Şii lider Sadr'dan 40 maddede 'bir başbakan nasıl olmalı' açıklaması

Irak’ta Komünist Parti ve laiklerle yaptığı yolsuzluk karşıtı koalisyonla genel seçimleri kazanan Şii din adamı Mukteda Sadr, yeni başbakanın nasıl biri olması gerektiğini 40 maddeyle açıkladı.

Rudaw'ın haberine göre, Sadr’ın kendisi milletvekili adayı olmadığı için başbakan seçilme ihtimali de düşük görülüyor. Ancak 12 Mayıs’ta düzenlenen seçimlerin kazananı olarak, koalisyon görüşmelerinde büyük bir etkisi olacağı ve yeni başbakanın belirlenmesinde ağırlıklı rol oynaması bekleniyor.

 Şii liderin ofisinden yapılan açıklamaya göre, Sadr’ın başbakanlık için öncelikli şartları, bu kişinin bağımsız olması, parlamento dışından seçilmesi, bir dahaki seçimlerde aday olmaması ve yargıya karışmaması…

İşte o 40 şart:

 ‘PARTİLERE BAKMADAN ÇALIŞMALI’ 

1- Bağımsız olmalı. 

2- Parlamentodan olmamalı. 

3- Çifte vatandaş olmamalı. 

4- Bölgesel düzeyde kabul gören ulusal tavırlarından dolayı namı sanı olan biri olmalı

 5- Partilerin müdahalesine bakmadan çalışma yetkisine sahip olmalı.

 6- Danışmanları çeşitli partilerden olabilir ancak sadece kendisi ile danışılması şartıyla.

 ‘MEZHEPÇİ, HİZİPÇİ OLMAMALI’

 7- Partiler bakanlıklar için 5 teknokratı önerebilir. Başbakan bunlar içersinde en ideal olanı seçme veya hepsini birden reddetme hakkına sahip olmalı.

 8- Önümüzdeki seçimlerde aday olmamalı.

 9- Hiçbir şekilde mezhepçi, milliyetçi ve hizibci bir programla çalışmamalı.

 10- Bu makam sadece Şiilere aitse o zaman Şii olan bir Arap, Türkmen veya Feyli de bu makama gelebilmeli.

 ‘KOLTUĞU BARIŞÇIL ŞEKİLDE TESLİM EDEBİLMELİ’

 11- Barışçıl bir şekilde koltuk devir teslimi yapılabilmeli, bu makam sadece bir parti veya belli bir ulusa ait olmamalı.

 12- Baba ruhlu ve idare gücü olmalı, tereddütsüz karar verebilme yetisine sahip olmalıdır.

 13- Sağlıklı ve görevinin başında durabilen biri olmalı.

 14- Dış baskılar altında kalmamalı. Irak’ın bağımsızlığını, büyüklüğünü korumalı, ekonomiyi iyileştimeli ve yüksek bir ulusal bilince sahip olmalıdır.

 15- Cihad tarihine göre belirlenmemeli. Düşünce ve idari beceresi onaylanmış biri olmalı.

 ‘BİRÇOK DİL BİLMELİ’

 16- Temiz, yüksek ahlak ölçülerine sahip olmalı.

 17- Sadece halkın isteklerine göre olmalı.

 18- Birçok dil bilmeli.

 19- Bakanları, özel rütbe ve yöneticileri belirleyecek bir programa sahip olmalı.

 20- Hiçbir tarafa karşı güç kullanmamalı. Sadece çözümün bittiği, diyaloğun imkansız hale geldiği yerlerde bu tedbire başvurmalı.

 ‘BAKANLIKLARA KARIŞMAMALI’

 21 – Gözlemci rolü oynayabilmeli.

 22 – Koalisyonda yer alan tüm tarafların ortak seçimi olmalı.

 23 – Parlamento ile sürekli iyi ilişkiler içerisinde olacağına söz vermeil, parlamentonun hükümetin çalaışmalarını denetlemesi konusunda kolaylık sağlamalı.

 24 – Bakanlıkların işlerine karışmamalı, hizmet projelerini engellememeli.

 25 – Açık ve şeffaf bir hükümet programına sahip olmalı ve tüm bakanlıkları kapsamalı.

 ‘İKTİDARA EL KOYMAMALI’

 26 – İktidara el koymayacağına söz vermeli, güvenoyu alamadığında anayasayı kendisine kalkan olarak kullanmamalı.

 27 – Hiçbir şekilde yargıya karışmamalı.

 28 – Hiçbir söz, iç veya kararıyla başbakanlık makamına zarar vermemeli.

 ‘AİLESİNİ KAYIRMAMALI’

 29 – İktidarı kendi bireysel emelleri için kullanmamalı, aile ve yakın çevresini kayırmamalı, onları bakanlık veya özel yetkilere atamamalı.

 30 – Başkanlıklarla olumlu ilişkiler içerisinde olmalı (Cumhurbaşkanlığı ve meclis başkanlığı).

 31 – Yerini dolduracak güçlü bir alternatif olmadan istifa etmemeli.

 32 – Yetkilerini çalışmalar çerçevesinde belirlemeli.

 ‘DİNİ KULLANMAMALI’

 33 – Başkalarına zarar verme, intikam alma ve din ismini kullanma gibi yaklaşımlar içerisinde olmamalı.

 34- Partilerin hükümet ve devlet kurumlarına müdahalesini sonlandırmak için ciddi bir çaba içinde olmalı.

 35 – Güvenlik ihlallerine karşı sert önlemler almalı, Irak halkının güvenliğini garanti altına almalıdır.

 36 – Irak’ın kuzey ve güneyinde yıkılan kentlerin inşası ve yoksul bölgelerin kalkındırılası en temel görevi olmalı. Bu bölgeleri iç ve dış müdahalelere kapatmalıdır.

 ‘KENDİSİNİ ÜSTÜN TUTMAMALI, PARLAMENTOYA HESAP VERMELİ’

 37 – Bağdat’taki Yeşil Bölge sadece hükümet kurumlarına ait olmamalı, bu bölgeyi vatandaşlara da açmalıdır.

 38 – Şehitlerin kanına, yaralı ve yoksullara sahip çıkmalıdır. Ülke gelirlerini adil bir şekilde paylaşmalıdır.

 39- Kendisini yasa ve hukukun üstünlüğünden daha üstün tutmamalıdır.

 40 – Çalışma ve hizmetleri hakkında kapsamlı raporlar sunmalı, bunları parlamentoda açıklamalı ve halkı bu konularda bilgilendirmelidir. (Kaynak: Rudaw)