Satı Kadın’ın anısı Kazan’da...
Kadınlara, belediye seçimlerine katılabilme hakkı 1930’da, muhtarlığa seçilebilme hakkı ise 1932’de tanınır...

Kadınlar 5 Aralık 1934 günü yürürlüğe giren 8 Ekim 1934 günlü kanunla da bu kez milletvekili seçilebilme olanağına kavuşurlar ve bu seçimlerden gelen 17 kadın milletvekili TBMM’nin V. döneminde (1935- 1939) Meclis’te yer alırlar.
ÖNCE MUHTAR OLDU
TBMM’nin 1935-1946 arasındaki dönemlerinde kadın milletvekili oranı yüzde 4.5 ile yüzde 3.7 arasında değişirken, 1946’dan sonra gelen çokpartili dönemlerde bu oran yüzde 1’in bile altına düşer. İki dünya savaşı arasındaki devrede Türkiye’nin dışında G.Afrika 1930’da, İspanya 1931’de, Brezilya, Siyam, Küba, Seylan ve Uruguay 1934’te, Burma ve Romanya 1935’te, Filipinler 1937’de bu hakkı kadınlara tanımışlar; Fransa ve İtalya gibi birçok gelişmiş ülke ise savaş sonrasına ertelemişlerdi. Satı Kadın 1890’da, Emine hanım ile Kara Mehmet beyin kızları olarak Kazan’da dünyaya gelir. Çiftçilikle uğraşır, evlenir, 6 çocuğu olur. Eşi Sakarya Savaşı’nda yaralanır. 1 Ocak 1929’da açılan Millet Mektepleri’nde okuma-yazma öğrenir.
Muhtar olan babasının mührünü devralarak muhtarlığa başlar. Kadınların muhtar olabilmeye hak kazanmalarının ardından 26 Ekim 1933’te yapılan seçimi de kazanır. Atatürk, Kazan’a muhtemelen 16 Temmuz 1934 günlü Kızılcahamam ziyareti sırasında uğrar. Bu geçişi önceden Halkavun Nahiye Müdürü Tevfik beyden öğrenen Satı Kadın, köyü temizletir ve evleri badanalattırır. Geçiş sırasında arabası duraklayan Atatürk’e yanaşıp ayran ikram eder. Satı Çırpan’ın, kadınların yükselmesi konusundaki düşüncelerini de sorduğu söyleşiden etkilenen Atatürk, yeni dönem için Meclis’e sokmayı düşündüğü kadın milletvekillerinden birini bulmuştur. Süreç, Satı Kadın’ın, ilk köylü kadın milletvekili(Ankara) olarak Meclis’te yer almasıyla sonuçlanır. Satı Çırpan, bir ara Atatürk’ün isteğiyle Hattiler’den gelen “Hatı Öz” adını da kullanır. Milletvekili dönemi 1939’da sona erince Kazan’a döner, 21 Mart 1956’da ölene değin Kazan’da yaşar.
MÜZE EVİ GEZDİK...
Cumhuriyet tarihimizin ilk köylü kadın milletvekilini çıkarmış olan Kazan, bu önemli hemşerisini unutmamış, onun adını bir mahalleye ve parka vermiş, evini onartarak müzeye dönüştürmüş, bitişiğine de bir anıt-mezar yaptırmıştır. Ne var ki yakınlarda gezdiğimiz, Satı Çırpan’a ait kimi objeler ve dönemin etnografik eşya ve malzemelerinin benzerleriyle süslenen bu müze-ev, daha profesyonel ve adını aldığı kimliğe yakışır daha nitelikli bir sergilemeyi gerektirmektedir.
Cumhuriyet Pazar
Video Haberler
-
O anlar saniye saniye kamerada
-
Yardımına itfaiye ekipleri yetişti
-
Azerbaycan’da farklı noktalarda orman yangını
-
Ümraniye'de bir garip olay
-
Telefon batarya bir anda elinde patladı: İşte o anlar
-
Örümcek adam İstanbul'da
-
Vitessiz bisileti bırakıp vitesli olanı çaldı
-
Adana'da lastik deposunda yangın : 2 yaralı
-
Motokurye kanala düştü; O anlar kamerada
-
Doğuş Üniversitesi öğrencilerine soruşturma açıldı!
En Çok Okunan Haberler
-
Kur uçtu, dolar zirveyi gördü!
-
Paylaşımını sildi, danışmanını suçladı
-
Trafikte yeni kurallar; artık izin yok
-
Seçimler Bozdağ’ın kardeşine emanet
-
Konut ve kirada yeni adım
-
Kılıçdaroğlu'na böyle seslendi
-
Merkez Bankası faiz kararını açıkladı
-
Son nokta konuldu, bir tarih öne çıkıyor
-
'Erdoğan dönemi biterse...'
-
Sahneye atlayan genç gözaltına alınmış