Saray brifinginde ‘Jöleli’ sürprizi

Faizi yeteri kadar yükseltmediği gerekçesiyle Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın sert eleştirilerine maruz kalan Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Erdem Başçı, dün Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nda Erdoğan’la ilk kez yüz yüze görüştü.

Başçı, 1 saat 15 dakika geç başlayan toplantıda Erdoğan’a 130 sayfalık ekonomi dersi verdi. Başbakan Yardımcısı Ali Babacan’ın da katıldığı kritik brifingde mevcut güven ve istikrar ortamının sürdürülmesi gerektiğinin altını çizildi. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın danışmanları Yiğit Bulut ve Cemil Ertem de toplantıda hazır bulundu. Babacan’ın Saray’dan Başçı’dan yarım saat sonra ayrılması dikkat çekti. Toplantının geç başlamasına ise Erdoğan’ın YÖK ziyareti sonrası rektörlerle yaptığı toplantı neden olarak gösterildi.

Yaklaşık 2.5 saat süren brinfingde Başçı, “Kur Gelişmeleri”, “Dış Ticaret Gelişmeleri”, “Enflasyon ve Faiz”, “Yatırımın Belirleyicileri” ve “Temel Ekonomik Göstergeler” başlıkları altında Erdoğan’a faizi indirebilmek için gerekli olan makroekonomik şartları anlattı. Başçı’nın sunumundan öne çıkan ayrıntılar şöyle:

* Para politikasının gevşeme ihtimali yerli paranın değer kaybetmesine yol açar. Avro/dolar paritesi 1.1 seviyesinin altında seyrederken, dolar endeksi 100 seviyesine ulaştı. Dolar/TL ise 2.65’e yakın bulunuyor.

* Dış denge ile birlikte kur istikrarı maliyetleri ve enflasyon beklentilerini bu da fiyat istikrarını etkiliyor.
* Yerli paranın değer kaybı enflasyon da artışa yol açıyor.
* Gelişmiş ülkelerde piyasa ve politika faizi daha düşük ancak bu ülkelerde enflasyon problemi yok. Türkiye gibi yüksek enflasyon ya da cari açık problemi olan gelişmekte olan ülkelerde politika faizleri daha yüksek.
* Piyasa faizlerini risk primi, beklenen enflasyon ve beklenen denge reel faizi etkiler. Türkiye’de piyasa faizleri politika faizinin üzerinde.
* Piyasa faizlerini düşürmenin yolu istikrar ve güven artırıcı adımlar, mali disiplin (kamu borç yükünün hafifletilmesi), fiyat istikrarına odaklı bir para politikası duruşundan geçer. Bu yolla enflasyon beklentileri ve enflasyon risk primi düşeceğinden piyasa faizleri kademeli olarak düşebilir.

Yatırım ‘güven’le artar
* Yatırımların faiz dışındaki belirleyicileri güven ve istikrardır. Belirsizlikler ise yatırımları olumsuz etkiler.
* Yapısal reformlar tasarrufları, geleceğe ilişkin güveni ve istikrarı daha da
artıracaktır. Bu yolla yatırım eğiliminde ilave bir artış sağlanabilecektir. Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun, başkanlığında toplanan Ekonomi Değerlendirme toplantısının ardından yapılan açıklamada, “On iki yılı aşkın bir süredir Hükümetlerimizle Merkez Bankamız arasında yakın bir iletişim ve istişare mevcut olmuştur” denildi.

ERDOĞAN’IN HASSASİYETLERİ KONUŞULDU
Cumhurbaşkanlığı’ndan yapılan açıklamada, görüşmede, Türkiye’nin 2023 hedefleri doğrultusunda mevcut güven ve istikrar ortamının titizlikle muhafaza edilmesi gerektiğinin altı çizildiği ve bunun için tedbirlerin alındığı ifade edildi. Açıklamada ayrıca görüşmede, Erdoğan’ın faiz ve üretime yönelik hassasiyetleri üzerinde durulduğu belirtildi. Cumhurbaşkanı ile toplantı öncesinde Ankara’da müteahhitlerle bir araya gelen Babacan, faizle ilgili açıklamalara dikkat ettiklerini, en ufak açıklamalarda bile kelimeleri özenle seçtiklerini söylemişti.