'Parkinson bağırsaklarda başlıyor, apandisi alınanların hastalığa yakalanma riski daha az'

Getty Images
Sırasıyla apandisin bağırsaktaki yeri, yakın plan görüntüsü ve apandisit iltihabına yakalanmış hali

ABD'de yapılan yeni bir araştırma, bir beyin hastalığı olan Parkinson'un sindirim sisteminde başladığına işaret ediyor.

Araştırmaya göre, apandis beyin hücrelerini öldüren zehirli bir protein içeriyor ve apandisi alınan insanların hastalığa yakalanma riskleri daha az.

Tedavisi olmayan Parkinson, hastaların hareket kabiliyetiyle duyular, hafıza ve ruh hallerini etkiliyor.

Michigan'daki Van Andel Ensititüsü'nde yapılan araştırma kapsamında 1.7 milyon kişinin son 50 yıldaki verileri incelendi.

Sonuçları tıp dergisi Translational Medicine'da yayımlanan araştırmaya göre, hastalığın bağırsaklarda başladığına işaret eden bulgulara rastlandı ve apandisit ameliyatı geçirenlerin Parkinson'a yakalanma risklerinin yüzde 20 daha az olduğu görüldü.

'Apandiste beyin hücrelerini öldüren zehirli protein'

Kalın bağırsağın ağzındaki bir tüp olan apandis, işlevsiz bir organ olarak biliniyor.

Apandiste yapılan incelemeler, bu organın "alfa sinüklein" adlı bir zehirli protein içerdiğini gösteriyor. Parkinson hastalarının beyninde de aynı protein bulunuyor.

Ancak uzmanlar, hastalığın tamamen buna bağlı olmadığına, bu nedenle apandisi aldırmanın tüm vakaları ortadan kaldıracağının söylenemeyeceğine dikkat çekiyor.

Bununla birlikte bilim insanları, bağırsakların bu proteinler için beslenme ortamı oluşturduğunu, proteinin daha sonra vagus sinirine (akciğer-mide siniri), buradan da beyne ulaştığını söylüyor.

Araştırma ekibinden Dr. Viviane Labrie, "Bu verilere rağmen kimseye Parkinson hastalığına karşı önlem olarak apandisit ameliyatı olmayı önermiyoruz. Alfa sinükleini kontrol altında tutmak ya da fazla proteinin oluşumunu engellemeye çalışmak daha mantıklı bir yol" dedi.

Parkinson hastaları sıklıkla sindirim sorunlarından şikayet ediyor. Vagus sinirinin kesilmesi Parkinson vakalarını azaltırken, hayvanlarda yapılan araştırmalar bağırsaklarda yaşayan bakterilerin kilit önemde olduğunu gösteriyor.

'Devrim niteliğinde'

İngiltere'deki "Parkinson's UK" derneğinden Claire Bale, araştırmayla ilgili olarak "Bu araştırma gerçekten önemli, çünkü hastalığın beyin dışında başlıyor olabileceğini gösteren en ciddi bulguları içeriyor. Bu bilim dünyası için devrim niteliğinde bir gelişme" diye konuştu.

Bale, "Hastalığın nerede ve nasıl başladığını anlamak, hastalığı durduraracak ya da önleyecek tedavilerin geliştirilmesi için yaşamsal önemde" dedi.

Araştırmada, neredeyse herkesin apandisinde alfa sinüklein proteini olduğu bilgisine ulaşıldı.

Parkinson hastaları ve sağlıklı insanların protein yapıları farklılıklar gösteriyor.

BBC Bilim ve Sağlık muhabiri James Gallagher, bununla birlikte neden bazı insanların Parkinson'a yakalandığı, bazılarının yakalanmadığının açıklığa kavuşturulması için zamana ihtiyaç olduğuna dikkat çekiyor.