Sağlık sisteminin birinci basamağı olan aile hekimleri ağır yük altında

CHP Genel Başkan Yardımcısı Gamze Akkuş İlgezdi’nin Türkiye’de sağlık sisteminin birinci basamağı olan aile hekimliği sistemiyle ilgili hazırladığı rapor; aile hekimlerinin pandemi nedeniyle kronik hasta takibini yapamadığını ve iş yükünün de olağanüstü arttığını ortaya koydu. 

Pandemi öncesi saniyede 8 muayenenin yapıldığı aile hekimliği sisteminin amacından çıkarak “rapor hekimliğine dönüştüğü” vurgulandı. 

İlgezdi, koronavirüs pandemisiyle ile birlikte iş yükü artan, saygınlıkları zedelenen, maaşları azalan ve hiçbir haktan yararlandırılmayan aile hekimleri için reform niteliğinde düzenlemeler yapılması gerektiğini kaydetti. Raporda; yer alan tespitler şöyle:

24 BİN AİLE HEKİMİ VAR

Türkiye’de açıklanan en son verilere göre 7 bin 979 aile sağlığı merkezi ve 26 bin 252 aile hekimliği biriminde toplam 24 bin 82 aile hekimi görev yapıyor. Buna göre Türkiye’de her bir aile hekimi 3 bin 405 kişiden sorumlu.

MÜRACAAT YÜZDE 21 ARTTI

En son açıklanan 2018 resmi verilerine göre Türkiye’de bir yıl içerisinde aile sağlığı merkezlerinde aile hekimleri tarafından gerçekleştirilen muayene sayısı 258 milyon 436 bin 607 olarak kayıtlara geçti. Bu sayı 2014’te 214 milyon 120 bin 750 idi. Buna göre 2014-2018 arasında hekimlerine müracaat sayısında yüzde 21 artış yaşandı.

HİZMET KALİTESİ DÜŞÜYOR

Açıklanan resmi veriler aile hekimlerinin iş yükü artarken, hastaya ayırdıkları zamanın azaldığını ve sunulan sağlık hizmetinin kalitesinin düştüğünü gözler önüne seriyor. 2018 verileri temel alındığında Türkiye’de saniyede 8, dakikada 491, günde 708 bin muayene işlemi yapılıyor.

SİSTEM AMACINDAN SAPTI

Çalışma koşullarının iyileştirilmesi gereken ve hem iş barışı yönünden hem de sağlık hizmetlerinin kalitesi açısından daha da geliştirilmesi gereken aile hekimliği sistemi amacından uzaklaşıyor. Rapor hekimliğine dönüştürülen aile hekimlerinin öncü görevleri olan kanser tarama, kronik hastalık takipleri ve obezite ile mücadeleden uzaklaştırılıyor.

ŞİDDETİN SEBEBİ RAPOR

Aile hekimliği sisteminin en büyük sorunu olan kanunsuz ilaç talepleri, hastanın gelmeden raporlu ilaçlarının yazılmasının istenmesi, evde ziyaret edilen hastaların sorunları ve uygunsuz rapor talepleri hekimlere yönelik şiddetin temel sebeplerini oluşturuyor.

ÜCRET KESİNTİSİ YAPILIYOR

Her meslek erbabının izin hakkı, hastalandığında rapor alma hakkı varken aile sağlığı merkezlerinde çalışan aile hekimlerinin bu haktan yararlanmak için çalıştığı merkezdeki diğer bir aile hekimine vekâlet vermesi gerekiyor. Vekâlet verecek başka bir hekim bulunamadığında ilgili hekimin ücretinden kesinti yapılıyor.

29 BİN SAĞLIKÇI ENFEKTE

Türkiye’de 12 Eylül 2020 tarihi itibarıyla 85 sağlık çalışanı COVID-19 nedeniyle hayatını kaybederken, 41 kişi ise (yüzde 48,2’si) hekimlerden oluştu.