'Sünni ittifak'a asker sözü

Suudi Arabistan’ın kurduğu İslam İttifakı’nın askeri kanadında yer almayacağını açıklayan Türkiye, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın Riyad ziyaretinin ardından bu kararını değiştirdi. Suudi Arabistan, Türkiye’den ittifaka, askeri destek için istediği sözü aldı ancak askeri olarak ikili anlaşmada ilerleme sağlanamadı. İkili anlaşmaların imzasından da vazgeçildi.

Dışişleri’nin, sadece ideolojik destek vereceğini açıkladığı islam ittifakı için Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, “tüm aşamalarında yer alacağız” dedi. Erdoğan da Kral Selman’a, Suudi Arabistan’ın ‘İslam İttifakı’ girişimini önemli bir adım olarak gördüğünü, Türkiye olarak bu ittifakta yer aldıklarını söyledi. Ziyaret ile iki ülke arasında Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi kurulması kararlaştırıldı.

Suudi Arabistan öncülüğündeki ittifakta Türkiye’nin rolünün sorulması üzerine Dışişleri Sözcüsü Tanju Bilgiç, 16 Aralık’ta, “Bunun bir askeri güç olmadığını söylemem lazım. Askeri güç oluşturulması gündemde değil” demişti. Bilgiç, girişimin "ideolojik” ayağına işaret etmişti. Ancak Bilgiç dün ziyaret sırasında bazı değişiklikler olduğunu söyledi.

'Tüm aşamalarında varız'

Suudi Arabistan’ın bu girişimi İran’a karşı ‘sünni ittifak’ olarak tanımlanırken aralarında Pakistan’ın da olduğu bazı müslüman ülkeler bu girişime mesafeli yaklaşmıştı. Ancak ilk resmi açıklamayı Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu yaptı:

“Suudi Arabistan’ın teröre karşı İslami dayanışma girişimini Türkiye olarak destekliyoruz. Riyad'da kurulacak mekanizmanın tüm aşamalarında yer alacağız, içinde yer alacağız. Teröre karşı dayanışma ve terör sebebiyle de artan islamofobiye karşı da dayanışma içinde olmaya devam edeceğiz”

Ajanslar da Cumhurbaşkanlığı kaynaklarına atıfta bulunarak Erdoğan’ın Kral Selman’a, “İslam ittifakı girişimini önemli bir adım olarak görüyorum. Türkiye olarak bu ittifakta yer alıyoruz” mesajı verdiğini geçti.

'İmzalar iptal'

Cumhuriyet’in edindiği bilgiye göre Suudi Arabistan, Türkiye ile askeri işbirliğini geliştirmek istiyor. Bunda da model olarak Türkiye’nin, Katar’da kurduğu askeri üs ve artan askeri ilişkilerini model alıyor. Ancak, Suudi Arabistan’ın istediği bu anlaşma Erdoğan’ın ziyaretinin gündeminde yer almadı. DHA’ya göre Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın katılacağı belirtilen taslak programdaki iki ülke arasındaki anlaşmaların imza töreni yapılmadı. Suudi Arabistan askeri işbirliği isterken, Türkiye’ye göre imzalanması öngörülen anlaşmalar arasında ekonomik, enerji anlaşmaları yer alıyordu. Sözcü Bilgiç ise imzalanacak anlaşmalarla ilgili bilgisi olmadığını söyledi.

'Suudi Arabistan askeri ittifak arıyor'

Erdoğan’a, ziyaret öncesinde Al Arabiya’ya verdiği röportajda iki ülke arasında “askerî işbirliği olacak mı” sorusu sorulmuş ancak Erdoğan bağlayıcı bir yanıt vermemişti. “Askerî, ekonomik ve kültürel bağlamda ilişkilerimiz var ve gelişme kaydediyor. Bu ziyaretle ilişkilerin büyük bir sıçrama yapacağına inanıyorum. Orta Doğu'daki gelişmelere aynı bakıyoruz. Siyasi bakışımız da aynı, askeri yönden bakışımız da aynı; bunlar oldukça önemli. Ekonomik-ticari alanda inanıyorum ki bizim Suudi Arabistan ile birlikte başaracağımız çok şey var”

Bilgiç ne demişti?

Bilgiç 16 Aralık'ta yaptığı açıklamada “DAEŞ ile mücadelede askeri ve istihbarat işbirliği önemli bir parçayı teşkil ediyor ama bunun dışında terörle mücadelenin ideolojik bir boyutu da var. Özellikle İslam’ın terörle özdeşleştirilmemesi ve anılmaması için bu çabaların koordine edilmesi gerekiyor.” demişti.