciddi boyutta olumsuz etkilerin rapor edildiğini ya da hiç rapor edilmediğinin de altını çizen Farias, yüzde 8’lik bu değerin gerçekte çok daha yüksek olabileceğine inanıyor.

BEYIN ‘ISYAN EDIYOR’

Bu değerin depresyon ya da kaygı bozukluğu gibi sorunları olup tanısı konulmamış olan kişilerin meditasyonu denemeleri nedeniyle tırmanmış olabileceğine inanan Britanya Ruhbilim Derneği uzmanlarından Katie Sparks, “Çeşitli araştırmalar meditasyonun insanların gevşeyip yeniden odaklanmalarına ve gerek ruhsal, gerekse fiziksel açıdan rahatlamalarına yardımcı olduğunu gözler önüne seriyor. Ancak kimi zaman insanlar düşüncelerini yatıştırmaya çalışırlarken, beyinleri buna ‘isyan edebiliyor.’ Beyni denetleme çabaları zaman zaman ters tepebiliyor ve bu da sonuçta kaygı, ya da depresyona neden olabiliyor” diyor.

Tüm bunların insanların meditasyondan vazgeçmeleri gerektiği anlamına gelmediğini, tam tersine insanların bir uzman eşliğinde ya da yöntemin anlatıldığı bir bilgisayar uygulamasından yararlanarak meditasyon seanslarına katılmalarının çok daha güvenli olacağını belirten Sparks, “Bu çalışma insanların doğru uygulandığında kendilerine yarar sağlayabilecekleri bir şeyi denemekten vazgeçirtebilir” diyor.

Derleyen: Rita Urgan

https://www.newscientist.com/article/2251840-mindfulness-and-meditation-canworsen-depression-and-anxiety/