Rusya’nın S-400 sırları

ABD’nin Patriot füzelerini satmaya yanaşmaması ve 15 Temmuz darbe girişimi üst üste gelince Moskova ile yakınlaşmayı hızlandıran Ankara, Rusların “rakipsiz” olarak tanımladığı hava savunma sistemini almaya karar verdi. 2017 yılının sonlarında iki ülke arasında iki buçuk milyar dolarlık-opsiyonlu - anlaşma imzalandı ve Türkiye ön ödemede bulundu.

İşte o tarihten bu yana ABD Türkiye’yi S-400’leri almaması için baskı altında tutmaya çalışıyor, tehdit ediyor, hatta şantaj yapıyor. Önce Patriot’a yaktığı kırmızı ışığı sarıya çeviren Washington, bu hamlenin etkisiz kalması üzerine Türkiye’nin F-35 uçakları programından çıkarılması ve satışının durdurulması kozunu masaya sürdü. İki ülke arasındaki pazarlık sürüyor.

Bunlar, konuyu takip edenlerin zaten bildiği gerçekler. Bu karmaşık sorunda en az bilinen ise, çoğunlukla sessiz kalan Rusların ne düşündüğü, gerçekte ne istediği ve Türkiye’ye S-400 satışının onlar için ne anlam ifade ettiği. Öncelikle, ekonomik sıkıntı içinde bulunsa da anlaşmanın Rusları herhalde en az ilgilendiren yönü füzelerden gelecek iki buçuk milyar dolar. S-400’ler ABD açısından sıradan bir silah satışının ötesinde Ankara’nın jeopolitik yönelimi açısından önemli, Rusya açısından ise NATO’nun güney kanadının zayıflatılması için tarihi bir fırsat.

Vladimir Putin’in 2004 yılındaki ilk Ankara ziyaretinden bu yana Kremlin’in değişmez bir Türkiye politikası var: Bölgesel rakibini kontrol edebileceği bir yakınlıkta tutmak; böylece Türkiye ile Batı arasında gerginlik yaratarak NATO’yu (ABD) bölgede zayıflatmak; Ankara ile ilişkilerini ABD’ye karşı koz olarak kullanmak ve son olarak yalnızlıktan kurtulmak.

Bu taktik sadece bir kez, 24 Kasım 2015’te Rus uçağı düşürüldüğü sırada kesintiye uğradı, ancak Moskova 15 Temmuz’un öncesinde Türkiye’nin Batı ile ilişkilerinin gerginleşme sürecini iyi okuyarak uçak olayını unutmamasına rağmen eski politikasına döndü.

‘Her şekilde Rusya kazanır’

Manzara böyle...
Yanıtı en çok merak edilen soru ise, “Türkiye gerçekten S-400’leri alacak mı?” Alsa da almasa da görünen seçeneklerin hepsinde Rusya kazançlı çıkıyor...

Ankara’dan saat başı doğrulama açıklaması yapılması kafaları karıştırsa da bütün işaretler alınması olasılığının yüksek olduğunu gösteriyor. Bu durumda Batı ile ilişkiler iyice gerilecek, seçeneksiz kalan Türkiye karşısında Moskova’nın eli daha da güçlenecek. Rus yorumcuların dediği gibi, “Putin tek kurşun atmadan, üstüne iki buçuk milyar dolar alarak NATO’ya zarar verecek.”

Türkiye son anda vazgeçse ya da füzeleri kullanmayacağı bir yol bulsa bile Moskova yine de kaybetmeyecek çünkü bunun bir “bedeli” olacak. Zayıf da olsa bir olasılık daha var: Zor durumdaki Türkiye’ye “yardım” için bizzat Rusya füzelerin satışını erteleyebilir, hatta iptal edebilir ama nasıl “uçak krizi”nden sonra Türk Akımı ve Akkuyu’yu masaya getirdiyse yine bunu “karşılıksız” yapmaz.