Surp Giragos'a Avrupa Kültürel Miras Ödülü

Diyarbakır'da Ermeni cemaatinin batı illerine göç etmesinden sonra harap durumda olan ancak, Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi'nin de katkısıyla Surp Giragos Ermeni Kilisesi'ne Vakfı tarafından restore edilip 2011 yılında ibadete açılan Surp Giragos Ermeni Kilisesi'ne Avrupa'nın kültürel miras alanında en prestijli ödülü olarak bilinen 'Avrupa Birliği Kültürel Miras Ödülü' verildi. Surp Giragos Ermeni Kilisesi Vakfı Başkanı Ergün Ayık, "Ödülden dolayı çok duygulandık. Atalarımızın ruhlarına olan borcumuzu bir miktar ödemiş olduk" dedi.

Koruma, araştırma ve sayısallaştırma, özel hizmet ve öğretimle farkındalık arttırma olmak üzere dört farklı kategoride kültürel miras özelliği olan eserlere ve projelere verilen Avrupa Birliği Kültürel Miras Ödülü/ Europa Nostra 2015 birincilik ödülü 'Koruma' dalında Diyarbakır Surp Giragos Ermeni Kilisesi'ne verildi. 2002 yılından bu yana verilen Avrupa Birliği Kültürel Miras Ödülü yarışmasına bu yıl 29 ülkeden 263 kişi ve organizasyonun başvurdu. 17'nci Yüzyıl'da inşaa edilen ancak Ermeni cemaatinin çeşitli nedenlerden dolayı kenti terk ederek batı illerine göç etmesinden sonra yer yer yıkılan, belediyenin de desteği ile Surp Giragos Ermeni Kilisesi'ne Vakfı tarafından restore edilip 2011 yılında ibadete açılan Surp Giragos Ermeni Kilisesi'ne ödülün verilme gerekçesi olarak 'Kilise restorasyonunda yerel yönetim ve yöre halkının dayanışması ve Ermeni cemaatinin katkısı' olarak gösterildi.

Diyarbakır'da bir dönem farklı din ve dilden bir çok medeniyetin bir arada yaşadığı kitaplara konu olan ve 'Gavur Mahallesi' olarak anılan Hançepek Mahallesi'nde bulunan Surp Giragos Ermeni Kilisesi, Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi'nin yanı sıra sivil toplum örgütlerinin de katkısıyla 2010 yılında restore edildikten sonra muhteşem görüntüsüyle tatilcilerin yanı sıra turistlerin ilgi odağı haline geldi.

'ATALARIMIZIN RUHLARINA OLAN BORCUMUZU ÖDEDİK'

Avrupa Kültür Mirası Ödülleri, 11 Haziran günü Oslo Belediye Binası'nda yapılacak ödül töreniyle sahiplerine verilecek. Diyarbakır Surp Giragos Ermeni Kilisesi Vakfı Başkanı Ergün Ayık, 11 Haziran'da Oslo'da ödülü aldıktan sonra Diyarbakır'da da Eylül ayında Surp Giragos Ermeni Kilisesi'nde bir tören düzenleyeceklerini belirterek şunları söyledi: "Kilise restorasyonuna çok büyük emek sarf ettik. Finansal zorluklarımıza rağmen hiç bir şeyden fedekarlık etmedik. Restorasyonu aslına bağlı kalarak yaptık. Gerek yerli ve yabancılar ve bu konuda söz sahibi kimselerin hepsi restorasyonu çok beğendi. Bunun meyvesi olarak böylesi bir sonuca ulaştık. İnşallah bizim diğer eski eserlerimizin restorasyonu da büyük bir hassasiyetle aslına uygun olarak yapılır. Cemaat olarak maalesef Diyarbakır'dan uzaklaştık, orada yaşamıyoruz. Bu kadar yıl sonra bu restorasyonu yapmak ve bu ödülü almak bizi duygulandırdığı kadar gururlandırdıda. En azından oralarda yaşamış olan binlerce yıldan beri oranın ekonomisine, kültürüne, sanatına katkıda bulunmuş olan atalarımızın ruhlarına olan borcumuzu bir miktar ödemiş olduk. Diyarbakır'ın Avrupa'da ve Dünya'da daha da fazla tanınması içinde Kilisenin adının önüne özellikle Diyarbakır'ı ekledik. Zaten ödül'de Diyarbakır Surp Giragos Ermeni Kilisesi olarak verildi. Çok mutluyuz."

'ZAMANLAMA VE KARAR YERİNDE'

Diyarbakır'ın tarihi, kültürü ve sosyal yapısıyla ilgili yazdığı kitaplarla tanınan ve Surp Giragos Ermeni Kilisesi'nin restorasyon çalışmalarına Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi'nde danışman olarak çalışırken Vakıf ile Belediye arasındaki ilişkilerde öncülük eden ve restorasyona katkı sağlayan Diyarbakırlı yazar Şeyhmus Diken ise, kararın kendilerini çok sevindirdiğini belirterek şunları söyledi: "Surp Giragos; Ermeni dünyasının Ortadoğu, Türkiye ve Kürdistan'daki en büyük kilisesidir. 14'üncü yüzyılda kalma 600 yıllık bir kilisedir. Ermeniler 1915'te büyük felaketi yaşadıktan sonra Diyarbakır Ermenisizleştiridikten sonra 10 yıl öncesine bile çok kötü haldeydi. Akıllı bir kararla Türkiye Ermeni Partikhanesi Surp Giragos Ermeni Kilisesi Vakfı ve Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi'nin ortaklığında 3 yıllık bir çalışmayla yaklaşık 5 milyon lira harcanarak kilise bugünkü haline geldi. Dünyanın birçok yerinden Amerika'dan, Kanada'dan, Avrupa'dan, Ortadoğu'dan, Ermenistan'dan 2 bin civarından konuk geldi. Çok görkemli bir açılış yapıldı. Bu şehirde bu tip yapılar çokça var. Daha küçükleri ve aynı boyda olmak üzere bu yapıların ayağı kaldırılması anlamında önemli. Bir başka açıdanda burası çok dinli, çok etnisiteli, çok kültürlü, çok kimlikli bir şehir. Halende bu özelliğini koruyan bir şehir. Bu anlamıyla kentin kurumlarının ve kent halkının bu yapıya sahip çıkması ve bunu ayağıya kaldırıp tekrar Ermeni dünyasına işte bu yaşanan katliamın 100'üncü yılında çok güzel bir armağanla, ödülle Avrupa Birliği Kültürel Miras Ödülüyle taçlandırılması bana göre çok kıymetli bir zamanlama oldu. Yerinde bir karar. Hepimizi sevindirdi."

'ERMENİ DÜNYASI ÇOK ÖNEM VERİYOR'

Ermeni dünyasının Diyarbakır'daki Surp Giragos Ermeni Kilisesi'ne çok önem verdiğini de belirten Diken, "Bu ödül alınmadan önce ben Ermenistan'a, Avrupa'ya gittiğimde özellikle Ermeni dünyası Diyarbakır Surp Giragos Ermeni Kilisesi'nin restore edilerek Ermeniler'in ibadet ve hizmetine açılmasını çok çok önemsediklerini her fırsatta dile getiriyorlardı. Böyle bir ödülle bunun taçlandırılması eminim ki dünyada çok daha anlamlı ve değerli hale getirecektir. Diyarbakır, Haziran ayında UNESCO'nun Kültürel Miras'a surlarla ve Hevsel Bahçeleriyle aday olması anlamında dahada görünür kılacaktır diye düşünüyorum" dedi.